انواع خاک
انواع خاک ها کدامند؟
چند نوع خاک داریم؟
در این نوشتار، طبقه بندی خاک ها از جهات مختلف بیان می شود.
هرآنچه راجع به خاک ها بخواهید، در این مقاله خواهید یافت.
تعریف خاک
خاک ها مجموعه ذراتی هستند که در اثر هوازدگی و خرد شدن سنگ ها تولید می شوند.
این ذرات فاقد چسبندگی قوی بوده و می توان آن ها به وسیله آب یا تکان دادن از یکدیگر جدا کرد.
البته باید دقت کرد که مرز بین سنگ و خاک یک مرز دقیق نیست.
چرا که برخی سنگ ها به دلیل هوازدگی زیاد، رفتاری شبیه خاک از خود نشان می دهند.
از سویی دیگر بسیاری از خاک ها به دلیل تراکم بالا، بسیار مستحکم بوده و مشابه سنگ ها عمل می نمایند.
دلایل تشکیل انواع خاک ها
همانطور که بیان شد، منشا اصلی خاک ها هوا زدگی در سنگ ها است.
اما این هوازدگی از چه طرقی صورت می گیرد؟
۱-عوامل فیزیکی: در این حالت کانی های تشکیل دهنده خاک و سنگ یکسان است.
عوامل فیزیکی هوازدگی در سنگ ها شامل موارد متعددی است.
برخی از آنها عبارتند از: فرسایش، یخ و ذوب شدن مکرر سنگ
۲-عوامل شیمیایی: در این نوع از هوازدگی، سنگ ها تحت تاثیر عوامل شیمیایی، دچار تغییراتی شده و به خاک تبدیل می شوند.
در این حالت کانی ها و اجزای تشکیل دهنده خاک، لزوما یکسان نیست.
از جمله مواردی که جز هوازدگی شیمیایی محسوب می شود، حل شدن سنگ ها در اسیدها؛ اکسیداسیون و هیدرولیز است.
اینکه خاک ها جز کدام دسته هستند، صرفا با انجام آزمایش خاک مشخص می شود.
فیلم انواع خاک ها
در این بخش یک انیمیشن کوتاه ارائه گردیده است که در آن به زبان ساده انواع خاک ها از نظر دانه بندی معرفی شده است.
در بخش دیگری از این فیلم، انواع خاک ها از نظر منشا تولید به تفکیک بیان شده است.
این فیلم برای اولین بار به زبان فارسی ترجمه شده است و این ویدئو را می توانید به صورت دوبله شده و کاملا رایگان در این وبسایت مشاهده فرمایید.
انواع خاک از نظر اندازه
اصلی ترین طبقه بندی خاک ها بر اساس دانه بندی آنها صورت می گیرد.
به طور کلی خاک ها به دو دسته کلی درشت دانه و ریزدانه تقسیم بندی می شود.
این روش از تقسیم بندی خاک ها، اساس کار بسیاری از روش های نامکذاری خاک ها، از جمله طبقه بندی خاک به روش اشتو بوده است.
شایان ذکر است که هیچگاه در طبیعت خاکی به صورت خالص وجود ندارد .
خاک ها همواره ترکیبی از ریزدانه و درشت دانه هستند.
درشت دانه ها به دو نوع شن و ماسه ؛ خاک های ریزدانه به دو نوع لای و رس تقسیم بندی می شوند.
دانه بندی و تعیین نوع خاک معمولا توسط آزمایش دانه بندی و آزمایش هیدرومتری انجام می شود.
الف) خاک درشت دانه
در تعریف عام، خاک های درشت دانه خاک هایی است که اجزای آن با چشم غیر مسلح قابل دیدن است.
خاک های درشت دانه خود به دو دسته شن و ماسه تقسیم بندی می شوند.
این خاک ها چسبندگی ندارند.
خاک های درشت دانه از نظر تیزگوشه یا گردگوشه بودن به چهار دسته تقسیم بندی می شوند.
- تیزگوشه
- نیمه تیزگوشه
- نیمه گردگوشه
- گردگوشه
هر چه گوشه های اجزای یک خاک درشت دانه تیزتر باشد، قفل و بست اجزا بهتر صورت میگیرد و خاک یکپارچه تر عمل می کند.
