آزمایش دانسیته در محل
آزمایش دانسیته در محل یا سندباتل ( Sand Bottle ) از جمله آزمایش های متداول در مکانیک خاک است که برای به دست آوردن چگالی خاک انجام می شود.
از آزمایش دانسیته در محل برای سنجش تراکم خاک نیز استفاده می شود.
در این نوشتار به شرح آزمایش دانسیته در محل می پردازیم.
یک فیلم کامل از این آزمایش آزمایشگاهی نیز در این نوشتار ارائه شده است.
اساس آزمایش سندباتل
هدف از این آزمایش خاک، به دست آوردن چگالی خاک خشک است.
از دوران دبیرستان به یاد داریم که چگالی به معنای جرم تقسیم بر حجم بود.
حالا از همین تعریف برای به دست آوردن چگالی خاک استفاده می کنیم.
درون زمین گودالی حفر می کنیم.
با استفاده از ترازو مقدار خاکی را که از گودال برآمده به راحتی وزن می کنیم.
اما به دست آوردن حجم این خاک، کار ساده ای نیست.
چرا که شکل منظمی ندارد و با استفاده از قوانین هندسه نمی توان حجم آن را به دست آورد.
راه حل این است که داخل گودال حفر شده ماسه ای با چگالی معلوم می ریزند.
این ماسه، ماسه استاندارد نام دارد.
مقدار وزن ماسه ای که به داخل گودال ریخته شده است را محاسبه می کنیم.
چون چگالی ماسه مشخص است، می توان حجم ماسه انتقال یافته به گودال را محاسبه کرد.
از این طریق حجم گودال به دست می آید.
از تقسیم کردن جرم خاک به حجم خاک، می توان چگالی آن را بدست آورد.
وسایل آزمایش دانسیته در محل
برای انجام تست سندباتل لازم است تجهیزات زیر را فراهم نمایید:
- دستگاه استوانه ای شکل سندباتل
- قلم و چکش برای کندن زمین
- کیسه ماسه استاندارد
- قوطی تعیین درصد رطوبت خاک
- ترازو با ظرفیت ۱۵ کیلوگرم و دقت ۱ گرم
- ترازو با ظرفیت ۵۰۰ گرم و دقت ۰٫۱ گرم
- گرمخانه
فیلم آزمایش دانسیته در محل
در این بخش یک کارتون جالب از نحوه انجام آزمایش دانسیته در محل تهیه کرده ایم.
مشاهده این ویدئو، دید خوبی به شما می دهد.
همانطور که در فیلم بالا مشاهده کردید انجام تست سندباتل در چند مرحله صورت گرفت.
مراحل گام به گام این آزمایش به شرح زیر است:
گام اول: وزن کردن اولیه
ابتدا لازم است برخی از تجهیزات را توزین کرد.
کیسه پلاستیکی که قرار است خاک گودال در آن قرار گیرد را، وزن می کنیم.
با توجه به اینکه وزن نایلون خیلی کم است، برای آزمایش هایی که حساسیت بالایی ندارند می توان از این بخش صرف نظر کرد.
سپس باید وزن خود دستگاه سندباتل را محاسبه کنیم.
سندباتل در دو نوع کوچک و بزرگ ساخته می شود.
وزن نوع بزرگ آن حدود یک کیلو و سیصد گرم است.
هنگام وزن کردن دستگاه باید اطمینان حاصل کنیم که سندباتل خالی است.
لازم است چند بار آن را سر و ته کنیم و پیچ آن را باز و بسته کنیم تا مطمئن شویم خاکی داخل آن نیست.
پس از وزن کردن کیسه و سندباتل، ماسه استانداردی که از قبل خریداری کرده ایم باز کرده و درون دستگاه سندباتل می ریزیم.
چگونه ماسه استاندارد بسازیم؟
اگر جایی بودید که دسترسی به ماسه اوتا نبود، می توانید به روشی که می گوییم ماسه استاندارد تهیه کنید.
مقداری خاک تهیه کنید.
الک ۲۰ را روی الک ۳۰ قرار دهید.
خاک مد نظر را از روی این دو الک عبور دهید.
خاکی که از الک ۲۰ رد شده ولی روی الک ۳۰ بماند، ماسه استاندارد است.
اینکه چه مقدار ماسه استاندارد درون سندباتل بریزیم، بستگی به حجم حفره ای دارد که قرار است کنده شود.
اگر حفره خیلی بزرگ باشد باید ماسه زیادی درون سندباتل بریزیم و برعکس.
پس از اینکه ماسه استاندارد درون سندباتل ریخته شد، لازم است وزن ماسه استاندارد به همراه سندباتل نیز محاسبه گردد.
گام دوم: حفر گودال
در این مرحله لازم است گودالی درون سطح زمین و یا درون چاه دستی که از قبل حفاری کرده ایم، کنده شود.
درصورتی که امکان حفاری گودال وجود نداشته باشد، باید از روش های آزمایشگاهی برای تعیین چگالی خاک استفاده شود.
مثل آزمایش تعیین وزن مخصوص با جیوه و یا استفاده از روش موم گیری در تعیین چگالی خاک.
