مراحل انجام آزمایش خاک
مراحل انجام آزمایش خاک ساختمان کدامند؟
در این نوشتار در پی آن هستیم تا مراحل انجام یک تست خاک ساختمان را برای شما شرح بدیم:
گام اول: بازدید از محل
اولین کاری که یک آزمایشگاه انجام می دهد، بازدید از محل پروژه است.
هدف از بازدید محل، این است که متوجه بشیم حفاری دستی برای آن ساختمان مناسب تر است یا حفاری ماشینی.
حفاری مناسب برای ساختمان های مختلف با یکدیگر متفاوت است.
طبق قوانین فعلی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، لازم است آزمایش خاک، بعد از صدور عوارض شهرداری شروع شود.
در طی این مرحله، موقعیت زمین و شرایط همسایه ها و جهت ساختمان از نظر شمالی یا جنوبی بودن، مورد بررسی قرار می گیرد.
پس از این بررسی، قیمت حفاری، نوع حفاری و دیگر جزییات پروسه آزمایش خاک مشخص می شود.
گاهی ممکن است کارشناس آزمایشگاه، به جای بازدید از محل پروژه، موقعیت آنرا از روی نقشه بررسی کند.
در این شرایط لازم است مدارک از سوی مالک برای آزمایشگاه ارسال شود، تا بررسی ها صرفا روی نقشه صورت گیرد.
گام دوم: دریافت مدارک
پس از بازدید از محل، لازم است دو مدرک برای آزمایشگاه ارسال شود:
اولی دستور نقشه
دومی نقشه معماری
دستور نقشه برای این است که آزمایشگاه هویت مالک را بداند و اطلاعات آنرا برای ثبت در قرارداد استفاده کند.
نقشه معماری هم برای تعیین ابعاد و عمق اسقرار پی.
با دانستن ابعاد و عمق تراز پی تعداد و عمق گمانه ها برای انجام آزمایش خاک مشخص می شود.
ارسال این دو مدرک از طریق تلگرام یا واتساپ صورت می گیرد و نیاز به حضور فیزیکی نیست.
گام سوم: عقد قرارداد
پس از آنکه مدارک ارسالی توسط کارفرما بررسی شد، بر پایه مدارک ارسالی قرارداد آزمایش خاک تنظیم می گردد.
در این قرارداد کلیه خدمات آزمایشگاهی شرح داده شده و قیمت تست خاک در آن مشخص است.
این قرارداد برای مالک ارسال می شود.
در صورتی که نیاز به اصلاح بود، اصلاحات مالک اعمال می گردد.
وگرنه مالک برای عقد قرارداد به محل آزمایشگاه مراجعه می کند.
در زمان عقد قرار داد برگ تعهد خدمات ژئوتکنیک به مالک تقدیم می گردد.
لازم است برگه سبز را پس از گواهی امضا کردن، تحویل دفتر خدمات الکترونیک دهد.
برگ سبز ژئوتکنیک یکی از مدارکی است که آزمایشگاه مکانیک خاک به مالک ساختمان می دهد تا آن را جهت استعلام، به دفتر خدمات الکترونیک ببرد.
در این مرحله دفتر خدمات الکترونیک با بررسی تعداد کار همزمان و اعتبار پروانه شرکت خدمات آزمایشگاهی، اقدام به استعلام برگه می نماید.
در صورتی که شرکت هیچگونه مشکلی نداشته باشد، آن برگه تعهد را سریال می کند.
گام چهارم: حفاری و آزمایش های صحرایی
پس از استعلام برگه سبز ژئوتکنیک توسط مالک، مراحل اجرایی کار آغاز خواهد شد.
اکیپ حفاری دستی یا ماشینی به محل اعزام شده و حفاری را آغاز می نمایند.
یکی از عوامل سرعت بخشیدن به روند اخذ تاییدیه مکانیک خاک، استفاده از گروه حفاری مناسب است.
اگر اکیپ حفاری تجربه کافی نداشته باشند و یا دستگاه حفاری آنها قدرت لازم را نداشته باشد، ممکن است پروسه مطالعات و آزمایش های صحرایی، روزها و شاید هفته ها به تعویق بیفتد.