لذا مقاومت برشی خاک های تیزگوشه بالاتر است.
خاک های درشت دانه از نظر نوع دانه بندی به دو صورت طبقه بندی می شود:
- خاک درشت دانه خوب دانه بندی شده
- خاک درشت دانه بد دانه بندی شده
خوب دانه بندی یا بد دانه بندی بودن خاک ها معیاری است که در طبقه بندی خاک به روش یونیفاید معرفی شد.
خاک های بد دانه بندی شده دارای اجزایی هستند که یک شکل و یک اندازه هستند.
در این حالت فضای بین دانه ها زیاد است.
خاک های بد دانه بندی شده دارای دانه بندی یکنواخت بوده و یا دانه بندی منفصل دارند.
در دانه بندی یکنواخت اندازه دانه ها تقریبا یکسان است و در دانه بندی منفصل، منحنی دانه بندی دارای شکاف است.
از سویی دیگر خاک های درشت دانه خوب دانه بندی شده اجزایی دارند که اندازه ذرات آنها یکسان نیست و دارای گستره بزرگی است.
در این حالت ذرات ریزتر فضای خالی بین ذرات بزرگتر را پر می کنند.
چگالی این نوع از خاک ها، از خاک های بد دانه بندی بیشتر است.
خاک های خوب دانه بندی شامل طیف با گستره مناسبی از خاک های ریز و درشت تشکیل شده است.
ب) خاک ریزدانه
خاک ریزدانه دارای اجزای بسیار ریزی هستند که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست.
خاک های ریزدانه هم به دو دسته رس و سیلت طبقه بندی می گردند.
رس ها مجموعه ای از کانی های بلوری شکل پولکی هستند که هنگام برخورد با آب، خاصیت خمیری پیدا می کنند.
رس ها از لای ها ریزدانه ترند.
لای نام دیگر سیلت است.
در مقاله هایی قبلی به طور مفصل به معرفی خاک های ریزدانه پرداخته ایم.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به دو مقاله زیر مراجعه کنید:
انواع خاک از نظر دانه بندی
خاک ها از نظر دانه بندی به چهار دسته طبقه بندی می شوند.
این چهار دسته عبارتند از:
۱- شن
خاک های شنی درشت ترین نوع خاک ها هستند که بیش از پنجاه درصد آنها بر روی الک شماره چهار باقی می ماند.
در این دسته از خاک ها ممکن است ناخالصی هایی از جنس رس، سیلت و یا ماسه وجود داشته باشد، اما عمدتا قطر ذراتشان بیش از دو میلی متر است.
اغلب ترکیب سیلیسی دارند.
نفوذپذیری خاک های شنی بسیار زیاد است.
اما با افزودن مقداری خاک رس ، این نفوذپذیری کاهش می یابد.
۲- ماسه
خاک های ماسه ای به دسته ای از خاک ها گفته می شود که قطر ذراتشان بین ۰٫۰۶ تا ۲ میلی متر باشد.
در صورتی که خاک ماسه ای ذرات ریزدانه نداشته باشد، به آن ماسه تمیز گفته می شود.
و اما اگر ماسه ها دارای خاک ریزدانه باشند، ماسه رسی و یا ماسه سیلتی نامیده می شوند.
ماسه ها هم مانند شن ها، نفوذپذیری زیادی دارند.
در صورتی که قصد کاهش نفوذپذیری آن ها را داشته باشیم، باید به آن ها رس یا سیلت اضافه کنیم.
۳- لای
سیلت یا لای به دسته ای از خاک های ریزدانه گفته می شود که خاصیت خمیری نداشته باشند.
(خاصیت خمیری خاک ها با آزمایش حدود اتربرگ تعیین می شود.)
قطر ذراتشان بین ۰٫۰۰۲ تا ۰٫۰۰۶ میلی متر است.
سیلت ها به صورت خالص در طبیعت وجود ندارند و معمولا ترکیبی از سیلت و ماسه و یا سیلت و شن یافت می شوند.
نفوذپذیری سیلت ها بیش از رس هاست.