این کار با کمک یک سینی که درون آن، حفره ای به قطر ۱۰ سانتی متر دارد انجام می شود.
روش کار بدین صورت است که سینی را روی سطح صافی قرار می دهیم و به کمک قلم و چکش داخل آن را حفاری می کنیم.
تمام خاکی که در این مرحله از درون حفره بیرون آمده را درون کیسه پلاستیکی می ریزیم.
همان کیسه پلاستیکی که در گام اول وزن کرده بودیم.
پس از پر کردن نایلون، در کیسه را به دقت می بندیم تا چیزی بیرون نریزد.
اندازه گودال چقدر باشد؟
سوال مهمی که اینجا پیش می آید این است که گودالی که حفر می کنیم چقدر باشد؟
زیاد بکنیم یا کم؟
جواب این است که مقداری که حفر می کنید بستگی به دانه بندی خاک محل دارد.
- در صورتی که اندازه دانه ها کمتر از ۴٫۷۵ میلی متر بود، حداقل حجم حفره ۷۱۰ سانتی متر مکعب باشد.
- در صورتی که اندازه دانه ها کمتر از ۱۲٫۵ میلی متر بود، حداقل حجم حفره ۱۴۲۰ سانتی متر مکعب باشد.
- در صورتی که اندازه دانه ها کمتر از ۲۵ میلی متر بود، حداقل حجم حفره ۲۱۲۰ سانتی متر مکعب باشد.
- در صورتی که اندازه دانه ها کمتر از ۵۰ میلی متر بود، حداقل حجم حفره ۲۸۳۰ سانتی متر مکعب باشد.
دقت کنید که حجم دقیق گودال را نمی توان حین حفاری، دقیق تعیین کرد.
مقادیر بالا حداقل میزان حفر هستند.
گام سوم: قرار دادن سندباتل روی سینی
سندباتلی که در گام اول پر از ماسه استاندارد کرده بودیم، روی سینی قرار می دهیم.
روی سینی، محل مخصوصی برای قرارگیری سندباتل وجود دارد.
اگر دستگاه به درستی روی سینی قرار گیرد دیگر تکان نمی خورد.
پس از استقرار دستگاه، پیچ روی دستگاه را باز می کنیم تا ماسه به درون حفره منتقل شود.
پس از آنکه ماسه دیگر تکان نخورد و مطمئن شدیم که گودال حفر شده از ماسه استاندارد پر شده است، پیچ روی سندباتل را می بندیم و آن را از روی سینی بر می داریم.
در شکل زیر مرحله سوم آزمایش دانسیته در محل، یعنی قراردادن دستگاه روی سینی را مشاهده می کنید.
وزن مخصوص ماسه استاندارد چند است؟
در اغلب مراجع علمی، چگالی ماسه اتاوا ۱٫۳ گرم بر سانتی متر مکعب لحاظ می شود.
دقت کنید که گفتیم ماسه اتاوا.
نه ماسه ای که ما از کارگاه ها اطراف تهران می خریم.
چون این ماسه ها از شهر اتاوای کانادا به ایران صادرات نمی شوند.
بلکه از شهرهای اطراف دریای خزر به تهران و سایر شهرها منتقل می شوند.
لذا باید چگالی آنرا خودمان حساب کنیم.
روش کار بدین صورت است که ماسه مد نظر را داخل ظرف فلزی که حجم آنرا از قبل می دانیم میریزیم تا لبریز شود.
در تجهیزات همراه دستگاه سندباتل یک ظرف استوانه ای وجود دارد که حجم آن ۱۰۰۰ سانتی متر مکعب است.
می توانید از همان استفاده کنید.
وزن ماسه ریخته شده در ظرف را تقسیم بر ۱۰۰۰ کنید.
عدد به دست آمده چگالی ماسه استاندارد می شود.
گام چهارم: وزن کردن ثانویه
در این مرحله وزن کیسه پر از خاکی که در مرحله دوم محاسبه کردیم و وزن دستگاه سندباتلی که بخشی از خاک آن در مرحله سوم درون گودال رفته بود را به دست می آوریم.
دقت ترازو با توجه به حساسیت آزمایش متفاوت است.
گام پنجم: محاسبات
در بخش آخر لازم است محاسبات نهایی صورت گیرد.
اولین موردی که لازم است محاسبه گردد حجم مخروط زیر سندباتل است.
این حجم با روش های مختلف قابل محاسبه است.
یکی از روش ها این است که سندباتل را روی یک سطح صاف قرار دهید.
آنقدر داخل دستگاه سندباتل ماسه استاندارد بریزد تا مخروط زیر آن پر شود ولی چیزی داخل دستگاه قرار نگیرد.
با توجه به اینکه چگالی ماسه استاندارد را می دانیم ، با وزن کردن خاک حبس شده زیر دستگاه، می توان حجم مخروط را به دست آورد.
از تفاضل وزن سند باتل محاسبه شده در گام اول و چهارم می توان وزن ماسه ای که درون گودال جای گرفته را حساب کرد.
چون چگالی ماسه استاندارد را می دانیم، می توانیم حجم حفره را حساب کنیم.
