آزمایش هیدرومتری
آزمایش هیدرومتری بخشی از آزمایش دانه بندی است که جهت تعیین اندازه خاک های بسیار ریز دانه که عبوری از الک شماره ۲۰۰ هستند انجام می شود.
در این نوشتار شرح کامل تست هیدرومتری بیان می شود.
در انتها، یک نمونه گزارش کار آزمایش هیدرومتری جهت دانلود قرار داده ایم.
آزمایش هیدرومتری خاک
قبل از اینکه بررسی تخصصی آزمایش هیدرومتری رو شروع کنیم، بهتره انیمیشن کوتاه زیر رو که روش انجام تست هیدرومتری رو به طور کامل معرفی میکنه، ببینید.
این ویدئو حاوی نکات مهمیه که با دیدنش، ذهنتون نسبت به این تست آزمایشگاهی روشن خواهد شد.
قانون استوکس
اساس آزمایش هیدرومتری بر پایه تفاوت در سرعت ته نشین شدن ذرات خاک بنا شده است.
در آزمایش هیدرومتری از قانون استوکس استفاده می شود.
این قانون بیانگر آن است که ذرات خاک با چگالی و قطر بزرگتر، با سرعت بیشتری ته نشین می شوند.
در این آزمایش از ابزاری به نام هیدرومتر که دارای چگالی ثابت و معینی است استفاده می شود.
آزمایش هیدرومتری مخصوص خاک های رسی است و نمی توان از آن برای خاک های درشت دانه استفاده کرد.
چنان چه ذرات خاک اندازه بزرگی داشته باشند، هنگام حرکت، جریان را مغشوش کرده و در این شرایط قانون استوکس برقرار نبوده و به جای آن قانون حرکت براونی حاکم می شود که مانع از سقوط دانه های خاک می گردد.
وسایل مورد نیاز آزمایش هیدرومتری
- ترازو با دقت ۰٫۰۱ گرم
- مخلوط کن استاندارد با سرعت چرخش ۱۰۰۰۰ دور در دقیقه
- هیدرومتر با استاندارد ۱۵۲H
- ماده پراکنده ساز مثل هگزامتافسفات سدیم یا سیلیکات سدیم
از این ماده جهت خنثی کردن بارهای مثبت و منفی روی ذرات رسی استفاده می شود. - کرونومتر یا هر وسیله دیگر برای اندازه گیری زمان مثل ساعت
- استوانه رسوب گذاری مدرج با قطر ۲٫۵ اینچ و ارتفاع ۱۸ اینچ دارای حجم یک لیتر
- دماسنج با دقت ۰٫۵ درجه سیلسیوس
فرآیند تست هیدرومتری
آزمایش هیدرومتری به دو شیوه انجام می شود.
۱۵۱H و ۱۵۲H
با توجه به اینکه تست هیدرومتری ۱۵۲H متداول تر است، در این بخش فقط شرح آزمایش هیدرومتری بر اساس ۱۵۲H بیان می شود.
روند انجام این تست آزمایشگاهی به صورت زیر است:
- در صورتی که بیشتر دانه های موجود در نمونه خاک مد نظر جهت انجام آزمایش سیلتی یا رسی بوده، ۵۰ گرم انتخاب می شود.
اگر بیشتر دانه ها ماسه ای باشند ۱۰۰ گرم خاک جهت آزمایش هیدرومتری انتخاب نمایید.
خاک انتخاب شده، عبوری از الک ۱۰ باشد. - نمونه را با ۱۲۵ میلی لیتر محلول ۴۰ گرم بر لیتر هگزا متا فسفات سدیم مخلوط کنید.
- لازم است نمونه را به مدت ۱۶ ساعت در این حالت قرار دهید تا نمونه کاملا خیس خورده و دانه های به هم چسبیده جدا شوند.
اگر خاک ماسه ای بود، یک ساعت خیس خوردن کافی است. - نمونه را داخل مخلوط کن ریخته و کاملا مخلوط نمایید.
مدت زمان لازم برای مخلوط شدن برای خاک های ماسه ای یک دقیقه و برای خاک های رسی ۵ دقیقه است. - تمام محتویات ظرف را درون استوانه مدرج ریخته و با اضافه کردن آب مقطر، حجم آن را به یک لیتر برسانید.
- درپوش لاستیکی را روی دهانه استوانه قرار دهید.
با واژگون کردن استوانه کاری کنید تا محتویات استوانه کاملا مخلوط گردد.
این عمل را یک دقیقه ادامه دهید تا اطمینان حاصل گردد که تمامی ذرات معلق بوده و هیچ دانه ای ته نشین نشده است. - استوانه را در محل صاف و بدون حرکتی قرار داده و هیدرومتر را در داخل آن قرار دهید.
- مقادیر هیدرومتر را در بازه های زمانی ۰٫۵، ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۱۵، ۳۰، ۶۰، ۲۵۰ و ۱۴۴۰ دقیقه قرائت نمایید.
- پس از هر قرائت، دمای مخلوط را اندازه گیری نمایید.
تذکر
تذکر ۱: استوانه ای را پر از آب مقطر کنید.
پس از هر قرائت، هیدرومتر را درون آن قرار دهید.
حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه قبل از قرائت، هیدرومتر را از داخل استوانه آب مقطر خارج کنید.
آنرا درون مخلوط قرار داده و پس از قرائت آنرا خارج کرده و در آب مقطر قرار دهید.
تذکر ۲: قرائت ها را بر اساس عدد بالای قوس تشکیل شده در سطح مایع انجام دهید.
محاسبات ازمایش هیدرومتری
گام اول: محاسبه عمق موثر (L)
در این قسمت لازم است عمق موثر را با استفاده از جدول زیر محاسبه کنید:
عمق موثر در جدول زیر بر حسب سانتی متر است.
| قرائت اولیه هیدرومتر | عمق موثر (L) | قرائت اولیه هیدرومتر | عمق موثر (L) |
| ۰ | ۱۶٫۳ | ۳۱ | ۱۱٫۲ |
| ۱ | ۱۶٫۱ | ۳۲ | ۱۱٫۱ |
| ۲ | ۱۶ | ۳۳ | ۱۰٫۹ |
| ۳ | ۱۵٫۸ | ۳۴ | ۱۰٫۷ |
| ۴ | ۱۵٫۶ | ۳۵ | ۱۰٫۵ |
| ۵ | ۱۵٫۵ | ۳۶ | ۱۰٫۴ |
| ۶ | ۱۵٫۳ | ۳۷ | ۱۰٫۲ |
| ۷ | ۱۵٫۲ | ۳۸ | ۱۰٫۱ |
| ۸ | ۱۵ | ۳۹ | ۹٫۹ |
| ۹ | ۱۴٫۸ | ۴۰ | ۹٫۷ |
| ۱۰ | ۱۴٫۷ | ۴۱ | ۹٫۶ |
| ۱۱ | ۱۴٫۵ | ۴۲ | ۹٫۴ |
| ۱۲ | ۱۴٫۳ | ۴۳ | ۹٫۲ |
| ۱۳ | ۱۴٫۲ | ۴۴ | ۹٫۱ |
| ۱۴ | ۱۴ | ۴۵ | ۸٫۹ |
| ۱۵ | ۱۳٫۸ | ۴۶ | ۸٫۸ |
| ۱۶ | ۱۳٫۷ | ۴۷ | ۸٫۶ |
| ۱۷ | ۱۳٫۵ | ۴۸ | ۸٫۴ |
| ۱۸ | ۱۳٫۳ | ۴۹ | ۸٫۳ |
| ۱۹ | ۱۳٫۲ | ۵۰ | ۸٫۱ |
| ۲۰ | ۱۳ | ۵۱ | ۷٫۹ |
| ۲۱ | ۱۲٫۹ | ۵۲ | ۷٫۸ |
| ۲۲ | ۱۲٫۷ | ۵۳ | ۷٫۶ |
| ۲۳ | ۱۲٫۵ | ۵۴ | ۷٫۴ |
| ۲۴ | ۱۲٫۴ | ۵۵ | ۷٫۳ |
| ۲۵ | ۱۲٫۲ | ۵۶ | ۷٫۱ |
| ۲۶ | ۱۲ | ۵۷ | ۷ |
| ۲۷ | ۱۱٫۹ | ۵۸ | ۶٫۸ |
| ۲۸ | ۱۱٫۷ | ۵۹ | ۶٫۶ |
| ۲۹ | ۱۱٫۵ | ۶۰ | ۶٫۵ |
| ۳۰ | ۱۱٫۴ |
گام دوم: محاسبه مقدار K
در گام دوم لازم است مقدار K را با توجه به جدول زیر محاسبه کنید:
در جدول زیر مقدار دما، بر حسب سیلسیوس می باشد.