۴- رس
رس ها دسته ای خاک های ریزدانه با خاصیت خمیری هستند که قطر ذرات آنها کمتر از ۰٫۰۰۲ میلی متر است.
ریز بودن ذرات این خاک و همچنین چسبندگی بالا، باعث شده نفوذپذیری رس ها بسیار پایین باشد.
درصد تخلخل در رس ها بسیار زیاد است. (چرا؟)
رس ها قادرند مقدار آب زیادی را جذب کنند.
در صورتی که در این خاک ها ناخالصی وجود داشته باشد، بسته به نوع و میزان ناخالصی، رس سیلتی، رس ماسه ای و یا رس شنی نام گذاری می شوند.
در شکل زیر انواع خاک ها از نظر اندازه و انواع خاک ها از نظر دانه بندی قابل مشاهده است:
تصویر انواع خاک ( شن ماسه رس)
باید به این نکته دقت شود که تقسیم بندی خاک ها از نظر دانه بندی صرفا به موارد بالا محدود نمی شود.
هر خاکی که نام بردیم، خود ممکن است کمی از خاک دسته دیگر را داشته باشد.
مثلا وقتی می گوییم خاکی GC است، یعنی شن رس دار.
خاکی است که در واقع شن است، اما مقداری رس هم دارد.
به زبان ساده این چهار خاکی که در بالا معرفی کردیم، خودشان هم با هم مخلوط می شوند و خاک های جدید می سازند.
دسته بندی انواع خاک ها از نظر دانه بندی را می توانید در مقاله طبقه بندی انواع خاک مشاهده بفرمایید.
انواع خاک ها از نظر تیپ بندی
بر اساس آیین نامه ۲۸۰۰ ایران، خاک ها از نظر تیپ بندی به چهار دسته تقسیم بندی می شوند:
خاک تیپ یک
خاک تیپ یک، قوی ترین نوع خاک است که بیشتر رفتاری مشابه سنگ دارد.
این خاک ها متراکم ترین نوع خاک هستند و عدد آزمایش SPT در آنها بالاتر از ۵۰ است.
سرعت موج برشی در این خاک بیش از ۷۵۰ متر بر ثانیه است.
خاک تیپ دو
این نوع خاک ها نیز جز خاک های نسبتا متراکم در مهندسی عمران است و برای ساختمان سازی مناسب است.
سرعت موج برشی در خاک تیپ دو بین ۳۷۵ تا ۷۵۰ متر بر ثانیه است.
عدد اس پی تی در این خاک ها نیز بیش از ۵۰ ضربه است. عمده خاک ها در شهر تهران از این نوع است.
خاک تیپ سه
خاک نوع سه نسبتا ضعیف است.
معمولا خاک هایی که به خوبی متراکم نشده اند و سرعت موج برشی در آن ها بین ۱۷۵ تا ۳۷۵ باشد، جز خاک های تیپ سه طبقه بندی می شوند.
خاک های مناطق جنوبی شهر تهران، از نوع سه است.
خاک تیپ چهار
این نوع خاک ضعیف ترین نوع خاک است.
معمولا لجنزار یا شوره زار ها خاک نوع چهار هستند.
سرعت موج برشی در آنها بسیار پایین است.
ساختمان سازی بر روی خاک نوع چهار توصیه نمی شود.
انواع خاک ها از نظر منشا تشکیل
پیش تر گفتیم که خاک ها از هوازدگی سنگ ها به وجود می آید.
پس از اینکه سنگ هوا زده گردید و به خاک تبدیل شد، یا در همان محل می ماند، یا توسط عواملی به مناطق دیگر منتقل می شود.
لذا خاک ها را می توان به دو بخش کلی تقسیم بندی کرد:
۱- خاک های برجا
در این نوع از خاک ها سنگ هوازده تبدیل به خاک شده و در همان محل باقی می ماند.
روش تشخیص این نوع از خاک ها این است که در آن محل گمانه ای حفاری شود.
اگر اندازه ذرات خاک محل از سطح زمین تا عمق گمانه افزایش یابد، می توان گفت که خاک از نوع برجاست.