حال وزن خاک حاصل از کندن گودال که در گام چهارم به دست آوردیم را تقسیم بر حجم گودال می کنیم تا چگالی خاک به دست آید.
مقدار چگالی انواع خاک
حال که با روش گام به گام بالا مقدار چگالی خاک ها را محاسبه کردید، وقت آن رسیده که مقدار به دست آمده را چک و کنترل نمایید.
در جدول زیر حداقل و حداکثر چگالی خشک در خاک های محتلف بیان شده است.
دقت کنید که مقدار چگالی به دست آمده در آزمایش دانسیته در محل، چگالی مرطوب است.
برای تبدیل چگالی مرطوب به چگالی خشک از روابط وزنی – حجمی استفاده کنید.
نوع خاک | حداقل چگالی | حداکثر چگالی |
شن | ۱۶ | ۲۰ |
ماسه درشت دانه | ۱۵ | ۱۹ |
ماسه ریزدانه | ۱۴ | ۱۹ |
ماسه استاندارد | ۱۴ | ۱۷ |
ماسه شن دار | ۱۵ | ۲۲ |
ماسه لای دار | ۱۳ | ۱۹ |
ماسه لای و شن دار | ۱۴ | ۲۳ |
واحد چگالی هایی که در جدول بالا ذکر شده، کیلونیوتن بر مترمکعب می باشد.
روش های دیگر تعیین چگالی خاک
تست دانسیته در محل که در بالا به صورت مفصل تشریح شد، از جمله روش های صحرایی در تعیین چگالی خاک است.
اما همیشه و در هر شرایطی امکان تعیین دانسیته خاک در محل پروژه میسر نیست.
خیلی وقت ها نمونه خاک برای ما به داخل آزمایشگاه می آورند و مجبوریم چگالی را با همان نمونه خاک های داخل کیسه های پلاستیکی تعیین کنیم.
گاهی هم حفاری به صورت ماشینی انجام می شود.
در گمانه های ماشینی ، امکان انجام تست دانسیته در محل وجود ندارد.
لذا در اینجا سه روش آزمایشگاهی برای تعیین چگالی خاک به شما معرفی می کنیم.
با کلیک روی هر کدام از این دو روش، می توانید اطلاعات بیشتری در خصوص این روش های تعیین چگالی خاک ها به دست آورید:
- آزمایش تعیین چگالی خاک به روش موم گیری
- آزمایش تعیین چگالی خاک با استفاده از جیوه
- آزمایش تعیین چگالی ویژه خاک یا Gs
ایرادات تست دانسیته در محل
با اینکه آزمایش دانسیته، یکی از آزمایش های نسبتا دقیق در دنیای مکانیک خاک است، اما این تست صحرایی خالی از ایراد نیست.
برخی از ایرادات این آزمایش عبارتند از:
- برای شن های درشت تر از ۴۲ میلی متر مناسب نیست.
در خاک های درشت دانه می توان از نایلون و آب به جای ماسه استاندارد استفاده کرد. - ماسه استاندارد خاک یکنواختی نیست.
قسمت های مختلف ماسه استاندارد، وزن مخصوص های مختلفی دارد.
پس بهتر است چگالی ماسه استاندارد را چند بار حساب کنید.
آخر سر همه را میانگین بگیرید. - خراب شدگی دیواره حین حفر گودال، موجب خطا در نتایج می شود.
- سرعت در حفر گودال و سرعت در انتقال نمونه ها به آزمایشگاه در نتیجه نهایی تاثیر زیادی دارد.
گزارش کار آزمایش دانسیته در محل
در صورتیکه درس آزمایشگاه خاک را در دوره لیسانس رشته مهندسی عمران سپری می کنید، یکی از آزمایش هایی که به شما آموزش می دهند، همین تست دانسیته است.
پس از اینکه استاد به شما آموزش داد، به شما فرصت می دهد تا گزارش کار این آزمایش را تهیه کنید.
در لینک زیر یک نمونه گزارش کار از همین آزمایش را مشاهده می کنید.
با کلیک روی دکمه آبی رنگ زیر، می توانید آنرا دانلود و استفاده نمایید:
در خصوص آزمایش دانسیته در محل سوال دارید؟
اگر در خصوص آزمایش چگالی خاک سوالی دارید و یا با خواندن مطالب بالا ابهامی در ذهنتان ایجاد شده است، می توانید در بخش دیدگاه ها در زیر همین نوشته آنرا مطرح نمایید.
کارشناسان ما پس از چند دقیقه پاسخ شما را خواهند داد.
سلام چرا در تمام مراحل آزمایش تراکم در محل باید میزان پر کردن مخروط ماسه به یک اندازه باشه؟
سلام. برای اینکه شرایط آزمایش در تمامی آزمایش یکسان باشد و بتوان خروجی آزمایش ها را با یکدیگر مقایسه کرد.
سلام وقت بخیر.با داشتن چگالی خشک و مرطوب،از چه طریقی میتونیم جنس خاک(شن،ماسه،رس،سیلت …)رو تشخیص بدیم؟به طوره کل کیسه مورد مطالعمون سده سردشت هستش و دنبال تعیین ضریب نفوذ پذیری لایه های مختلف هستیم به منظوره تحلیل تراوش.ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام. چگالی خشک خاک ها ارتباط مستقیمی به جنس آن خاک ندارد. لذا با داشتن چگالی خشک نمی توانید اظهار نظر قطعی راجع به نوع آن خاک بکنید.