| دما | مقدار چگالی ویژه خاک (Gs) | |||
| ۲٫۵۵ | ۲٫۶۵ | ۲٫۷۵ | ۲٫۸۵ | |
| ۱۶ | ۰٫۰۱۴۸ | ۰٫۰۱۴۴ | ۰٫۰۱۳۹ | ۰٫۰۱۳۶ |
| ۱۷ | ۰٫۰۱۴۶ | ۰٫۰۱۴۲ | ۰٫۰۱۳۸ | ۰٫۰۱۳۴ |
| ۱۸ | ۰٫۰۱۴۴ | ۰٫۰۱۴۰ | ۰٫۰۱۳۶ | ۰٫۰۱۳۲ |
| ۱۹ | ۰٫۰۱۴۳ | ۰٫۰۱۳۸ | ۰٫۰۱۳۴ | ۰٫۰۱۳۱ |
| ۲۰ | ۰٫۰۱۴۱ | ۰٫۰۱۳۷ | ۰٫۰۱۳۳ | ۰٫۰۱۲۹ |
| ۲۱ | ۰٫۰۱۳۹ | ۰٫۰۱۳۵ | ۰٫۰۱۳۱ | ۰٫۰۱۲۷ |
| ۲۲ | ۰٫۰۱۳۷ | ۰٫۰۱۳۳ | ۰٫۰۱۲۹ | ۰٫۰۱۲۶ |
| ۲۳ | ۰٫۰۱۳۶ | ۰٫۰۱۳۲ | ۰٫۰۱۲۸ | ۰٫۰۱۲۴ |
| ۲۴ | ۰٫۰۱۳۴ | ۰٫۰۱۳۰ | ۰٫۰۱۲۶ | ۰٫۰۱۲۳ |
| ۲۵ | ۰٫۰۱۳۳ | ۰٫۰۱۲۹ | ۰٫۰۱۲۵ | ۰٫۰۱۲۲ |
| ۲۶ | ۰٫۰۱۳۲ | ۰٫۰۱۲۷ | ۰٫۰۱۲۴ | ۰٫۰۱۲۰ |
| ۲۷ | ۰٫۰۱۳۰ | ۰٫۰۱۲۶ | ۰٫۰۱۲۲ | ۰٫۰۱۱۹ |
| ۲۸ | ۰٫۰۱۲۸ | ۰٫۰۱۲۴ | ۰٫۰۱۲۱ | ۰٫۰۱۱۷ |
| ۲۹ | ۰٫۰۱۲۷ | ۰٫۰۱۲۳ | ۰٫۰۱۲۰ | ۰٫۰۱۱۶ |
| ۳۰ | ۰٫۰۱۲۶ | ۰٫۰۱۲۲ | ۰٫۰۱۱۸ | ۰٫۰۱۱۵ |
گام سوم: محاسبه قطر ذرات (D)
با استفاده از فرمول زیر و با استفاده از دو جدول قبلی، مقدار قطر ذرات را محاسبه کنید:
فرمول محاسبه قطر ذرات در آزمایش هیدرومتری
که در رابطه بالا:
D قطر ذرات بر حسب میلی متر می باشد.
K ضریب ثابتی است که بستگی به دمای مخلوط و چگالی دانه های خاک دارد.
این ضریب مطابق جدول گام دوم به دست می آید.
L عمق موثر بوده و مطابق جدول گام اول به دست می آید.
T زمان قرائت بر حسب دقیقه است.
گام چهارم: محاسبه ضریب تصحیح هیدرومتر (α)
با استفاده از جدول زیر می توانید ضریب تصحیح هیدرومتر را برای خاک مورد نظرتان محاسبه کنید.
| ضریب تصحیح هیدرومتر (α) | چگالی ویژه (Gs) |
| ۰٫۹۴ | ۲٫۹۵ |
| ۰٫۹۵ | ۲٫۹ |
| ۰٫۹۶ | ۲٫۸۵ |
| ۰٫۹۷ | ۲٫۸ |
| ۰٫۹۸ | ۲٫۷۵ |
| ۰٫۹۹ | ۲٫۷ |
| ۱ | ۲٫۶۵ |
| ۱٫۰۱ | ۲٫۶ |
| ۱٫۰۲ | ۲٫۵۵ |
| ۱٫۰۳ | ۲٫۵ |
| ۱٫۰۵ | ۲٫۴۵ |
گام پنجم: محاسبه قرائت تصحیح شده R
در این قسمت لازم است قرائتی که از روی هیدرومتر داشته ایم را با استفاده از فرمول زیر تصحیح کنیم:
فرمول تصحیح قرائت هیدرومتر
در رابطه بالا:
R قرائت تصحیح شده است که دنبال آن هستیم.
Ra همان قرائت عادی است که از روی هیدرومتر داشتیم.
Cd نیز تصحیح صفر است.
برای به دست آوردن این ضریب می توان هیدرومتر را یکبار در استوانه با آب مقطر و بار دیگر در استوانه با محلول پراکننده ساز انداخت.
اختلاف میان دو مقدار نشان داده شده، تصحیح صفر قرائت است.
Ct ضریب تصحیح حرارتی است که با استفاده از جدول زیر به دست می آید:
| دما | Ct |
| ۱۵ | ۱٫۱ – |
| ۱۶ | ۰٫۹ – |
| ۱۷ | ۰٫۷ – |
| ۱۸ | ۰٫۵ – |
| ۱۹ | ۰٫۳ – |
| ۲۰ | ۰ |
| ۲۱ | ۰٫۲ + |
| ۲۲ | ۰٫۴ + |
| ۲۳ | ۰٫۷ + |
| ۲۴ | ۱ + |
| ۲۵ | ۱٫۳ + |
| ۲۶ | ۱٫۶۵ + |
| ۲۷ | ۲ + |
| ۲۸ | ۲٫۵ + |
| ۲۹ | ۳٫۰۵ + |
| ۳۰ | ۳٫۸ + |
گام ششم: محاسبه درصد ریزدانه
با استفاده از فرمول زیر می توانید مقدار درصد ریزدانه که اندازه آنها از قطر محاسبه شده در گام سوم کمتر است را محاسبه کنید:
فرمول محاسبه درصد ریزدانه در آزمایش هیدرومتری
که در رابطه بالا:
α ضریب تصحیح برای قرائت هیدرومتر است
P درصد ریزدانه می باشد
R قرائت تصحیح شده هیدرومتر است که در گام قبلی محاسبه شد.
Ws وزن خاک خشک شده کل انتخاب شده، برای آزمایش هیدرومتری می باشد.
Gs چگالی ویژه دانه های خاک
گام هفتم: ترسیم نمودار دانه بندی
گام های یک تا شش را برای زمان های مختلف تکرار کنید.
با استفاده از مقادیر به دست آمده در گام های پنجم و سوم، می توانید نمودار دانه بندی خاک ریزدانه را ترسیم کنید.
نمودار ترسیم شده نهایی شما شبیه شکل زیر می شود.
در این نمودار بخش افقی، اندازه دانه هاست که از گام سوم به دست می آید.
بخش عمودی نمودار، درصد ذرات ریزدانه کوچکتر از D است که از گام پنجم به دست آمد.
نمودار دانه بندی خاک در آزمایش هیدرومتری
امروزه ترسیم نمودار دانه بندی و محاسبات آزمایش دانه بندی توسط نرم افزار های آزمایشگاه خاک صورت می گیرد.
برای تهیه نرم افزارهای آزمایش هیدرومتری می توانید به لینک دانلود نرم افزارهای آزمایشگاه خاک مراجعه یا با ما تماس بگیرید.