این دسته از خاک ها لایه بندی ندارند، عمق کمی دارند و از جنس سنگ مادر هستند.
خاک های برجا به دلیل عدم انتقال و جابجایی، گرد شده نیستند.
اینگونه خاک ها عمدتا دانه بندی خوبی دارند.
۲- خاک های منتقل شده
این خاک ها توسط عواملی مثل آب، باد و … از محل تشکیل به محل دیگری منتقل شده اند.
این نوع خاک ها از سنگ هوازده تشکیل می شود اما خاک و سنگ مادر در یک محل نیستن.
چرا که خاک ها توسط عوامل زیر از محل سنگ مادر جابجا شده اند.
این خاک ها دارای لایه بندی هستند.
به دلیل جابجایی که داشته اند، عمدتا گردگوشه هستند.
ضخامت لایه های خاک های انتقالی، بیش از خاک های برجاست.
عوامل انتقال دهنده خاک ها
خاک ها توسط عوامل مختلفی از سنگ مادر اصلی خود جدا شده و منطقه دیگری انتقال پیدا می کنند.
برخی از این عوامل عبارتند از:
الف) آب
آب یکی از قدرتمند ترین عوامل انتقال خاک هاست.
هنگام ایجاد سیلاب و یا هنگام حرکت رودخانه ها، خاک با ذرات بسیار بزرگ قابلیت جابجایی دارند.
ذرات بسیار بزرگ، در کف رودخانه و ذرات کوچکتر در بالای سطح آب قرار گرفته و می تواند خاک را گل آلود کند.
به خاک هایی که با آب انتقال پیدا می کنند، آبرفت گفته می شود.
آبرفت ها عموما از شن و ماسه تشکیل شده اند.
ب) باد
باد قدرت آب را ندارد و نمی تواند ذرات بسیار بزرگ را جابجا کند.
اما ذرات ریز را می تواند جابجا کند.
خاک های انتقال یافته توسط بادها، بادرفت نام دارد.
ماسه های کویر معمولا در این دسته قرار می گیرند.
لس ها یکی دیگر از انواع بادرفت ها هستند که از جابجایی سیلت ها به وجود می آیند.
ج) یخچال
در مناطق سردسیر و در نزدیک دو قطب شمالی و جنوبی کره زمین، برخی از مناطق در فصول سرد سال سراسر پوشیده از یخ و برف است.
در فصول گرم سال این یخ و برف آب شده و به همراه خود، خاک را جابجا می کند.
به خاک های انتقال یافته توسط این عامل، یخرفت گفته می شود.
د) جاذبه زمین
در مناطقی که اختلاف ارتفاع بین دو نقطه از زمین وجود دارد، جاذبه زمین می تواند عامل جابجایی خاک ها شود.
به عنوان مثال در مناطق کوهستانی، اگر سنگ مادری در قله یک کوه دچار هوازدگی شود، خاک به وجود آمده می تواند توسط جاذبه زمین به دامنه و یا کوهپایه انتقال پیدا کند.
انواع خاک از نظر خواص آلی
خاک ها از نظر مواد تشکیل دهنده آن به دو دسته آلی و معدنی تقسیم بندی می شود:
۱- خاک معدنی
خاک های معدنی تمامی خاک هایی هستند که در دسته های قبلی بررسی کردیم.
در این گروه از خاک ها، هیچگونه باقی مانده گیاهان و یا اجزای بدن جانوران وجود ندارد.
این دسته، خاک های مستحکم تری هستند و دوام بیشتری دارند.
به طور کلی به خاک هایی که آلی نباشند، معدنی گفته می شود.
۲- خاک آلی
خاک آلی خاکی است که از گیاهان پوسیده شده و یا از بقایای بدن جانوران تشکیل شده باشد.
این دسته از خاک ها بسیار سست هستند و قابلیت تراکم پذیری زیادی دارند.
حتی مقدار کمی از مواد آلی تاثیر زیادی بر خواص مکانیکی خاک ها دارد.
روش های مختلفی برای تشخیص این دسته از خاک ها وجود دارد.
یکی از راهها، شناخت از طریق بوی بد و یا رنگ تیره و سیاه آنهاست.