برای تعیین ضریب نفوذپذیری خاک ها، می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید:
https://testkhak.com/permeability/
سلام
در این آزمایش میتونیم ماسه ای رو الک کنیم و چگالیش رو محاسبه کنیم و استفاده کنیه به جای ماسه اوتاوا ( استاندارد)؟؟؟؟؟
سلام. بله می تونید. آموزش تهیه ماسه استاندارد داخل ویدئویی که زیر وحود داره. اون ویدئو رو به دقت ببینید.
اینم لینکش:
آموزش تهیه ماسه استاندارد
سلام وقت بخیر
در تست دانسیته راهسازی استاندارد فاصله چاله دانسیته از پاشنه کار چقد هست و در چه استانداردی ذکر شده و ایا شرایطی هم داره مثلا داشتن یا نداشتن سنگ جدول
سلام. در استاندارد آزمایش دانسیته در محل، راجع به نحوه درست انجام این آزمایش بحث می شود و در خصوص محل مناسب آن صحبتی به میان نمی آید. ممکن است در استانداردها و آیین نامه های راهسازی و روسازی گفته شده باشد که ما ژئوتکنیکی ها از آن بی خبریم. بهتر است این سوالتان را از مهندسین راهسازی بپرسید.
آیا استفاده از پیکور یا دریل در نمونه برداری دلنشینه مجاز است؟ اگه مجاز نیست به چه دلیل؟ اگه مجاز است به چه دلیل؟
سلام مجاز نیست، چون ارتعاشات ناشی از آن ممکن است موجب جابجایی سینی آزمایش دانسیته در محل شود.
تعداد نمونه هاییی که از خاک برمیداریم چندتاست ،لطفا راعنمایی کنین با چه متراژی هر نمونه رو برمیداریم
سلام. برای اطلاع از تعداد آزمایش های دانسیته در محل که لازم است انجام دهید و همچنین سایر آزمایش ها، می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
https://testkhak.com/compulsory-tests/
سلام
چه رابطه ای بین چگالی خاک و درصد تراکم وجود داره؟چجوری بعضیا که میخوان بعد از کوبش بیس و ساب بیس درصد تراکم رو بهمون بگن میان ازمایش دانسیته رو انجام میدن؟مگه دانسیته برای بدست اوردن چگالی خاک نیست؟
سلام. رابطه درصد تراکم و چگالی خاک یه رابطه مستقیمه. یعنی هرچقدر چگالی خاک بیشتر بشه، درصد تراکم خاک هم بیشتر میشه. درصد تراکم در واقع حاصل تقسیم چگالی که با آزمایش دانسیته در محل به دست می آید بر چگالی حداکثر است که از آزمایش تراکم به دست می آید.
سلام وقت بخیر
برای خاک های درشت دانه چطور میشه تست دانستیه زد
آیا میشه سنگ رو داخل چاله بزاریم بعد شیر سندباتل رو باز کنیم
سلام. باید از دستگاه های سندباتل بزرگ مقیاس استفاده کنید. در این شرایط نباید سنگ خارج شده از گودال را به داخل چاله بازگردانید.
سلام ازمایش دانسیته در محل رو انجام دادم و درصد تراکم رو بدست اوردم عمق لایه طبق گفته پیمانکار ۲۰ سانت بوده ولی من برای تست تراکم ۱۵ سانت عمق حفر کردم الان ناظر درستی عمق ۲۰ سانت تراکم پیمانکار رو از من می خواد ایا با اعداد بدست آمده می تونم عمق لایه متراکم رو بدست بیارم یا نه ؟
سلام. اگر کوبش با غلتک به درستی انجام شده باشد، تراک به دست آمده برای لایه ۱۵ سانتی با تراکم لایه ۲۰ سانتی متری تقریبا برابر خواهد بود.
سلام
این ازمایش مثلا برای راهسازی در چه فواصلی و چه تعدادی انجام میشه
و اینکه اگه قبل یا زمان انجام نمونه بارندگی رخ بده نباید تست را انجام داد؟
سلام.
جواب سوال اول: در دنیای ژئوتکنیک ما راجع به این بحث می کنیم که آزمایش ها را چگونه انجام دهیم. راجع به تعداد آزمایش ها صحبتی به میان نمی رود. اینکه چند تا آزمایش دانسیته در محل برای راهسازی مناسب است بستگی به اهمیت و نوع راه دارد. در این خصوص باید به آیین نامه ها و استانداردهای مرتبط با راهسازی مراجعه کنید.از آزمایش میگیرید نتایج درست و واقعی نخواهد بود.
جواب سوال دوم: تونستنش که میتونید انجام بدین. اما نتیجه ای که
سلام بعد از آزمایشات انجام شده دانسیته در محل و تراکم آزمایشگاهی واعداد بدست اومده چگونه درشت دانه را از درصد تراکم بدست اومده کم کنیم
سلام. اگر این آزمایش را با دستگاه سندباتل مخصوص خاک های درشت دانه انجام دهید، نیازی به کم کردن درشت دانه از کل خاک نیست.