در حین حفاری ها، آزمایش های صحرایی مختلفی مثل تست SPT و آزمایش دانسیته در محل انجام می شود.
نمونه گیری از اعماق مختلف زمین نیز در همین مرحله انجام می شود.
گام پنجم: استقرار کارشناس ژئوتکنیک
پس از استقرار دستگاه حفاری، کارشناسی از شرکت بر سر پروژه اعزام می شود.
این کارشناس، فیلم هایی از روند انجام آزمایش می گیرد تا به سازمان نظام مهندسی ارائه کند.
از دیگر عواملی که موجب تسریع در روند اخذ تاییدیه آزمایش خاک می شود، کارشناس مجرب مستقر در محل پروژه است.
اگر این کارشناس اطلاعات به روز و دقیق نداشته باشد ممکن است آزمایش هایی که انجام میدهد مورد تایید سازمان نظام مهندسی قرار نگیرد.
در نتیجه روند اخذ تاییدیه به تعویق بیفتد.
لذا توصیه می گردد جهت سرعت بخشیدن به روند تایید، از گروه حفاری با تجربه و کارشناس خبره استفاده گردد.
گام ششم: آزمایش های آزمایشگاهی
پس از اتمام حفاری، نمونه های اخذ شده از گمانه به آزمایشگاه انتقال پیدا می کند.
این نمونه ها به دقت بسته بندی می شوند تا حین انتقال به آزمایشگاه آسیبی نبینند.
حفظ رطوبت نمونه ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
لذا برای انتقال نمونه ها از نایلون های کیپ زیپ اسفاده می گردد.
پس از رسیدن نمونه ها به محل آزمایشگاه، تست های زیر بر روی آنها انجام می شود:
- آزمایش درصد رطوبت خاک
- تست دانه بندی خاک
- آزمایش هیدرومتری در صورت لزوم
- تست تحکیم در صورت لزوم
- آزمایش حد روانی
- تست حد خمیری
- آزمایش برش مستقیم خاک
پس از انجام این تست های آزمایشگاهی، نتایج در قالب شیت های آزمایشگاه خاک، به گزارش نویس مکانیک خاک داده می شود.
گام هفتم: تهیه دفترچه مکانیک خاک
بعد از اینکه حفاری ها به صورت کامل انجام شد و آزمایش ها بر روی نمونه های خاک صورت گرفت، نتایج آزمایش در قالب یک دفترچه آماده می شود.
به این دفترچه که تقریبا هفتاد صفحه است، دفترچه مکانیک خاک گفته می شود.
گزارش مکانیک خاک شامل نتایج حاصل از آزمایش های صحرایی و آزمایشگاهی است.
مهندس محترم محاسب با استفاده از این دفترچه، می تواند طراحی ساختمان را دقیق تر انجام دهد.
یک نمونه دفترچه مکانیک خاک در همین وبسایت قابل دانلود است.
گام هشتم: ارسال مدارک به نظام مهندسی
مرحله بعدی مربوط به ارسال مدارک و مستندات به سازمان نظام مهندسی استان تهران است.
در این مرحله تمامی مستندات آزمایش های صحرایی و آزمایشگاهی را به سازمان نظام مهندسی در یک یا چند حلقه DVD ارسال می شود.
بررسی فیلم ها و مستندات آزمایش ها، به صورت دقیق در بخش ژئوتکنیک سازمان انجام می شود.
اگر در انتخاب آزمایشگاه مناسب دقت کافی داشته باشیم، طی کردن این مرحله آنچنان زمان بر نخواهد بود.
چرا که شرکت های آزمایشگاهی معتبر و با تجربه به آزمایش ها و قوانین روز، مسلط بوده و آزمایش های آنان معمولا بدون مشکل تایید خواهد شد.
پس از تایید گزارش خاک چه می شود؟
پس از تایید سیستمی نظام مهندسی، نتایج تمام مطالعات و آزمایش های صورت گرفته به صورت مکتوب در دفترچه ای موسوم به دفترچه مکانیک خاک گنجانده و تحویل مالک می گردد.