اما روش دقیق تر آن است که بر روی این خاک ها دو بار آزمایش حد روانی انجام دهید.
یکی بر روی خاک خشک و دیگری بر روی خاک با رطوبت طبیعی.
در صورتی که مقدار حد روانی بیش از ۲۵ درصد اختلاف داشت، خاک از نوع آلی است.
کاربرد انواع خاک
حالا که در بخش های قبلی با انواع خاک ها و روش های نامگذاری آنها آشنا شدید، وقت آن رسیده که کاربرد هریک را بدانید.
در جدول زیر کاربرد انواع خاک ها بیان می شود:
| انواع خاک | کاربرد |
| شن | پوسته سد خاکی کانال های فرسایشی پی سازی جاده ها و خاکریزها |
| شن رس دار | خاکریزها هسته سد خاکی خاک روسازی کانال ها رویه جاده ها |
| شن لای دار | خاکریز سد خاکی پی سازی |
| ماسه خوب دانه بندی | پوسته سد خاکی پی سازی جاده ها و خاکریزها |
| ماسه بد دانه بندی | حاده ها و خاکریزهایی که امکان تورم ناشی از یخبندان دارد |
| ماسه رس دار | خاکریز و هسته سد خاکی خاک روسازی کانال ها رویه جاده ها و خاکریزها |
| ماسه لای دار | پی سازی |
| رس با خواص خمیری کم | مدفن زیاله های هسته ای |
| رس با خواص خمیری بالا | مصالح ساختمانی |
| سیلت | مصالح ساختمانی |
روشهای شناسایی انواع خاک
در این قسمت روش شناسایی چشمی و بدون انجام آزمایش برخی از خاک ها بیان می شود.
لازم به ذکر است ما قبلا به طور مفصل روش های تشخیص انواع خاک های رسی را بیان کرده ایم.
لذا در این بخش فقط راجع به روش های تشخیص خاک های درشت دانه بحث می کنیم.
پاره سنگ
به نوعی از خاک ها گفته می شود که اندازه ای بیش از ۲۰ سانتی متر داشته باشند.
۲۰ سانتی متر حدودا فاصله مچ دست تا آرنج است.
پس اگر تکه سنگی دیدید که از اندازه مچ دست تا آرنج شما بزرگتر بود، می توانید آنرا پاره سنگ نام گذاری کنید.
قلوه سنگ
به قطعات سنگی که اندازه بین ۸ تا ۲۰ سانتی متر داشته باشد، قلوه سنگ گویند.
قطعه ای که این اندازه باشد، به راحتی در کف دست جا می گیرد.
پس اگر توانسید سنگی را داخل دست خود جای دهید، آن قطعه، قلوه سنگ است.
شن
تعریف دقیق شن ها را قبلا در طبقه بندی به روش یونیفاید گفته ایم.
اما به طور کلی شن ها قطعاتی هستند که بین ۲ تا ۸۰ میلی متر باشند.
یعنی قطعاتی که وقتی روی دست قرار دادید، به سختی می توانید مشت خود را ببندید.
روش تشخیص شنهای ماسه ای متراکم این است که میخی به قطر ۵ سانتی متر داخل آن فرو کنیم.
این میخ حداکثر تا چند اینچ فرو می رود.
شن های پاره سنگی با بیل قابل کندن هستند.
میخ با قطر ۵ سانتی متر هم به آسانی داخل آن فرو می رود.
ماسه
به خاک هایی گفته می شود که با چشم غیرمسلح قابل دیدن است.
اندازه آنها بین ۶۳ میکرون تا ۲ میلی متر است.
وقتی خشک باشند اصلا چسبیده نمی شوند.
ماسه ها خود به سه دسته تقسیم بندی می شوند:
- ماسه درشت دانه با اندازه ای بین ۰٫۵ تا ۲ میلی متر
- ماسه متوسط با اندازه ای بین ۰٫۲۵ تا ۰٫۵ میلی متر
- ماسه ریز که اندازه ای بین ۶۳ میکرون تا ۰٫۲۵ میلی متر دارد.