سلام و تشکر بابت سایت خوبتون
برای ازمایش دانسیته درصورتی که مقدار قابل توجهی سنگ با میانگین وجه بزرگتر از ۳۸ میلیمتر وجود داشت، چجوری ازمایش رو انجام بدیم؟ چه تغییری باید در روش انجام ازمایش انجام بدیم.
* ۱. روشی که سنگ های درشت رو برمیدارن و از وزن خاک دراورده از چاله کم میکنن ، و قبل از اینکه ماسه را داخل چاله بریزن سنگ هارو برمیگردونن داخل چاله روش درستیه؟
* ۲. مرجع این روش چیه منظورم اسم استاندارده.
فقط یک سایز سندباتل موجوده .
* ۳. چاله باید زاویه داشته باشه یا قائم حفر بشه؟
ممنون
سلام.
پاسخ سوال اول: خیر درست نیست. وقتی چاله کنده می شود، باید محتویات آن هر چه که هست وزن شود، چه سنگ باشد و چه خاک
جواب سوال دوم: خیر دو سایز سندباتل داریم، سندباتل کوچک که مخصوص خاک های ریز دانه رسی است و سند باتل بزرگ که مخصوص خاک های درشت دانه می باشد.
جواب سوال سوم: چاله آزمایش دانسیته در محل باید قائم حفر شود.
سلام وزن مخصوص خاک برداشته از محل حفاری را که بدست آوردیم تو آزمایش تراکم در محل به چه دردی میخوره ؟
سلام. مقداری که به دست آوردیم رو تقسیم بر حداکثر مقدار چگالی می کنیم، تا درصد تراکم خاک بدست آید.
باسلام
برای خاکهایی با میزان قلوه سنگ بالا روش اصلاحی تراکم در محل چگونه است.
سلام. می توانید از سندباتل بزرگ مقیاس استفاده کنید.
ایا گر جواب تست دانسیته بجای ۹۵ دانسیته مشخص شده ۹۴ کسب کرد و ناظر دسنور recompactداد حال این برگه تست مشمول جریمه خواهد بود
بستگی به نوع و حساسیت پروژه دارد و همواره یکسان نیست.
فرض اینکه تست دانسیته انجام شده بایستی ۹۵ در صد کسب گردد حال تا چه درصدی کمتر از ۹۵ retest خواهد بود و چه درصدی recompact خواهد بود
بستگی به نوع پروژه شما دارد. در پروژه های خیلی حساس مثل باند فرودگاه و پروژه های کم اهمیت تر راهسازی، مقادیر متفاوت هستند. ما در مکانیک خاک راجع به نحوه انجام درست آزمایش ها بحث می کنیم. برای رسیدن به این سوالتان لازم است به آیین نامه های راهسازی مراجعه کنید و یا با متخصصین عمران/گرایش راهسازی مشورت کنید.
سلام وقتتون بخیر، آزمایش تعیین وزن مخصوص غیر متراکم که توی آزمایشگاه تعیین میشه استانداردش چیه؟ و اینکه این نتایج این آزمایش وزن مخصوص خشک خاک را میدهد یا وزن مخصوص ظاهری؟
سلام.
پاسخ سوال اول: مقاله مربوط به آزمایش تراکم خاک را مطالعه کنید.
پاسخ سوال دوم: وزن مخصوص خشک
خیلی ممنونم از پاسختون، من برای اینکه چگالی خاک رو تعیین کنم نمیتونستم از آزمایش دانسیته در محل استفاده کنم چون خاکم ماسه بادی بود. به همین دلیل توی آزمایشگاه از آزمایش وزن واحد حجم غیر متراکم استفاده کردم که خاکی که از بالا میریزیم را وزن میکنیم و به حجمش تقسیم میکنیم. الان از من سوال شده استاندارد به دست آوردن این چگالی چی هست. یعنی استاندارد آزمایش تراکم با اون چیزی که من میخوام یکسان است؟
خیر اون آزمایش اسمش آزمایش بارش ماسه هست و هدفش تعیین درصد تخلخل حداکثر خاکه و با آزمایش تراکم تفاوت داره.
خیلی ممنونم از وقتی که گذاشتید. فقط زحمت میکشید بگید استاندارد این آزمایش بارش ماسه چی هست؟
ASTM D4254
خیلی ممنونم. لطف میکنید استاندارد این آزمایش رو بگید؟
ASTM D4254
وقتتون بخیر
برای تمیز کردن ماسه استاندارد که داخل چاله ریخته میشه و با سایر مصالح خاکی داخل جاده قاطی میشه باید از چه نمره الکی استفاده کرد؟؟
سلام. تمیز کردن و استفاده مجدد از ماسه استاندارد مجاز نیست.
با سلام
آیا محاسبات آزمایش دانسیته در صحرا را باید اصلاح کنیم؟
سلام. خیر.