در دفترچه مکانیک خاک اطلاعاتی نظیر ظرفیت باربری، تیپ خاک، مدول الاستیسیته و… وجود دارد.
این موارد می تواند اطلاعات خام مورد نیاز مهندسین محاسب باشد.
خاک تهران به طور عمده تیپ دو یا تیپ سه است.
در خصوص مراحل انجام آزمایش خاک سوالی دارید؟
در صورتی که در خصوص مطالب بالا نظری دارید و یا پیرامون مراحل انجام آزمایش خاک و دریافت تاییدیه از نظام مهندسی سوالی در ذهن دارید، می توانید در بخش دیدگاه ها در زیر همین نوشته آن را مطرح نمایید.
کارشناسان ما پس از چند دقیقه پاسخ شما را خواهند داد.
سلام وقت بخیر.آیا مصوبه ای وجود دارد که قبل از شروع حفاری با دستگاه ژئوتکنیک باید از ادارات گاز و آب برق و مخابرات دستور نقشه و محل قرارگیری آنها گرفته شود؟و اینکه مگر نباید تا۲متر را بادست شروع کنند؟
سلام. بله این قانون وجود دارد. برای اطلاع از جزییات آن بهتر است با کارشناسان ژئوتکنیک سازمان نظام مهندسی استان تهران صحبت کنید.
سلام وقت بخیر
قیمت این برگه سبز ژئوتکنیک چقدر هستش الان و آیا نفری دارند بگید ما تماس بگیریم.
متشکرم
سلام. الان در حال حاضر اواسط تابستان ۱۴۰۲ قیمت برگه سبز در شهر تهران ۱۱۰ میلیون تومان است. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به این لینک مراجعه نمایید.
سلام دکتر. وقت بخیر، پروژه ایی تست خاک گرفته شده و برای ارائه نتایج الان دو هفته گذشته و هر زمان با آزمایشگاه تماس میگیریم میگن با دقت داریم انجام میدیم. متراژ زمین ۴۰۰ متر و ۳ گمانه زده شد. این تاخیر یکم غیرمعقول نیست ؟
سلام. چون اشاره نکردید کارتون مربوط به کدوم استان هست، نمیتونم بگم این تاخیر معقول هست یا نیست. در شهر تهران، گزارش های مکانیک خاک در عرض چند روز بررسی میشه و دو هفته طول نمیکشه. ممکنه در سایر استان ها روند کاری متفاوت باشه.
استان مازندران ؛ رشته خود بنده هم ژئوتکنیک هست، از نظر تست تا الان تموم شده منتهی نمیدونم چرا تحویل نمیدن. دو احتمال هست، یا هنوز تستی انجام ندادن یا به گفته شما روند اداری طول کشیده
با روند اداری استان مازندران آشنا نیستم. می توانید با مراجعه به سازمان نظام مهندسی استان مازندران پیگیر پروژه خود باشید.
سلام
آیا یک آزمایشگاه خاک محدوده کاری داره ؟!
مثلا در استان تهران میشود در تمامی مناطق کار گرفت یا محدوده کاری مشخصی دارد
سلام. بله، محدوده فعالیت هر آزمایشگاه، استان محل ثبت شرکت است.
توصیه می کنیم در شهر تهران آزمایشگاه تاسیس کنید تا بتوانید علاوه بر خود تهران، پروژه های اطراف تهران مثل شهریار را نیز انجام دهید.
برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله چگونه آزمایشگاه خاک تاسیس کنیم؟ را مطالعه کنید.
سلام.عمق استقرار پی اگر زیرزمین داشته باشیم ۴متر در نظر میگیریم؟
سلام. بلی
سلام هزینه ی اولیه ای که نظام مهندسی حدود ۲۴میلیون تومن در وجه ارادخاک ژئوتکنیک دریافت میکنه با هزینه ی حفاری جدا میباشد؟و تعرفه وهزینه حفاری چقدرمیباشد؟
سلام. نظام مهندسی پولی از هر پروژه آزمایش خاک دریافت نمیکند. نظام مهندسی سالیانه از شرکت های آزمایشگاهی حق عضویت دریافت میکند. همین و بس!