انواع دیگر ماسه ها عبارتند از ماسه سیلتی، ماسه میکایی، ماسه لاتریتی و ماسه های رسی.
روش شناسایی ماسه های رسی این است که کلوخه های آن کلنگ جدا می شوند.
با انگشت هم قابل خراش دادن هستند.
در مورد خاک ها سوالی دارید؟
اگر هنوز هم در مورد خاک ها و انواع آن سوالی دارید، می توانید در بخش دیدگاه، در زیر همین مطلب سوالتان را بپرسید.
کارشناسان ما در عرض چند دقیقه پاسخ شما را با کمال میل خواهند داد.
باسلام وعرض ادب ،خاکی که مثل باروت می‌سوزد وروشنایی آن به مانند چراغ مهتابی است چیست وکاربردآن چیست؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید.
سلام. اگر به زبان خیلی ساده بگویم، ما در دنیای مکانیک خاک و ژئوتکنیک، راجع به مقاومت خاک تحقیق و بررسی میکنیم و اطلاعاتی راجع به محتویات درونی خاک ها نداریم. لذا بهتر است این سوال خود را از کارشناسان شیمی یا مهندسین معدن بپرسید.
با سلام
سوال اول : میزان چسبندگی خاک کائولن را چگونه اندازه گیری کنم؟
سوال دوم : چگونه می توان کائولن غیر چسبنده را به کائولن چسبنده تبدیل کرد ؟
سلام
پاسخ سوال اول: با استفاده از آزمایش برش مستقیم
پاسخ سوال دوم: همچین کاری امکانپذیر نیست. چسبندگی جز ذات خاک های رسی است.
سلام و درود بر شما.
جسارتا سوالی پیش آمد در خصوص مشکلات و موانعی که در هنگام حفاری خاک های رمبنده باهاشون برخورد میکنیم چه چیز هایی هست و اینکه چطوری باید در خصوص این مشکلات تدابیری اندیشید؟؟
ممنون میشم راهنمایی بفرمایید.
سلام. باید از دو عامل جلوگیری کنید: اول ورود آب به مجموعه، دوم اعمال نیرو زیاد به این قبیل خاک ها. برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله مربوط به خاک های مسئله دار را مطالعه بفرمایید.
خاک دو نم چیه؟
سلام. نمیدانم. تا به حال همچین اصطلاحی هم نشنیده ام
چرا به خاک های ماسه ای خاک گرم گفته میشه ؟!
من در هیچ مقاله یا کتاب علمی ندیدم به ماسه بگویند خاک گرم. لطفا بفرمایید در چه مرجعی همچین اصلاحی دیده یا شنیده اید؟
در پروژه های ساختمانی برای حفاری جهت نمونه برداری از چه روشی یا دستگاهی استفاده میشه و ملاک انتخاب روش حفاری چیه ؟
در پروژه های ساختمانی شهری از کربارل ها برای نمونه گیری استفاده می شود. ملاک انتخاب روش حفاری را می توانید در مقاله زیر مطالعه نمایید:
حفاری دستی بهتر است یا حفاری ماشینی؟
کدوم آزمایش های روی نمونه، اطلاعاتش بدرد عملیات گودبرداری یا انتخاب روش اجرای سازه نگهبان می کنه؟
سلام. آزمایش برش برجا و آزمایش بارگذاری صفحه ای
سلام در خاک رسی چه گیاهانی میتوان کاشت؟ منطقه سردسیری
سلام. لطفا این مطلب را مطالعه بفرمایید:
https://testkhak.com/clay/
لطفا یه توضیحی راجب میزان دست خوردگی و نخوردگی بفرمایید . محاسبه میزانش رو میدونم فقط چرا حساب می کنیم؟ چه فایده ای داره؟
بعضی از آزمایش ها نیاز به نمونه های دست نخورده جهت انجام اون آزمایش دارند. مثل آزمایش تحکیم
بعضی دیگه از آزمایش ها رو میشه با نمونه های دست خورده هم انجام داد. مثل تست دانه بندی
فایده اینکه بدونیم یه خاک دست خورده هست یا نیست، اینه که بدونیم باهاش میشه چه آزمایش هایی انجام داد. دست خوردگیش رو حساب می کنیم که بدونیم برای آزمایش های دست نخورده بهتره یا باهاش میشه فقط دست های دست خورده رو انجام داد.