حداقل عمق چاله دانسیته باید چقدر باشد در لایه های خاکریزی طبق کدام استاندارد
بستگی به نوع خاک دارد. در درشت دانه ها عمیق تر و در ریزدانه ها چاله دانسیته کم عمق تر است. به طور کلی باید خاکی که از چاله خارج می شود، نماینده خاک محل باشد.
سلام معمولا مرسوم هستش ماسه استاندارد داخل چاله رو بعد از تست بازیافت و با دو تا الک الک میکنن و دوباره استفاده میکنن نمره اون دو تا الک و توضیحی اگه هست میدین
استفاده مجدد و بازیافت ماسه استاندارد در هیچ جای آیین نامه آزمایش دانسیته در محل بیان نشده و مجاز نیست.
درصورت وجود قلوه سنگ در داخل چاله دانسیته باید چگونه عمل کرد؟
خاکی که از چاله دانسیته در محل خارج می شود، باید نماینده خاک کل باشد. اگر تمام محل قلوه سنگ است، اگر در چاله هم سنگ بیرون بیاید اشکالی ندارد. اما اگر کل خاک مثلا رسی است و در چاله قلوه سنگ دیدید، باید محل آزمایش را تغییر دهید.
سلام
ببخشید من الان متوجه نشدم درست آیا آزمایش دانسیته در محل(سند باتل ) رو میشه واسه درصد تراکم خاک استفاده کرد یا نه غیر مجازه کلا
و سواب دوم اینکه توی حفر گودال در آزمایش دانسیته در محل آیا عمق گود باید مقدار مشخصی داشته باشه؟ حداقل و حداکثر داره؟؟
سلام.
جواب سوال اول: برای تعیین درصد تراکم خاک، عمدتا از آزمایش SPT استفاده می شود.
جواب سوال دوم: منظور شما عمق محل انجام آزمایش از صفر-صفر سطح زمین است یا عمقی که باید طبق گام دوم گودال حفاری کنیم؟
آقای دکتر جهت انجام تست درصد تراکم لایههای خاکریزی یا بستر از این آزمایش استفاده نمیشه مگه؟شما چرا SPT را میگین؟
سلام. از آزمایش دانسیته در محل برای سنجش چگالی خاک استفاده میشه.
با سلام
در زمینی به ابعاد ۱۲۵*۳۲ متر برای تست تراکم بستر ۹۰% چه تعداد و با چه فاصله هایی باید نمونه برداری انجام داد
با تشکر
سلام. در آیین نامه ها و استاندارد ها راجع به نحوه انجام درست آزمایش ها بحث می شود و عمدتا چیزی راجع به تعداد نمونه ها و تعداد آزمایش ها مطلبی گفته نمی شود. چرا که تعداد نمونه برداری ها و تعداد آزمایش ها تابع عوامل مختلفی است و عمدتا با قضاوت مهندسی تعیین می شود. در خصوص پروژه شما هم نمی توان تعداد دقیق بیان نمود. چرا که راجع به ضریب اهمیت سازه خود چیزی نگفته اید. مثلا اگر قرار است در آن زمین، بیمارستان احداث شود، تعداد آزمایش ها خیلی بیشتر از زمانی خواهد بود که بخواهید در آن یه سوله جهت پرورش ماهی احداث کنید.
سلام خسته نباشید ، در خصوص بدست اوردن درصد تراکم شفته زیر ساختمان . میخوام بدونم که طبق چه استانداردی فاصله های بین هر کدام از چاله ها مشخص میشه ؟ یعنی یه زمین ۱۵۰ متر مربع چند تا چاله دانسیته برای پیدا کردن درصد تراکم شفته باید زده شه .
ممنونم از سایت عالی تون
سلام. آیین نامه آزمایش های مکانیک خاک سازمان نظام مهندسی استان تهران، صرفا انجام یک آزمایش دانسیته در محل را برای زمینی به مساخت ۱۵۰ متر مربع را کافی می داند. اما لازم است متذکر شویم که آزمایش دانسیته در محل صرفا چگالی خاک یا هر ماده ای که با آن زمین را پر کرده باشید مثل شفته ها را نشان می دهد و درصد تراکم را به طور مستقیم نشان نمی دهد. برای به دست آوردن درصد تراکم بهتر است از آزمایش SPT استفاده نمایید.
سلام.
در استاندارد astm و ashto روشی جهت محاسبه دانسته وجود داره که دانسیته رو به روش اصلاح شده بدست میاره، و در واقع دانسیته سنگ های بالای ۳/۴ اینچ رو در محاسبات لحاظ و از دانسیته کل خاک کم میشه.
سوال من این هست که اگر جنس خاک و سنگ بالای ۳/۴ یکی باشه آیا باز هم نیاز به اصلاح دانسیته هست؟
سلام. متاسفانه این روش به دست آوردن از دانسیته را تاکنون استفاده نکرده ام و برخوردی با اون نداشتم. بنابراین نظری هم در این خصوص ندارم. اما اگر رسیدن به جواب این سوال واستون خیلی الزامیه، لطفا آیین نامه و استاندارد ASTM این آزمایش را برایم بفرستید تا مطالعه کنم و نظر شخصیم رو بهتون بگم.