نمودار حاصل شده از آزمایش هیدرومتری در واقع تکمیل کننده نمودار ترسیم شده در آزمایش دانه بندی است.
پس لازم است بدانید آزمایش هیدرومتری و دانه بندی مکمل یکدیگر هستند و لازم است حین این آزمایش، تست دانه بندی خاک را نیز به خوبی انجام دهید.
گزارش کار آزمایش هیدرومتری
یکی از اصلی ترین مواردی که در آزمایشگاه خاک در رشته مهندسی عمران لازم است تهیه شود، گزارش کار آزمایش هیدرومتری مکانیک خاک است.
در لینک زیر یک نمونه از این گزارش کار برای شما تهیه کرده ایم.
می توانید آنرا دانلود و مشابه آنرا با توجه به آزمایش هایی که در دانشگاه خود انجام داده اید، بازنویسی نمایید.
دقت بفرمایید که گزارش کار آزمایش دانه بندی و هیدرومتری باهم هستند.
چرا که این دو آزمایش مکمل یکدیگر می باشند.
در خصوص آزمایش هیدرومتری سوال دارید؟
اگر در خصوص انجام آزمایش هیدرومتری و یا مفاهیم مرتبط با این تست آزمایشگاهی سوالی دارید، می توانید در بخش دیدگاه ها در زیر همین نوشتار آن را مطرح کنید.
کارشناسان ما پس از چند دقیقه پاسخ شما را خواهند داد.
سلام وقت بخیر
در ادغام نمودار نتایج آزمایش دانه بندی با الک و آزمایش هیدرومتری، علت عدم برخورد منحنی دانه بندی با الک با منحنی ناشی از نتایج هیدرومتری چی هست؟
سلام. اگر هر دو آزمایش را دقیق و درست انجام دهید، بر روی هم منبطق خواهند شد.
سلام چرا استفاده از روابط استوکس در ازمایش هیدرومتری برای تعیین قطر دانه های خاک با خطا همراه هست؟
سلام. علت این است که روابط استوکس برای ذرات کروی تعریف شده، در حالی که کانی های رسی که در آزمایش هیدرومتری استفاده می شوند، کروی نیستند و صفحه ای شکل می باشند.
سلام افزودن محلول پراکنده کننده چه تاثیری روی نمودار دانه بندی هیدرومتر داره؟درصد عبوریوافزایش میده یا کاهش ؟
سلام. ماده پراکنده ساز همانطور که اسمش مشخص است، ذرات رسی را پراکنده می کند. پس اگر پراکنده ساز استفاده نکنیم، ذرات به هم می چسبند و درشت تر می شوند. لذا در صورت استفاده از پراکنده ساز ذرات ریزتر می شود و درصد عبوری ها افزایش پیدا می کند.
سلام..ما ازمایش هیدرومتری رو انجام میدیم در خوانش دوم درجه هیدرومتر صفر هست..خوانش اول هم صفر هست..
سلام. نمیشه که. تنها زمانی که هیدرومتر مقدار صفر را نشان می دهد زمانی است که آنرا داخل آب مقط انداخته باشیم. مطمئنید خاک را داخل مزور هیدرومتر خود ریخته اید؟
با سلام خدمت شما
بنده برام سوالی پیش آمده در زمینه ضرایب تصحیح هیدرومتر
شما گفتین برای تصحیح صفر ابتدا هیدرومتر را در آب مقطر قرار داده و سپس یک بار هم در آب مقطر و محلول پراکنده ساز.
مگه نباید هیدرومتر استاندارد ۱۵۲H در آب مقطر عدد صفر را نشان دهد؟ پس چه لزومی داره که ما یک بار هم باید در آب مقطر بزاریم.
در استاندارد ASTM گفته تصحیح مرکب که شامل دما و صحیح صفر هستش باید در محلول آب مقطر و ماده پراکنده ساز قرار داده بشه و اختلافش با صفر میشه تصحیح مرکب
ممنون میشم توضیحات خودتون را در این زمینه ارائه بفرمایید تا سوالات ذهنی بنده حل شود.
با تشکر از سایت خوب شما
سلام. مطلبی که در بالا نوشته شده است، مطلبی که شما میگویید و مطلبی که در استاندارد ASTM نوشته شده است هر سه یکسان است. شما می گویید مثلا عدد ۴٫ ما می گوییم ۴ منهای صفر. طبیعی است که چهار منهای صفر، همان چهار است. شما می توانید چگالی سنج را در آب مقطر نگذارید، هیچ اتفاقی نمی افتد. چون بالاخره مقدار صفر را نشان خواهد داد. علت اینکه ما گفتیم یکبار هم در آب مقطر قرار دهید برای این است که مخاطب یکبار به چشم خود ببیند که چگالی سنج داخل آب مقطر عدد صفر را نشان می دهد و مفهوم ضریب تصحیح صفر را بهتر متوجه شود.
سلام وقت بخیر , از ما خواسته شده که A ذرات که برحسب Gs هست رو به دست بیاریم .طبق جداول موجود در اینترنت اما من نتونستم چیزی در این رابطه پیدا کنم . میشه من رو راهنمایی کنید . سپاس
سلام. لطفا بفرمایید منظورتان از A ذرات چی هست؟
سلام و عرض ادب
روش انجام آزمایش که در بالا توضیح دادین مربوط به کدوم استاندارد هست؟
شماره استاندارد رو لطف میکنید بگید؟
سلام.
ASTM D422-63 (2007)
سلام وقت بخیر یه سوال داشتم ما برای ازمایش هیدرومتری ۵۰ گرم خاک از الک نمره ۴۰ برمیداریم یعنی این کار ما اشتباه؟! اخه گفتید که باید الک ۲۰۰ باشه
اگر آزمایش را درست انجام دهید مشکلی ایجاد نمی شود و نمودار شما با شرایطی که خاک را از الک ۲۰۰ عبور دهید تفاوتی نخواهد کرد. یک سمت از نمودار برای دانه های بزرگتر از الک ۲۰۰ است که توسط آزمایش دانه بندی ترسیم می شود. بخش دیگر ریزتر از الک ۲۰۰ است که توسط هیدرومتری ترسیم می شود. حال اگر عبوری از الک ۴۰ را انتخاب کنید اندکی از دو نمودار روی هم می افتند.
درست.خیلی ممنون
خواهش میکنم
سلام و عرض ادب
مثلا ۴ تا نمونه داریم که قرائت ۲۴ ساعتشون به فاصله مثلا پنج شش دقیقه هست حالا برای قرائت ۲۴ ساعت واقعا باید هر کدوم رو در زمان دقیق دقیق خودش بخونیم یا پشت سر هم بخونیم درسته؟ ازین جهت میگم که آیا واقعا مثلا اگر کل فاصله قرائتهای این نمونه ها در زمان دقیق ۲۴ ساعتش مثلا سی دقیقه باشه آیا مثلا اگر بلافاصله همرو پشت سر هم بخونیم و آخری رو که باید سی دقیقه بعد میخوندیم اما الان خوندیم اما اون آخری میخاسته چقدر عددش تغییر کنه درین سی دقیقه؟
و همینطور درین مورد دما رو هم میفرمایید که هر کدوم رو تک تک باید بگیریم یا برای مثلا چهار پنج نمونه در زمان یک ساعت یا دو ساعت یا حتی ۲۴ ساعت فقط دمای یکیشو بگیریم کافیه؟
ببخشید نمیدونم تونستم منظورمو برسونم یا نه.
ممنون از پاسخ
سلام. تمام قرائت ها، اعم از قرائت دما، هیدرومتر و غیره را باید در زمان خودش و به صورت جداگانه بخوانید. برای انجام تمامی آزمایش های خاک باید صبر و حوصله به خرج دهید.
سلام و درود
برای تهیه نمونه هیدرومتری باید از الک ۱۰ استفاده کنیم یا الک ۲۰۰؟
سلام. الک شماره ۱۰
درود جناب دکتر
شرایط فاسد شدن هگزامتافسفات سدیم چیه؟ نحوه نگهداریش به چه شکل باشه؟ و اینمه از کجا بدونیم فاسد شده یا نه؟
سپاس
سلام. تخصص ما مکانیک خاک و مسائل ژئوتکنیکی است. این که مواد مختلف چگونه و تحت چه شرایطی فاسد می شوند در تخصص ما نیست. بهتر است این سوال خودتون رو از یک کارشناس شیمی بپرسید.