سلام و ممنونم بابت مطالب مفیدتون
سوال من این که وقتی برای یک ساختمان بیشداز یک گمانه زده میشه استفاده نهایی از داده های گمانه ها به چ صورت هست و ایا ازماشات برای هر چن گمانه انجام میدیم و بعد میانگین میگیریم؟
و اینکه بر چ اساس انتخاب میکنیم در چ عمقی چ نوع ازمایشی انجام بشه
وهمینطور وقتی ما عرض و عمق پی و نوع پی نداریم که عمق موثر داشته باشیم به چ صورت خاک لایه اول درنظر بگیریم برای ظرفیت
باربری و نشست ،یا چند لایه موجود
بابت تعداد سوالات زیادم عذر میخوام یک فرد مبتدی هستم
اگر منبعی مدنظرتون هست ک بتونه برای من رفع ابهام کنه ممنون میشم
سلام
پاسخ سوال اول: با توجه به اهمیت سازه یکی از این سه روش استفاده می شود: ۱- میانگین نتایج گمانه ها ۲- در نظر گرفتن حداقل نتایج ۳- در نظر گرفتن نتایج عمق تراز پی
پاسخ سوال دوم: برای دریافت پاسخ این سوال می توانید مقاله مربوط به آزمایش های اجباری برای سازمان نظام مهندسی را مطالعه کنید.
پاسخ سوال سوم: عرض پی همان عرض زمین، عمق قرارگیری پی با توجه به تعداد طبقات زیزمین در آن محاسبه می شود. مثلا ساختمان بدون زیرزمین، عمق قرارگیری پی، یک متر و ساختمان دارای یک طبقه زیرمین، تراز پی چهارمتری خواهد داشت و الی آخر
پاسخ سوال چهارم: بهترین منبع برای رفع سوالاتتون راجع به آزمایش خاک، وبسایت رسمی مرجع تخصصی آزمایش خاک است.
با سلام و ادب
ضمن تشکر از سایت خوب شما و عرض خسته نباشید سوالی از محضر مهندسان گرامی دارم .
۱- اعتبار مطالعات آزمایش مکانیک خاک چند سال می باشد
۲- آیا بخشنامه ای هست که این مورد را عنوان نماید .
با تشکر
سلام. اعتبار آزمایش مکانیک خاک تا آخر عمر اون سازه هست.
سوال من در مورد مدت زمان مورد نیاز تست خاک و اینکه در چه مرحله ای از پروژه انجام میشه؟ بنده آپارتمانی را پیش خرید کردم. این پروژه در حین گودبرداری دو هفته است که غیر فعال شده، سوال کردیم، گفتن خاک را دادن آزمایشگاه خاک. بنظر شما این تاخیر معمول است؟ممنونم از پاسخگویی شما.
انجام آزمایش خاک بین یک هفته الی ده روز طول میکشد. اما دقت بفرمایید آزمایش خاک قبل از اخذ جواز تحریب صورت می گیرد. پس الان که پروژه شما گودبرداری شده، پس قطعا قبلا آزمایش خاکش انجام شده و این تاخیر، احتمالا دلیل دیگری دارد و بخاطر آزمایش خاک نیست.
خیلی ممنونم. لطف کردید. پاینده باشید.
سلام ما مجوز ساختمان رو گرفتیم و کار آزمایشگاه خاک رو هم انجام دادیم الان گود برداری شروع شده مهندسین نقشه کشی رمپ رو روی ۲٫۵ متر گذاشتن ولی هنگام گود برداری متوجه شدیم که زمین سست هست و باید تا ۴ متر گود برداری کنیم تا به خاک سفت برسیم و دوباره نقشه سازه باید تغییر کنه مشکل از کدوم دستگاه. بوده؟شهرداری یا دفتر نقشه کشی؟؟
سلام. بستگی داره داخل گزارش مکانیک خاک شما چی نوشته شده باشه. اگر آزمایشگاه خاک نوشته باشه خاک سست و نامتراکمه و مهندس محاسب بی توجهی کرده، مهندس مجاسب کوتاهی کرده و باید پاسخ بده. اگر آزمایشگاه خاک عمدا یا سهوا داخل گزارشش ننوشته که خاک شله، مشکل از جانب آزمایشگاه خاک هست و باید در این خصوص پاسخگو باشن.