در روشهای شناسایی خاک آلی اشاره کردید که حد روانی رو یک بار بر روی نمونه خشک و یک بار روی خاک با رطوبت طبیعی انجام داده و نتایج رو مقایسه کنیم. منظور از نمونه خشک و با رطوبت طبیعی؟ متشکرم
نمونه خشک نمونه ای است که ۲۴ ساعت در آون با دمای ۱۱۰ سانتی گراد مانده است.
نمونه با رطوبت طبیعی، نمونه است که به تازگی از محل حفاری به داخل آزمایشگاه آمده و رطوبت آن تغییری نکرده است.
چرا رانش در خاک های برجا خطرناک است ؟!
چون باعث خرابی سازه های ساخته شده روی آن می شود.
سلام
من دنبال خاک مطابق استاندارد jis z 8901 میگردم.برای انجام تست مقاومت به گردوخاک موتور الکتریکی
اگر از ترکیباتش اطلاعات داشتید ممنون میشم اعلام کنید
سلام. متاسفانه در این خصوص اطلاعاتی نداریم. وگرنه حتما در اختیارتون میزاشتیم.
سلام،کدوم گزینه درسته؟
خاکهای ریزدانه مانند…..خاکهای درشت دانه مانند….است.
الف)رس و سیلت/ماسه و شن
ب)رس و لای/ماسه و قلوه سنگ
سلام. گزینه “الف” صحیح است 🙂
چسبندگی ذرات در خاک خشک و خاک مرطوب و خاک پوشش گیاهی دار چگونه است ؟
چسبندگی ذرات خاک با انجام آزمایش هایی مثل آزمایش برش مستقیم و یا آزمایش سه محوری قابل محاسبه است.
نه منظورم آزمایش که با بیل انجام دادیم از هر مدل خاک که با بیل برداشت کردیم چسبندگی ذرات این سه نوع خاک خشک و مرطوب و پوشش گیاهی دار کدوم کمه کدوم زیاده ؟
چسبندگی خاک مربوط بیشتر و چسبندگی خاک گیاهی، کمتر از بقیه است.
خیلی ممنونم اگه امکانش هست توضیحاتشم بگید به چه علت چسبندگی در مرطوب زیاده در گیاهی کمه؟؟
علتش دو قطبی بودن آب و کانی های رسی است. توصیه می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله خاک رس چگونه خاکی است؟ را مطالعه کنید.
سلام
بعد ار اینکه ریزدانه و درشت دانه خاک مشخص شد ، اگر بخواهیم درصد خاک یا سنگ را اندازه بگیریم چکار باید کرد؟
سلام. خاک و سنگ در اصل یک ماده هستند. در واقع خاک ها از خرد شدن سنگ ها به وجود آمده اند. به طور دقیق و مهندسی نمی توان تعیین کرد که چند درصد از یک توده ای خاک است و چند درصد دیگر سنگ است. مگر آنکه سوالتان را دقیق تر مطرح کنید. مثلا بگویید چند درصد از این توده، مصلحی با اندازه بزرگتر از ۲ میلی متر دارد. یا سوالاتی شبیه این
سلام وقت بخیر،چرا در درشت دانه ها اندازه ذرات مطرح است ولی در ریز دانه ها(لای و رس) خیر؟
سلام. در علم مکانیک خاک در پی آن هستیم که خاک های مختلف و ویژگی های آن ها را با آسانترین روش ممکن شناسایی و معرفی کنیم. با توجه به اینکه خاک های درشت دانه مثل شن و ماسه، اندازه بزرگی دارند، برای شناسایی و بررسی خواص آنها، از سایز و اندازه آنها استفاده می شود. این کار عمدتا با آزمایش الک صورت می گیرد. اما در خاک های ریزدانه نمی توان به راحتی اندازه ذرات را ملاک تشخیص قرار داد. چرا که ذرات تشکیل دهنده آنها بسیار ریز هستند و ابزار دقیق و ساده ای مثل الک برای این قبیل خاک ها کاربردی ندارد. لذا برای تشخیص خواص و معرفی خاک های ریزدانه از پارامترهای دیگری مثل خواص خمیری در آزمایش حدود اتربرگ و خاصیت ته نشینی در آزمایش هیدرومتری استفاده می شود.