درود دکترجان
برای هیدرومتری یک ستاندارد جدید به شماری astm d 7928 وجود داره که بجای استاندارد قبلی اومده و در این استاندارد برای محاسبه عمق موثر یکسری روابط استفاده کرده که یکی از پارامترهاش حجم حباب هیدرومتر هست و یا پارامترهای دیگر
میخواستم بدونم شما این استاندارد جدید رو مطالعه کردین و بنظرتون برای محاسبه عمق موثر از همان جدولی که در قسمت بالا دادین استفاده کنیم یا از فرمولی که در استاندارد جدید اومده ؟
سلام. من هنوز استاندارد جدید نخوانده ام. اگر دارید برایمان بفرستید ما هم بخوانیم.
ما کماکان از روش هایی که در بالا نوشتیم استفاده می کنیم.
سلام و عرض ادب
وقتتون بخیر
دلیل استفاده از کف در آزمایش هیدرومتری و GSچیه؟
سلام. کجای متن بالا نوشتیم که باید از کف در آزمایش هیدرومتری استفاده بشه؟
سلام وقت بخیر.
درجه بندی‌های قبل از صفر روی هیدرومتر نشاندهنده اعداد منفی هست. حالا اگر برای تصحیح، سیلندر حاوی آب مقطر خالی عدد هیدرومتر را منفی یک یا منفی ۲ نشان داد به چه معنی هست و اگر اشتباه هست علت چیه؟
سلام.
پاسخ سوال اول:بله اعداد قبل از صفر، منفی هستند.
پاسخ سوال دوم: ظرف حاوی آب مقطر عدد صفر را نشان می دهد. اگر عددهای خوانده شده منفی شد، نشان می دهد آب داخل استوانه مقطر نیست.
سلام وقت بخیر ، من برای ازمایش هیدرومتری از ۵۰ گرم خاک رد شده از الک ۲۰۰ استفاده میکنم ! اینجا دیدم فرمودید از خاک رد شده از الک ۱۰ باید استفاده کرد ، ممنون میشم راهنمایی بفرمایید .
سلام. استفاده از الک ۲۰۰ برای انجام این آزمایش مشکلی ایجاد نمی کند. چرا که اندازه سوراخ های الک ۲۰۰ کوچکتر از الک شماره ۱۰ می باشد. اما مطابق استاندارد D422-63 برای خاک های مانده روی الک شماره ۱۰ باید از آزمایش دانه بندی به روش الک و برای عبوری از الک ۱۰ باید از آزمایش هیدرومتری استفاده کنید.
سپاسگزارم
سلام وقت بخیر
دو سوال داشتم
استفاده از استوانه شاهد در انجام آزمایش هیدرومتری چه مزایایی دارد؟
و اینکه برای ایجاد همپوشانی نتایج آزمایش هیدرومتری با نتایج آنالیز الک باید از چه روشی استفاده کرد؟
با تشکر
سلام.
پاسخ سوال اول: استفاده از استوانه شاهد برای تصحیح نقطه صفر به کار می رود.
پاسخ سوال دوم: روش خاصی ندارد. هر دو آزمایش را جداگانه انجام دهید. خروجی هر ذو آزمایش دو دسته عدد است. قطر ذرات و درصد عبوری. برای هر دو آزمایش مقادیر را در نرم افزار ترسیم نمودار دانه بندی وارد کنید. در اغلب مواقع نتایج دانه بندی و هیدرومتری همپوشانی ندارند. بلکه مکمل یکدیگر هستند.
سلام وقت بخیر
در آزمایش هیدرومتری با افزایش دما سرعت سقوط ذرات افزایش می یابد ؟ یا بدون تغییر باقی می ماند؟
سلام. افزایش دما موجب فرو رفتن راحت تر راحت تر ذرات و هیدرومتر می شود.
سپاس گزارم
سلام
چرا در مواقع ازمایش هیدرومتری سیمان به حای اینکه روی خمیر سیمان انجام بشه روی ملات سیمان انجام میدیم؟
ممنون میشم جواب بدین
سلام. ما آزمایش هیدرومتری را بر روی خاک ریزدانه انجام می دهیم. در خصوص آزمایش هیدرومتری روی سیمان اطلاعاتی نداریم متاسفانه
سلام، اگه درصد عبوری از الک ۲۰۰ کمتر از ۸۰ تا ۹۰ درصد باشه هم میشه از این آزمایش استفاده کرد؟
سلام. خیر نمیشه. آزمایش هیدرومتری مخصوص خاک هایی است که ۸۰ تا ۹۰ درصد ذرات آن از الک ۲۰۰ عبور کرده باشد. اگر کمتر از این مقدار بود باید از آزمایش دانه بندی استفاده کنید.
دکترجان یعنی اگر درصد عبوری از الک ۲۰۰ مثلا ۱۰ درصد باشه نیازی به ازنایش هیدرومتری نیست؟ برای این قسمت از خاک پس چطوری منحنی دانه بندی رو رسم کنیم؟
سلام.
پاسخ سوال اول: خیر نیازی نیست.
پاسخ سوال دوم: برای رسیدن به این سوالتان باید مقاله آزمایش دانه بندی را مطالعه نمایید.
سلام تو آزمایش هیدرومتر وزن خاک میتونه کمتر از ۵۰ گرم باشه؟
سلام. خیر نمیشه. این مقدار باید دقیقا پنجاه گرم باشه.
باسلام چندتا سوال داشتم ممنون از پاسخ
۱_اگر ما محلول کالگون رو که درست کردیم بریزیم داخل خاک مثلا پنجشنبه حدود ظهربزاریم و برای شنبه صبح آزمایشو بزنیم ایرادی داره؟ چون تقریبا یک و نیم یا نزدیک دو روز در آب بوده
۲_همکارم میگه قبل از اینکه بخایم محلول داخل استوانه مدرج رو قرائت کنیم مثلا حدود یکی دو دقیقه قبل از زمان قرائت باید چگالی سنج رو‌داخل کنیم .. و نباید مثلا این چگالی سنج داخل استوانه مدرج باقی بمونه چون محلول که بتدریج رسوب میکنه باعث میشه اون چگالی سنج سنگین بشه و بیشتر فرو بره و خطا بده… آیا واقعا حرف همکارم درسته؟چون من چندین بار که هیدرومتری زدم همینجوری گذاشتم چگالی سنج داخلش بمونه و زمانها روقرائت کردم هی در نمیاوردم که بخام یکی دو دقیقه قبلش بزارم.آیا من اشتباه میکردم؟
اگر حرف همکارم درسته و اینطوری خطا میده این خطا تا چه حده؟ نیم دونه یا یکی یا اصلا مهمه خطاش؟
۳_اگر برای نمونه خاک برای هیدومتری خاک خشک رو از الک دویست الک کنیم یعنی همین حالت معمولی الک کردن .آیا درسته؟
یا حتما فقط باید رو الک ۲۰۰ شستشو بدیم و رد شده ازون رو برای آزمایش برداریم؟خیلی ممنون از پاسخ
سلام.
پاسخ سوال اول: خیر مشکلی ندارد. حداقل باید ۱۶ ساعت در همان وضعیت باقی بماند.
پاسخ سوال دوم: برای قرائت های اول لازم نیست بیرون بیارید. اما برای قرائت های بعدی، مثلا آنهایی که چند ساعت یکبار انجام می شود، باید ۲۰ تا ۲۵ ثانیه قبل از قرائت آن را داخل محلول بگذارید.
پاسخ سوال سوم: عبوری از الک ۲۰۰، عبوری از الک ۲۰۰ هست. فرقی نمیکنه با روش تر از الک رد شده باشد و یا با روش خشک.