با عرض سلام و خسته نباشید
زمین کناریه منزل این جانب پروانه ساخت گرفته و میخواد شروع به کار کنه و گود برداری کنه اما آزمایشی خاک نرفته با توجه به این که خاک رانشی و رسی میباشد چگونه میشود فرد را مکلف به اخد آزمایش خاک کرد
ما در روستا زندگی میکنیم و صدور پروانه ساخت با دهیاری است
آیا از طریق دادستانی میتوان از دهیاری شکایت کرد که چرا بدون اخد آزمایش خاک پروانه صادر کرده؟
سلام. ابتدا مطمئن شوید که آن ساختمان جز ساختمان های معاف از آزمایش خاک نیست. سپس می توانید این موضوع را از طریق مراجع قضایی پیگیری فرمایید.
سلام و ممنون از مطالب خوبتان
در مورد حفاری دستی دو سوال داشتم
۱- اینکه در گوگل سرچ کردم یکی از وب سایتها نوشته بود حفاری دستی در تهران ممنوع است؟ آیا این درست هست
۲- سوال دوم اینکه آیا الزام هست در کنار حفاری ماشینی، حفاری دستی هم با عمق کمتر اجرا بشود یا الزامی ندارد؟
سلام.
جواب سوال اول: خیر. ممنوع نیست. اگر صفحه ایستاگرام ما رو دنبال کرده باشید، متوجه خواهید شد تقریبا همه روزه از حفاری های دستی که برای آزمایش خاک در تهران انجام میدیم، فیلم و استوری میزاریم. به سایت هایی که اطلاعات قرار در اختیارتون میزارن توجه نکنید و پایبند مستندات باشید.
جواب سوال دوم: طبق مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان، در کنار گمانه ماشینی، لازم است چاهک مشاهده ای نیز حفاری گردد. در این شرایط لازم است در کنار حفاری ماشینی، یک حفاری دستی تا تراز پی هم انجام دهید.
یعنی باید فرآیند تاسیس آزمایشگاه را از اول در یک شهر دیگه انجام داد و دوباره وسیله خرید برا اونجا یا میتوان از همین آزمایشگاه که داریم در یه شهر دیگه فقط پروانه اشتغال بگیریم
آزمایشگاه خودم در چهار محال و بختیاری هست ولی سالیانه چند کار از شاهین شهر اصفهان برام میاد
خواستم ببینم راهی هست برا انجام دادنشون
نه متاسفانه راهی نیست. هر استان لازم است آزمایش خاک پروژه های استان خودش را انجام دهد.
سلام یک آزمایشگاه بتن و خاک پایه دو چه موقع میتونه در دو استان همزمان ازمایش انجام دهد.
باید در نظام مهندسی دو استان عضو باشه به چه صورت هست.
سلام. هیچ آزمایشگاهی حق نداره هم زمان در دو استان کار بکنه. به عنوان مثال اگر شما پروانه اشتغال به کار از استان تهران داشته باشید، نمی توانید در استان خراسان پروژه ای بگیرید. اگر خیلی اصرار دارید که به طور همزمان در دو استان کار بکنید، حتما لازمه که در هر دو استان به صورت جداگانه یک آزمایشگاه ساختمان تاسیس کنید.