سلام
استانداردی وجود داره که بدونیم چه تعداد توی یک محل نیاز است آزمایش چاله دانسیته انجام بشه؟
سلام. خیر وجود نداره
با سلام و تشکر
این ازمایش حتما درون چاه دستی انجام میشه؟
در گمانه های حفر شده توسط دستگاه نمیتوان انجام داد؟
در این صورت جایگزین این ازمایش در گمانه ماشینی چه ازمایشی هست؟
سلام. اگر بخواهید این آزمایش را در عمق زمین انجام دهید حتما باید چاهیک دستی حفاری کنید. در گمانه های ماشینی، چگالی از روش های دیگری مثل روش تعیین چگالی به روش موم گیری استفاده می شود.
درود مهندس
من تا اونجا متوجه شدم که چگالی خاک را بدست میاریم
بعد چطور بدونیم که این چاله جواب داده یا خیر ؟
سپاس
سلام. بله این آزمایش برای تعیین چگالی خاک است.
اما قسمت دوم سوالتان را متوجه نمیشم. یعنی چی چاله جواب داده یا نه؟ مگه چاله باید جوابی به ما بده؟
سلام و عرض ادب جناب دکتر
سوال بنده این است که چگونه میتوان از ظریق آزمایش دانسیته در محل ،عدد اس پی تی را بدست آورد و در پی آن تیپ خاک را تعیین کرد؟
سوال دوم اینکه خاک را هنگام انجام آزمایش تراکم به چه شیوه ای باید اصلاح کنیم و از چه الک هایی استفاده می شود؟
سلام.
پاسخ سوال اول: من تا بحال رابطه ی ندیده ام که از طریق نتایج آزمایش دانسیته در محل، بشه عدد اس پی تی رو تخمین زد.
پاسخ سوال دوم: برای رسیدن به پاسخ سوالتان، مقاله مربوط به آزمایش تراکم را مطالعه بفرمایید.
سلام ببخشید تو آزمایش دانسیته گفتین ماسه استاندارد داخل گودال بریزیم چرا باید این کار کنیم مگه همون خاکی که ورداشتیم و داخل سندباتل میریزیم حجم سند باتل که معلومه بعدش خاکشو وزن میکنیم که چگالی یا دانسیته بدست میاد واسه چی باید کارمون سختتر کنیم
سلام. خاکی که از زمین ورداشتیم رو اگر داخل سندباتل بریزیم، چه تضمینی هست که کل سند باتل رو پر کنه؟ ما حجم کل سندباتل رو میدونیم، اما اینو نمیدونیم که وقتی خاک رو بریزیم تو سندباتل چقدر از حجم کلش رو پر میکنه. پس مجبوریم از ماسه استاندارد برای تخمین حجم خاک استفاده کنیم.
با سلام آیا امکان انجام تست دانسیته روی سطح شیب دار وجود دارد و اگر وجود دارد به چه شکل؟!
سلام. در آیین نامه، فرض شده که آزمایش سندباتل روی سطح صاف صورت گرفته و شیبدار نیست. میشه با انجام یک سری تغییرات، نقش زاویه شیب زمین رو داخل محاسبات آورد و دانسیته در محل رو در این حالت حساب کرد. اما این کار فوق العاده سخت بوده و محاسبات آن پیچیده خواهد شد. لذا به نظر من اگر سطح شیبداری در اختیار داشتین، با استفاده از ابزاری مناسب، آن را صاف و مسطح کنید. سپس آزمایش دانسیته در محل را انجام دهید.
اگر هنگام حفر کردن ،به سنگ بزرگ برخورد کردیم چکار باید انجام بدیم؟
آزمایش دانسیته در محل، برای خاک تعریف شده است، نه سنگ. پس اگر حین حفر گودال به سنگ برخورد شد، باید جای گودال را عوض کرده و محل دیگری را برای انجام آزمایش انتخاب کنید.
با سلام ممنون از مطالب مفیدتون
ببخشید دو سوال برای من پیش اومده:
۱- چرا در آزمایش دانسیته درمحل باید ماسه ما دانه بندی یکنواخت داشته باشد؟
۲-و چرا شکل گودالی که حفر میکنیم برای آزمایش باید شبیه شکل ظرف کالیبراسیون باشد؟
با تشکر
سلام. پاسخ سوالات شما بدین ترتیب است:
جواب سوال اول: اگر دانه بندی یکنواخت نباشد، بخشی از ماسه با بخش دیگر آن چگالی های متفاوت خواهند داشت. در صورتی که ما فرض کردیم چگالی ماسه استاندارد ثابت است.
جواب سوال دوم: من تا به حال نشنیدم همچین چیزی رو. لطفا بگید کدام مرجع یا کتابی این مطلب را نوشته که با توجه به مطالب قبلی و بعدی آن، بتوانم پاسخ شما را بدهم.
با سلام
سایت بسیار خوبی دارید ولی مطالب و فیلم های آموزشی که میزارید طبق استاندارد های بروز مکانیک خاک متاسفانه نیست مثلاً در همین آزمایش نگفته شده که خاک چاله دانسیته باید با الک ۳/۴ الک شود و اگر بیش از ۵ درصد درشت دانه بوددر محاسبات اعمال و دانسیته اصلاح گردد
سلام. خیلی ممنونم از اینکه نظرتون رو به ما گفتین.