خیلی ممنونم
با اهدای سلام و احترام
آیا آزمایش هیدرومتری اهمیت خاصی داره؟
یا بهتر بگم کاربردش دقیقا چیه ؟
کاربرد آزمایش هیدرومتری، دانه بندی و تعیین اندازه ذرات بسیار ریز خاک است که با آزمایش الک امکان پذیر نیست.
با عرض سلام و وقت بخیر.
عذر میخوام امکانش هست یک بار دیگه در مورد نحوه محاسبه ضریب تصحیح ماده پراکنده ساز (Cz یا C0) رو بگین؟
استوانه ش هم باید محلول ۴۰ گرم بر لیتر ماده پراکنده ساز باشه ..درسته؟
من ازمایش میکنم اختلاف عدد بالا پایین ۲ یا ۱.۵ میشه
اما توی گزارش کارایی که دیدم ۳، ۴، ۶ و … نوشته.
ممنون از لطفتون.
سلام. ما در هیچ جای متن بالا ضریبی تحت عنوان ضریب ماده پراکنده ساز به کار نبرده ایم. Cz یا C0 هم در هیچ حای متن استفاده نکرده ایم. چطور یک بار دیگر آن را توضیح دهیم؟
در مورد قسمت دوم سوالتون هم باید عرض کنم که محلول هگزامتافسفات سدیم (محلول پراکنده ساز) باید ۴۰ گرم بر لیتر باشد.
سلام وقتتون بخیر . عذر میخوام استوانه شاهد باید آب مقطر و پودر باشه یا آب مقطر خالی ؟
سلام. آب مقطر همراه با پودر هگزا متافسفات سدیم
سلام. وقت بخیر .
مرسی از اینکه وقت میزارید و کمک میکنید.🙏🏼
یه سوال دارم..اگر استوانه‌ای که خاک و آب و اینا هست، یه کوچولو از خطِ استوانه( یعنی از ۱۰۰۰ میلی لیتر) بالاتر بره، نتیجه آزمایش اشتباه بدست میاد؟
سلام. “یه کوچولو” از دیدگاه شما با دیدگاه شخص دیگه ممکنه متفاوت باشه و من دقیقا نمیدونم منظور شما چقدره. کلا سعی کنید سطح آب رو دقیق قرائت کنید تا خطا در آزمایشتون کمتر بشه.
بله ..همیشه حواسمو جمع میکنم..ولی این یکی رو نمیدونم چطور بیشتر شد..
در حد ۲ یا ۳ میلیمتر بالاتر از خط استوانه بود
در اون حد مشکلی ایجاد نمیشه
مقدار غلظت محلول استوانه شاهد چقدر باشه ؟ همان ۴۰ گرم بر لیتر باشه؟
بله. غلظت محلول استوانه شاهد دقیقا همان غلظتی باشد که در استوانه اصلی حاوی خاک وجود دارد.
سلام وقتتون بخیر
یه سوال ..اگر هگزامتاسففات سدیم تاریخش گذشته باشه و مال ۲۰۲۰ باشه دیگه نمیشه ازش استفاده کرد؟
چقدر خطا ایجاد میکنه؟ اخه من عجله دارم و دانشگاه خیلی طول میده واسه تهیه کردنش
پودر هگزامتافسفات سدیم پودر بسیار ارزان قیمتی هست. میتونید خیلی راحت به صورت جداگانه و شخصی تهیه کنید و منتظر دانشگاه نشید.
سلام مجدد
شما فرمودین قطر استوانه ۲.۵ اینج ارتفاع ۱۸ اینچ و‌حجم یک لیتر
۱- آیا اگر این اعداد بخصوص برای قطر و ارتفاع کم یا زیاد باشه مشکلی هست؟
۲- و البته فکنم برای حجم ۱۰۰۰ سی سی که قطعا باید همین ۱۰۰۰ سی سی باشه.درسته؟
سلام. ببینید دوست خوبم وقتی در آیین نامه عددی برای آزمایش ذکر می شود، دلیل آن بیان نمی شود. علت اینکه قطر استوانه ۲٫۵ اینچ است برای یکسان سازی تمام آزمایش هایی است که در سراسر دنیا انجام می شود. هیچوقت در آیین نامه به شما نمی گویند اگر قطر یا ارتفاع را کم یا زیاد کنیم چی میشه یا چی نمیشه. همواره آزمایش هایتان را مطابق استاندارد انجام دهید.
سلام .
درست.
. متوجه شدم.خیلی ممنونم
باسلام وعرض ادب
اگر نمونه ما بیشتر از۱۶ ساعت خیس بخوره مشکلی پیش میاد؟ مثلا زمانهای بین ۱۶ تا ۲۴ ساعت
و سوال دوم اینکه فرق چگالی ۱۵۲ و ۱۵۱ در چه چیزهایی هست و چرا برای هیدرومتری از ۱۵۲ استفاده میشه؟تشکرر
و ی
سلام.
پاسخ سوال اول: آزمایش از استاندارد خارج میشه. بهتر است این کار رو انجام ندین.
پاسخ سوال دوم: توی روابط و فرمول هایی که بالا نوشتیم متفاوت هستن. از هر کدوم استفاده کنید درسته. مسیر متفوته اما جواب نهایی که بدست میارین یکسان خواهد بود.
خیلی ممنون
خیلی جامع وکامل توضیح دادید ولی اشاره به نمونه برداری خاک نکردید که حتما باید خاک ردشده از الک ۲۰۰باشه
خط اول و جمله اول نوشتیم. با دقت بیشتری بخونید.
با عرض سلام و وقت بخیر
متاسقانه فیلم آموزشی قابل پخش نیست، لطفا در صورت امکان بررسی فرمایید.ممنون
سلام. فیلم قابل پخش است و مشکلی ندارد. با مرورگر دیگری امتحان کنید.
خیلی لطفت کردید
بسیار کامل توضیح دادید 🙏
خواهش میکنم
سلام وقت بخیر
امکان انجام آزمایش هیدرومتری با عبوری الک ۴۰ هست؟ از نظر استاندارد منعی وجود دارد که با عبوری الک ۴۰ انجام شود؟
سلام. استاندارد ASTM D421 که مربوط به نحوه تهیه نمونه خاک برای آزمایش دانه بندی هست میگه: برای خاک های مانده روی الک شماره ده از آزمایش الک و برای دانه بندی خاک های عبوری از الک ۱۰ از آزمایش هیدرومتری استفاده بشه. پس با خاک عبوری از الک ۴۰ هم میشه تست هیدرومتری زد. اما از آنجایی که در تئوری تست هیدرومتری مناسب ترین بازه برای انجام آزمایش، خاک هایی با اندازه ۰٫۰۷۵ تا ۰٫۰۰۱ میلی متر بیان شده است، بهتر است این آزمایش را صرفا با خاک های عبوری از الک شماره ۲۰۰ انجام دهید.
سلام. برای آزمایش هیدرومتری و حدود اتربرگ عبوری از الک نمره ۲۰۰ باید بیشتر از ۱۵ درصد باشه یا بیشتراز ۸۰تا ۹۰ درصد؟؟؟
سلام. آزمایش هیدرومتری را زمانی باید انجام دهید که ۹۰ در صد خاک عبوری از الک شماره ۲۰۰ باشد.
در خصوص آزمایش دیگری که پرسیدید، لازم است سوال خود را در بخش مربوط به آزمایش حدود اتربرگ بپرسید.
مهندس چرا برخی اساتید عبوری بیشتر از ۱۵ درصدالک ۲۰۰ ملاک قرار میدن. استاندارد مربوط به آزمایش هیدرومتری چیه؟؟ با تشکر
حرف اونا هم درسته. کلا آیین نامه میگه زمانی آزمایش هیدرومتری رو انجام بدید که بین ۸۰ الی ۹۰ ذرصد خاک، عبوری از الک ۲۰۰ باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، آیین نامه ASTM D421-58 رو مطالعه بفرمایید.
تشکر فرآوان
۱. آیا نمونه مورد استفاده باید در اوون خشک شده باشد یا بدون خشک کردن قابل آزمایش هست؟
۲. اگر از خاک عبوری الک ۲۰۰ استفاده بشه نه ۱۰ اشتباهه؟
متشکرم
یک سوال دیگه هم داشتم
اگر نمونه را با مخلوط کن حدود ۵ دقیقه مخلوط کنیم آیا خیس خوردن نمونه تا ۱۶ ساعت باز هم لازمه؟
ممنون از لطفتون🌸
بله لازمه
جواب سوال اول: بله نمونه باید خشک شده باشد.