یعنی باید فرآیند تاسیس آزمایشگاه را از اول در یک شهر دیگه انجام داد و دوباره وسیله خرید برا اونجا یا میتوان از همین آزمایشگاه که داریم در یه شهر دیگه فقط پروانه اشتغال بگیریم
آزمایشگاه خودم در چهار محال و بختیاری هست ولی سالیانه چند کار از شاهین شهر اصفهان برام میاد
خواستم ببینم راهی هست برا انجام دادنشون
هر وسیله و دستگاه صرفا برای یک آزمایشگاه است. شما نمی توانید تجهیزات یک آزمایشگاه را به آزمایشگاه دیگر منتقل کنید. هر چند خیلی ها این کار را می کنند. اما اگر نظام مهتدسی یا وزارت راه متوجه شود کسی همچین کاری کرده، با آن آزمایشگاه برخورد خواهد کرد.
با سلام و احترام
ايا در همان مكان قبلي سازه كه ژئوتكنيك تغيير نكرده باشد و سازه نيز تغيير نكرده باشد باز نياز به ازمايش نفوذ پذيري مي باشد.
سلام. بستگی به وزن سازه ای دارد که قبلا روی آن خاک بوده است. اگر وزن سازه کم باشد، میتوان همان آزمایش قبلی رو معتبر دانست. اما اگر سازه سنگینی قبلا روی خاک بوده باشد، موجب تحکیم و تراکم خاک شده است. لذا خاک کلا تغییر کرده و باید یک آزمایش خاک جدید انجام شود
سلام
ما با یه شرکت ژئوتکنیک برای ازمایش ماشینی قرارداد بستیم، برگ سبز تعهد هم گداشتیم تو سیستم شهرداری؛ ولی برای شروع کار هی بهانه می آورد!! و ده روز است که ما رو معطل کرده!
اول اینکه چجوری میشه شرکت ژئوتکنیک رو عوض کرد، باتوجه به اینکه برگ سبزش رو گذاشته اونجا.
دوم اینکه شنیدم و گفته میشه که اگه بعد از بیست روز از زمان گذاشتن برگه، اگه جواب نیومد، طراح میتونه بدون توجه به جواب ازمایش، اعداد مورد نظر و نوع تیپ خاک رو خودش درنظر بگیره و در طراحی لحاظ کنه. ایا صحت داره؟؟
سلام. از اینکه با آزمایشگاهی کار میکنید که شما را معطل کرده و برای آوردن دستگاه حفاری بهانه جویی میکنن متاسفم. بهتر بود از ابتدا با آزمایشگاه خاک های معتبر کار میکردید. روش تعویض آزمایشگاه به این صورت است که شما تشریف میبرید دفتر خدمات الکترونیک و تقاضای باطل کردن برگه سبز ژئوتکنیک را می دهید. در صورتی که آن آزمایشگاه هم رضایت داشته باشد، برگه سبز شما باطل می شود. پس از این مرحله شما می توانید برگه سبز ژئوتکنیک از یک آزمایشگاه جدید خریداری کرده و جایگزین قبلی کنید. امیدوارم مشکلتون برطرف بشه.
در خصوص سوال دومتون خدمتتون عرض کنم که پس از گذشت بیست روز طراح می تونه کار خودش رو ادامه بده و طراحیتونو جلو بندازه. اما دفتر خدمات الکترونیک از شما گزارش خاک میخواد. اونجا دومرتبه کارتون به آزمایشگاه خاک گیر میکنه.
عالی قشنگ بود
سلام . طبق گفته های شما انجام آزمایش خاک جزء اصلی ترین مراحل جهت گرفتن مجوز ساخت هستش . پس چطور شخصی که ملک ما رو در فردیس کرج جهت ساخت و مشارکت با ما قرارداد بسته اصلا منکر منکرانجام آزمایش خاک و یک نوع کاغذ بازی اداری میدونه و با یک حرکت زیرمیزی کار رو انجام شده میدونه !!!
طبق ایین نامه اکثر کشور های جهان انجام ازمایش خاک بزای احداث ساختمان اجباری است اما اینکه این ازمایش را بدهیم یا ندهیم بستگی به وژدان کاری ما دارد مثل این میماند که برای ساخت یک خودرو عملکرد ترمز ان را تست نکنیم ازمایش نکردن ترمز ان قبل از روانه مردن ان به بازار ممکن است فاجعه افرین باشد . بدین ترتیب به نظر شخصی انجام ازمایش خاک بسیار الزامی است .