سلام میشه بیشتر توضیح بدید لطفا
راجع به کدوم قسمت توضیح بدیم؟
اصلاح دانسیته در محل درصد مانده درشت دانه روی الک ۳/۴ طبق استاندارد T244 به چه صورت می گیرد و در محاسبات لحاظ می شود؟
منظور شما از استاندارد T244 را متوجه نمی شوم. لطفا متن این استاندارد را برای من ارسال بفرمایید تا بتوانم بهتر شما را راهنمایی کنم.
با سلام مجدد استاندارد T224 تصحیح نتایج آزمایش تراکم خاک به خاطر وجود ذرات درشت دانه می باشد
اگر مقدور است متن این استاندارد را برایمان ایمیل کنید
با سلام
در مصالحی که بیش از ۳۰ درصد عبوری از الک ۳/۴ دارد، آیا امکان انجام آزمایش دانسیته صحرایی وجود دارد یا خیر؟
اگر خیر، چه راه جایگزینی وجود دارد؟
سلام. بله امکان انجام این آزمایش در هر خاکی وجود دارد. اما باید دقت کنید که دستگاه سند باتل در اندازه های مختلف ساخته می شود. باید از دستگاه سندباتلی استفاده کنید که متناسب با اندازه دانه های موجود در محل انجام آزمایش باشد.
آیا امکان آزمایش دانسیته در سطوح شیب دار مجود داره؟
چرا؟ راه حل و روش انجام آزمایش دانسیته در این موارد چیست؟
در کامنت های قبلی پاسخ دادم. مطالب و نظرات قبلی را بخوانید لطفا.
سلام نحوه انجام تست دانسیته روی سطوح شیبدار رو میشه بفرمایید چطوری انجام میشه؟! ممنون
سلام. شیوه کار به این صورته که بخشی از اون سطح شیبدار رو به صورت مسطح در میاریم و در آن آزمایش دانسیته در محل انجام میدیم.
سلام
وقت به خیر
برای آزمایش دانسیته در محل اگر سطح شیبدار باشد و سینی تراز نباشد چه کار باید انجام دهیم؟
این مشکل در راه سازی بوجود آمده. آیا مجازیم سینی را روی سطح شیبدار مستقر کنیم؟
سلام. خیر مجاز نیستید. سینی باید به صورت صاف روی سطح بدون شیب قرار گیرد. برای انجام آزمایش دانسیته در محل، در سطوح غیر مسطح، لازم است بخشی از خاک را طوری برداریم که آن زمین مسطح شود. سپس آزمایش دانسیته در محل را به صورت عادی انجام دهیم.
آیا امکان آزمایش دانسیته در سطوح شیب داره وجود داره؟ اگر نه چرا
و راه حل و روش انجام آزمایش دانسیته در این موارد چیه
خیر امکان پذیر نیست. لازم است بخشی از آن سطح شیب دار طوری برداشته شود تا زمین مسطح به دست آید. سپس آزمایش دانسیته در محل انجام دهید.
باسلام
دررابطه بافرمول محاسبه درصد تراکم خاک کوبیده شده در محل را که با استفاده از پارامترهای وزنی خاک و ماسه بدست می آید را بنویسید باتشکر
برای به دست آوردن درصد تراکم خاک کوبیده شده بهتر است از روابط درصد تراکم با آزمایش اس پی تی استفاده کنید.
عالی قشنگ بود
ممنون
سلام و خسته نباشید
یه سوالی داشتم اونم اینه کلا آزمایش های در محل مثل SPT یا همین دانسیته در محل تو چه عمقی باید انجام بشه؟ این آزمایش دانسیته در محل توی عمق های زیاد مثل ۱۰ متر چطور انجام میشن؟
آزمایش دانسیته در محل و برخی دیگر آزمایش های صحرایی در تمام اعماق قابل انجام هست. بنا به قوانین نظام مهندسی استان تهران لازمه آزمایش دانسیته در محل رو در تراز پی انجام بدیم. روش کار هم به این صورته که یک کارگر در ته چاه و در عمق دلخواه مستقر میشه. یک نفر هم روی سطح زمین می ایسته و به کمک دستگاه بالابر، وسایل لازم برای آزمایش، مثل سندباتل، سینی و … رو برای اون یکی کارگر ارسال می کنه.
آزمایش دنسیتی برای معلوم نمودن تراکم خاک میباشد که معمولا در سرک ها انجام می شود خوب برای معلوم نمودن تراکم سرک لایه های فوقانی که بالای اساس ریخته می شود مهم است پس لازیم نیست که به اعماق بیشتر انجام شود.
تست spt به هر عمقی که خواسته باشی انجام می شود لازیم است بدانید که تهداب ساختمان شما به چی عمقی قرار می گیرد و می تواند در همان عمق دهید.
در اصل این آزمایش برای گرفتن نمونه از لایه های تحتانی مارا از وجود لایه های تحتانی آگاه نموده که وضعیت در زیر تهداب به چی حالت خواهد بود .