جواب سوال دوم: خاک مورد استفاده در تست هیدرومتری، عبوری از الک شماره ۱۰ می باشد.
با سلام
در چه خاک هایی نباید آزمایش هیدرومتری انجام دهیم. ایا در خاک های درشت دانه انجام آزمایش هیدرومتری اشتباه است؟
سلام. مطابق استاندارد و آیین نامه، انجام تست خاک برای خاک هایی اجباری است که حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد ذرات آن خاک، از الک شماره ۲۰۰ عبور کرده باشند. لذا این آزمایش بر روی خاک های درشت دانه انجام نمی شود و مختص خاک های ریزدانه است.
سلام
وقت شما بخیر
به عنوان جایگزن آزمایش هیدرومتری از چه روش هایی میتوانیم استفاده کنیم؟
سلام. به طور کلی اساس آزمایش هیدرومتری، تخمین اندازه دانه های بسیار ریز خاک با استفاده از سرعت اونهاست. برای این تخمین هم از قانون استوکس استفاده میشه. حالا شما به هر طریقی بتونین ذرات خاک رو داخل هر سیالی عبور بدین، میتونین اندازه ذرات رو حساب کنین و از اون آزمایش به عنوان جایگزینی برای آزمایش هیدرومتری استفاده کنین.
سلام وقت بخير اگر در ازمايش هيدرومتري خاك درجه سانتي گراد ۲۰<T باشد چه مقدار تصصيح به قرائت اضافه ميشود
سلام. مقدار دما در میزان K تاثیرگذار است. شما نگفتید چه میزان بیش از ۲۰ درجه باشد. دمای ۲۱ یا ۲۲ یا بیشتر تاثیر متفاوتی روی نتایج حاصل از آزمایش هیدرومتری خواهد داشت.
سلام وقت بخیر
ببخشید من چند روزه روی یک موضوعی گیر کردم
توی آیین نامه هیدرومتری اصن ننوشته که نمونه خاک باید از الک ۲۰۰ رد شه
در مورد ۱۰ یا ۴۰ نوشته
خیلی گیج شدم
میشه کمک کنین؟
کلا توی دانه بندی الک و هیدرومتری خیلی گیج شدم
آزمایش هیدرومتری مواقعی انجام میشه که بیش از ۹۰ درصد عبوری از الک ۲۰۰ داشته باشیم. اما اون ده درصد دیگه اش چی؟ اونارو چکار کنیم؟ قبل آزمایش بریزیم دور؟
آیین نامه میگه آزمایش رو با الک ۱۰ انجام بدیم که اون ده درصد دیگه خاک رو هم در نظر بگیره. طبیعتا این ده درصد که روی الک ۲۰۰ میمونه و از الک ۱۰ گذشته یکبار در این آزمایش و بار دیگه توی آزمایش دانه بندی مورد آزمایش قرار میگیره. اگر هر دو تست را به خوبی انجام داده باشید بخش بین الک ۱۰ و الک ۲۰۰ دوبار ترسیم میشه اما دقیقا روی هم میفتن
عرض سلام و احترام
داده های ورودی نرم افزار هیدرومتری شما چه پارامترهایی هستن؟
سلام. این دو مورد:
۱- قطر ذرات یا D
۲- درصد ریزدانه یا P
سلام
سه تا سوال داشتم
۱ از کجا بفهمیم که پودر هگزا اصلی هست یا تقلبی
۲.پودر هگزا رو از کجا تهیه کنیم ،؟
سلام. پاسخ سوالات شما بدین ترتیب است:
جواب سوال اول: وظیفه اصلی پودر هگزا متا فسفات سدیم ، جداسازی ذرات خاک در مواجه شدن با خاک است. پس یکی از راه های تشخیص اصالت این پودر این است مقداری از آن را در محلول آب گل آلود وارد کرده و سپس بررسی کنید که آیا درون آن محلول کلوخه وجود دارد یا خیر. اگر در محلول کلوخه خاک پیدا نشد، مشخص است که این پودر وظبفه خود را به درستی انجام داده است. در غیر این صورت فاسد شده و غیر قابل استفاده است. پودر هگزا متا فسفات سالم، سفید رنگ و بی بو است.
جواب سوال دوم: فروشگاه هایی که تجهیزات و وسایل آزمایشات شیمیایی میفروشن. اگر تهران تشریف دارید میتونید در خیابان ناصرخسرو این پودر را تهیه بفرمایید.
سلام
گفتین که نمونه را با ۱۲۵ میلی لیتر محلول ۴۰ گرم بر لیتر هگزا متافسفات سدیم مخلوط کنید.
من متوجه نشدم این جمله رو
بایستی چه مقدار آب و هگزامتافسفات سدیم و خاک رو مخلوط بکنیم بعد داخل استوانه مدرج بریزیم و بقیه‌اش رو تا ۱۰۰۰ سی‌سی پر کنیم؟؟
سلام، چهل گرم در یک لیتر، چند گرم در هزار لیتر؟ میشه چهل ضربدر ۱۲۵ تقسیم بر هزار. حاصل این طرفین وسطین، میشه پنج گرم. پس ۱۲۵ میلی لیتر آب رو با پنج گرم هگزا متافسفات سدیم تقسیم میکنیم. توصیه میکنیم برای مرور مفاهیم غلظت محلول ها، به کتاب شیمی دبیرستان مراجعه کنید.
عرض ادب و احترام با توجه به آزمایش هیدرومتری امکان تفکیک پودر سنگ از رس و لای وجود دارد؟(با توجه به SE مورد نیاز مصالح بیس در راهسازی مساوی عدد ۴۰ در پروژه حال حاضر SE مصالح محدوده ۳۲ می باشد در روند تولید مصالح به آن پودر سنگ اضافه می شود آیا روشی برای افتراق پودر سنگ و رس و لای وجود دارد که بتوان به آن استناد کرد و SE پایینتر مورد قبول باشد؟)
سلام. دقت بفرمایید که در آزمایش هیدرومتری، ذرات با توجه به اندازه اشان تفکیک می شوند، نه خاصیتشان. پس ممکن است ذراتی در خاک وجود داشته باشند که دقیقا هم اندازه باشند، اما یکی رس، دیگری لای و آن دیگری پودر سنگ باشد. در مورد روش های تشخیص رس از لای قبلا صحبت کردیم. برای تشخیص پودر سنگ از رس و لای هم باید ببینید آن پودر سنگ چه خواصی دارد که رس و لای ندارند. بهتر است در این خصوص از کارشناسان آزمایشگاه شیمی کمک بگیرید.
سلام یک بار میشه به نحوه محاسبه تصحیح قرائت توضیح بفرمایید
چون با توجه به توضیحات موجود در فیلم خطای منیسکوس باعث میشه قرائت بیشتر از مقدار واقعی رو نشون بده. پس با این حساب باید ازش کم بشه یا در مورد خطای مربوط به محلول جداکننده باعث میشه کمتر از مقدار واقعی نشون بده پس قاعدتا باید این مقدار رو به قرائتمون اضافه کنیم در حالی که در فرمول Cm+ و Cd- اومده
متشکر
سلام. هر جفت جملاتی که گفتین کاملا بر عکسه. خطای حاصل از محلول پراکننده ساز باعث میشه عدد قرائت شده بیش از مقدار واقعی باشه پس باید مقدار این خطا رو از قرائتمون کم بکنیم. استدلال مشابهی هم برای خطای منیسکوس قابل بیان کردن است. دقت بفرمایید اعداد روی هیدرومتر از بالا به پایین در حال افزایش است. اگر تا به حال این تست رو انجام ندادین، توصیه میکنم یکبار به صورت عملی این آزمایش رو انجام بدین. چون پس از انجام عملی این آزمایش، سوالات این چنینی، دیگر در ذهنتان ایجاد نخواهد شد. اگر هم دسترسی به تجهیزات آزمایش هیدرومتری نداشتید، می تونید در کلاس های آموزش عملی کار با تجهیزات آزمایشگاه مکانیک خاک شرکت نمایید.