سلام وقت بخیر ببخشید میشه در مورد دسته بندی خاک ها که به خاکهای خشک ،نم دار،مرطوب،اشباع و جریان توضیح بدین؟این خاکها درصد رطوبت متفاوتی دارند درسته؟بنظر شما چه وزن مخصوص هایی میتوان به هر کدوم از این نوع خاک ها اختصاص داد؟ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام. در مورد انواع خاک ها از نظر خشک و تر بودن، می توانید مقاله مربوط به درصد اشباع خاک را مطالعه فرمایید. داخل این مطلب ویدئویی وجود دارد که خاک ها را از نظر میزان اشباع بودن، معرفی می نماید. در مورد چگالی خاک ها باید خدمتتان عرض کنیم که وزن مخصوص خاک علاوه بر میزان اشباع، به ویژگی های مختلف دیگری از خاک ها مثل جنس دانه های خاک، درصد تخلخل خاک و چندین پارامتر دیگر بستگی دارد. صرفا نمی توان با دانستن درجه اشباع هر خاک، وزن مخصوصی را بدان منتسب کرد.
در پروژه ا ی در حال خاکبرداری جهت راهسازی، زمین پر از سنگهای سخت و قلوه و ….. غیره است. با جه آزمایشی یا چه روشی باید به کارفرما ثابت کرد که زمین به سختی در حال کنده شدن است و پر از سنگهای سخت و درشت است کارفرما نتیجه آزمایش برایش ملاک است. میخواستم ببینم چه آزمایشاتی باید انجام شود و چه نتیجه ای باید حاصل شود؟ ممنونم
سلام. روشهای مختلفی وجود دارد. اما بهترین روش برای نشان دادن سفتی زمین، انجام آزمایش SPT و ارائه نتایج آن به کارفرماست.
این مطلب حرف نداشت
قربان شما
ببخشید میخاستم بدونم
رس از خاک برجا و ماسه از خاک انتقالی هست ؟
سلام. اینکه خاک برجا یا انتقالی باشد هیچ ربطی به نوع دانه بندیش نداره. شما یک سیلاب را در نظر بگیرید. وقتی سیل جاری می شود، همه نوع خاکی را با خود حمل می کند. خاک های ریزتر مثل رس داخل سیلاب حل شده و آب را گل آلود میکنن، تکه های بزرگتر سنگی و شن های درشت هم داخل سیلاب حرکت می کنند. برخی سیل ها آنقدر قوی هستن که می تونن یک خودرو را هم جابجا کنن. پس انتقال دانه های درشت خاک مثل شن و ماسه هم برای یک سیل کار راحتی است.
این مثال را زدم تا بگویم خاک های انتقالی هم می توانند رس باشند، هم ماسه و هم شن. نمیشه گفت هر خاک رسی برجا است و هر خاک ماسه ای انتقالی است.
هم رس برجا در طبیعت داریم و هم رس انتقالی. هم ماسه برجا در طبیعت به وفور پیدا می شود و هم ماسه انتقالی
ببخشید چحوری میشه خاک رس را از لای تشخیص داد؟
رس و لای از نظر اندازه و دانه بندی به یکدیگر شباهت دارند. اما خاصیت خمیری در آن ها متفاوت است. آزمایش هایی جهت تشخیص رس از لای و سیلت وجود دارد که مشروح آنها در مقاله نحوه تشخیص خاک رس بیان شده است.
با سلام و احترام
به لحاظ اندازه رس و سیلت شباهتی ندارند. رس ها دارای قطر کوچکتر از ۲ هزارم میلی متر و سیلت ها دارای قطر بین ۲هزارم تا ۶صدم میلیمتر هستند. زمانیکه سیلتها را لمس میکنیم خالت دانه ای حس میشود اما رسها اصلا حالت دانه ای نداشته و کاملا یکدست حس میشوند.