سلام خدمت شما جناب کارشناس سوالی داشتم که برای دانه بندی ذرات کوچک تر از یک هزارم میلی متر از چه روشی باید استفاده کرد ؟
سلام. آزمایش هیدرومتری عمدتا برای دانه بندی خاک هایی با اندازه ۰٫۰۷۵ تا ۰٫۰۰۱ میلی متر به کار می رود. معمولا در طبیعت دانه خاکی که اندازه اش کمتر ۰٫۰۰۱ میلی متر باشد وجود ندارد. لذا بررسی دانه بندی ذرات کوچکتر از ۰٫۰۰۱ میلی متر از حیطه ژئوتکنیک و آزمایش خاک خارج است و ما در این خصوص اطلاعاتی نداریم.
برای محاسبه درصد معدل ریز ها یعنی P a باید از فرمول p ضربدر درصد عبوری از الک ۲۰۰ تقسیم بر ۱۰۰ استفاده کنیم ولی صورت سوال فقط زمان، درجه حرارت و قرائت اولیه رو بهمون داده، درصد عبوری از الک ۲۰۰ رو چطور میتونم بدست بیارم؟؟
سلام. درصد عبوری از الک دویست، از آزمایش دانه بندی بدست می آید، نه آزمایش هیدرومتری
اگر تصحیح مینیسک برابر با ۲ باشه و قرائت اولیه هیدرومتر هارو هم داشته باشیم باید این قرائت هارو به اضافه ۲ کنیم و بعد از روی جدول L رو قرائت کنیم یا با استفاده از قرائت اولیه L رو پیدا کنیم؟ چون من یه مثال دیدم که قرائت اولیه به اضافه تصحیح مینیسک شده بودو L با توجه به اون نوشته شده بود..
سلام. برای محاسبه L لازم است قرائت اولیه را نسبت به کشش سطحی (مینیسک) تصحیح کنیم.
سلام وقت بخیر
با توجه به فیلم اموزشی تمامی مراحل آزمایش هیدرومتری رو انجام دادم و در زمان های مورد نظر عدد هیدرومتر قرائت کردم ولی در زمان بعد از ۸ دقیقه کل هیدرومتر در داخل استوانه پایین میره، لطفا راهنمایی بفرمایید. با تشکر از شما استاد بزرگوار
سلام. این اتفاق به یکی از دلایل زیر رخ داده است. موارد زیر را کنترل کنید و اگر حتی یکی از کارهای زیر را به اشتباه انجام داده اید، تست را محددا تکرار کنید.
۱- غلظت محلول استوکس شما کم است. محلول باید ۴۰ گرم در لیتر باشد. یعنی حتما در ۱۲۵ میلی لیتر آب، ۵ گرم هگزا متافسفات سدیم باشد. نه کمتر
۲- مقدار خاک استفاده شده زیاد است. دقت کنید خاک مورد استفاده باید ۵۰ گرم باشد و نه بیشتر
۳- آب مورد استفاده باید مقطر باشد. نه آب شهری
۴- قبل از اینکه هیدرومتر را داخل مخلوط آب و خاک بیاندازید، مزور را به خوبی تکان نداده اید.
به جز موارد بالا، دلایل دیگری هم می تواند باشد، اما مهمترینش چهار مورد بالاست.
با سلام وعرض ادب
من و‌همکارم سر موضوعی اختلاف داریم .طبق شماره ۱ مطلب شما من میگم برای یک نمونه خاک که ۵۰ گرم هست …ما ۵ گرم کالگون رو در مقداری آب مقطر حل میکنیم و سپس این این محلول رو به ۱۲۵ سی سی میرسونیم و داخل ۵۰ گرم نمونمون میریزیم و میزاریم بمونه… حالا همکارم میگن بخاطر اون ۵ گرم پودر کالگونی که اضافه میشه پس باید اون ۱۲۵ سی سی محلول رو به ۱۳۰ سی سی برسونیم …آیا حرف ایشون درست هست؟
و اینکه برطبق نوشته شما محلول باید ۴۰ گرم درلیتر باشد…..
یعنی در یک مزور ۱۰۰۰ سی سی که آب مقطر داره باید۴۰ گرم کالگون باشه.که این مقدار محلول برای ۸ عدد نمونه خاکمون کافی هست . یعنی ۱۰۰۰ تقسیم بر ۸ نمونه میشه ۱۲۵ سی سی.
اما اگر بخاد طبق گفته همکارم باشه باید بجای ۱۰۰۰ سی سی بشه ۱۰۴۰ سی سی .یعنی ۱۳۰ سی سی برای ۸ نمونه خاکمون میشه.
نظرتون رو میفرمایین؟ تشکر
سلام. حرف شما درسته نه همکارتون
خیلی خیلی ممنووووونم
خیلی خیلی ممنووووونم
مقدار R مقدار قرائت تصحیح شده هیدرمتر چجوری بدست میاد؟
مقدار R مجموع خطاهای ناشی از تصحیح صفر، تصحیح دما و تصحیح قرائت است. در انیمیشن کوتاهی که در ابتدای این متن قرار دادیم، هر سه این تصحیح ها و روش به دست آوردنشون رو توضیح دادیم.
سلام خسته نباشید، این اعداد و ارقام و جداول برای آزمایش با هیدرومتر ۱۵۲h هست؟؟
سلام. بله. جداول بالا مربوط به هیدرومتر ۱۵۲H می باشد. هیدرومتر ۱۵۱H با مقادیر ارایه شده متفاوت است.
سلام اگر بخواهیم مزایا و معایب این روش را نام ببریم به چه مواردی اشاره می کنیم؟
سلام. منظورتون مزایا و معایب کدوم روش هست؟
سلام.۲تاسوال داشتم.۱. نحوه هم زدن مزور یا همون استوانه باید کاملا دورانی باشه؟ چون توی ویدئو به صورت افقی بود
۲. اگر رد شده از الک ۲۰۰ حدودا ۴۵ درصد باشه و ما ۱۰۰ گرم از خاک برداریم. توی یک ازمایش که برای من اتفاق افتاد اینجوری شد که برای قرائت اول خیلی بالاتر از میزان کالیبراسیون چگالی سنج ایستاد یعنی حدودا قرائت ۶۸ میشد. برای اینکه این اتفاق نیوفته چه پیشنهادی دارین؟
سلام. پاسخ سوالات شما بدین ترتیب است:
جواب سوال اول: نحوه تکان دادن درست استوانه به این شکل است که با استفاده از درپوش لاستیکی یا کف دست، استوانه را واژگون و سپس به حالت اول بازگردانیم. این عمل باید به مدت یک دقیقه انجام شود تا مطمئن شویم محتویات درون استوانه به خوبی مخلوط شده اند.
جواب سوال دوم: اگر بیشتر دانه های خاک ماسه ای باشند ۱۰۰ گرم خاک و اگر بیشتر دانه ها رسی و سیلتی باشند باید ۵۰ گرم خاک جهت آزمایش انتخاب شود. علت مشاهده عدد غیرطبیعی ۶۸ در ابتدای آزمایش، زیاد بودن خاک انتخابی است. چرا که وقتی در ۱۰۰۰ سانتی متر مکعب آب، بیش از ۶۰ گرم خاک ریخته شود، اندرکنش مابین دانه ها، مانع از ته نشینی خاک می شود و در این حالت، قانون استوکس به خوبی عمل نمی کند. با کاهش مقدار خاک به ۵۰ گرم، این مشکل شما حل خواهد شد.
خیلی ممنونم از توضیحتون. برای سوال دوم شما میفرمایید که باید ۵۰ گرم خاک برمیداشتم. در حالیکه معیار برداشتن خاک عبوری از الک ۲۰۰ هست که اگر کمتر از ۵۰ درصد باشه باید ۱۰۰ گرم برداریم. و خب خاک ما هم درصد عبوریش ۴۵ درصد بود.اشکالی پیش نمیاد که ۵۰ گرم برداریم؟
همچین معیاری که جنابعالی فرمودید وجود ندارد. در آزمایش هیدرومتری صرفا زمانی می توانید از صد گرم خاک استفاده کنید که بیشتر خاک از نوع ماسه ای باشد. توصیه می کنم بخش نهم از متن اصلی آیین نامه آزمایش هیدرومتری را مطالعه بفرمایید.
سلام ،ممنون از مطالب مفیدتان.
مهندس Wsدر فرمول محاسبات درصد دانه های ریزدانه منظورش وزن کل عبوری از ۲۰۰ است یا ان بخشی (۵۰گرم)فقط در ازمایش مورد استفاده شده است؟
سلام. Ws جرم نمونه خاک موجود در مخلوط آب و خاک هستش که باید بر حسب g بیان شود.
سلام وقت بخیر
چرا L برحسب cm است ولی D بر حسب MM؟
سلام. وقت شمام بخیر باشه. رابطه و ضرایب اون در این آزمایش جوری تنظیم شده اند که L بر حسب سانتی متر و D بر حسب میلی متر باشد.
سلام خسته نباشید
علت انقباض منحنی های بخش درشت دانه(دانه بندی شده با الک)وبخش ریز دانه(دانه بندی شده با هیدرومتر)خاک در نقطه مربوط به الک شماره ۲۰۰ چیست؟
سلام. منظور شمارو متوجه نمیشم. در متن بالا تصویر نمودار دانه بندی وجود داره. کجاش انقباض وجود داره؟
ببخشید چراباکذشت زمان ذرات خاک رس درسیال ته مشین می شوند و هیدرو متر درسیال فرو میرود؟؟ ربطی به حجمش داره؟
سلام. اجسام بخاطر وزنی که دارند و بخاطر جاذبه زمین ته نشین می شوند.
سلام وقتتون بخیر میخواستم ببینم هیدرومتر رو تا چه اندازه باید داخل استوانه پایین ببریم ؟؟؟ باید به انتهای استوانه بچسبونیم ؟؟؟
سلام. شما اصلا هیدرومتر را پایین یا بالا نمی برید. فقط در محلول آب و خاک معلق کنیدش. اعداد روش رو در بازه های زمانی مختلف بخونید. لازم نیست به انتهای استوانه بچسبونیدش
سلام وقت بخیر
ازمایش هیدورمتری برای خاک درشت دانه مانند ماسه و شن همانند ازمایش هیدرومتری برای رس وسیلت هست؟ از خاک عبوری از الک ۲۰۰ باید استفاده کرد یا الک ۱۰؟
آزمایش هیدرومتری، آزمایشی است که صرفا برای خاک های ریزدانه انجام می شود و ارتباطی با خاک های درشت دانه مثل ماسه و شن ندارد.
ما برای ازمایش هیدرومتری از خاک رد شده از الک ۱۰ استفاده میکنیم. الک ۲۰۰ برای این هست که مشخص بشه هیدرومتری لازم هست انجام بشه یا نه
بله درسته
چگالى خاک رس واگرا چند هست؟
ضرب k در دماى ۲۲ چقدر است؟
سلام.
جواب سوال اول: چگالی خاک های مختلف در سرایط مختلف متفاوت است و نمی توان به صورت دقیق گفت چگالی خاک رس فلان قدر است و یا چگالی ماسه فلان عدد است. با توجه به اینکه آزمایش تعیین چگالی خاک ها ارزان قیمت است، می توانید با استفاده از آزمایش دانسیته در محل چگالی خاک را تعیین کنید. روش هایی مثل تعیین چگالی با جیوه و یا تعیین چگالی خاک به روش موم گیری نیز از روش های متداول آزمایشگاهی برای تعیین چگالی خاک هستند.
جواب سوال دوم: لطفا بفرمایید منظور شما از k چیست؟ آیا منظورتان نفوذپذیری است؟ ضریب عکس العمل بستر است؟ لطفا سوالتان را واضح تر بپرسید تا بهتر بتوانیم شما را راهنمایی کنیم.
سلام.
برای آزمایش هیدرومتری از خاک رد شده از الک نمره ۲۰۰ استفاده میشه؟ یا الک نمره ۱۰؟
الک دویست
عذر میخوام من متوجه نشدم که گفتین واسه اینکه ببینیم نیازه یا ن از الک ۲۰۰ استفاده میکنیم
پس کاربرد الک ۱۰ چیه؟
همچنین توی محاسباتش میشه برام توضیح بدین که ضریب C0 چیه؟ ایا یک عدد ثابت باید در نظر گرفت یا با انجام آزمایش؟
پاسخ سوال اول: آزمایش هیدرومتری برای خاک های عبوری از الک ۱۰ به کار می رود که حداقل ۸۰ الی ۹۰ درصد عبوری از الک ۲۰۰ داشته باشد.
پاسخ سوال دوم: ما در هیچ جای متن بالا ضریب C0 به کار نبرده ایم. لطفا بفرمایید کجا این ضریب را دیده اید که بیشتر توضیح بدیم.
ممنون از توضیحاتتون.
این ضریب رو من چند جا به اسم های مختلف دیدم.اما بطور کلی منظورم ضریب تصحیح صفر هست که برای محاسبه قرائت هیدرومتر اصلاح شده(Rc) به کار میره.
قرائت هیدرومتری واقعی منهای ضریب تصحیح صفر بعلاوه ضریب تصحیح دما به ما مقدار Rc رو میده. این رابطه ای هست ک من دیدم
تصحیح صفر از تفاضل مقداری که هیدرومتر در محلول استوکس نشان می دهد با مقداری که در آب مقطر نشان می دهد به دست می آید.
اگر نمونه ای داشته باشیم که حدود ۵٪ ذرات بزرگتر از الک ۴ داشته و بقیش در حد سیلت و رس باشه، چطور دانه بندی انجام بدیم؟ با الک لازمه یا فقط هیدرومتری انجام بدیم و از اون چند ذره صرف نظر کنیم؟
متشکرم
هم آزمایش دانه بندی با الک لازمه و هم آزمایش هیدرومتری
با عرض سلام و تشکر بابت مطالب مفیدتان
آیا R که رابطه ای برای آن ارائه نمودید همان ضریب تلفیقی میباشد که از اختلاف قرائت محلول شاهد و عدد صفر بدست می اید
سلام. برای R رابطه ای ارایه نکردیم. مقدار R مقدار قرایت روی هیدرومتر است و فرمول و رابطه خاصی ندارد.
سلام . قرائت های پایین تر یعنی ۳ و ۲ قبول هستن یا خیر؟
سلام. سوال شما نامفهومه. قرائت پایین تر از چی؟
اگر از مواد پرکننده هگزا متا فسفات سدیم استفاده نکنیم چی میشه؟
در این صورت ذرات به خوبی از همدیگه جدا نمیشن. در نتیجه اندازه دانه ها، بزرگتر از مقدار واقعیشون نشون داده میشن
خیلی ممنون از پاسخ دهیتون🙏
سوال اخرم اینکه اگر درجه حرارت آزمایش از مقدار استاندارد بیشتر بشه چی میشه
در فیلمی که اول این مطلب قرار داده شده، راجع به اثرات دما بر آزمایش هیدرومتری مفصل صحبت کرده. بعد از دیدن آن ویدئو، به پاسخ سوالتان خواهید رسید 🙂
چرا در آزمایش دانه بندی از منحنی لگاریتمی استفاده میکنیم؟
این سوال را در بخش نظرات آزمایش دانه بندی پاسخ داده ایم. کامنت های آن آزمایش را بخوانید.
متشکرم از مطالب خوبتون.
خواهش میکنم.
چطوری میتونیم از آخرین مطالبتون باخبر بشیم
برای اطلاع از آخرین مطالب ما می تونید صفحه اینستاگرام ما رو فالو کنید.
سلام
من داشتم راجب روش هیدرومتری خاک تحقیق میکردم ویکی از سئوالاتی ک باید جوابش رو پیدا میکردم این بودش:
معایب روش هیدرومتری¿
ممنون میشم پاسخ بدین
سلام. آزمایش هیدرومتری هم مثل تمام آزمایش هی دیگه کاستی هایی داره. نمیشه گفت اینهایی که الان میگم عیب این آزمایش هستند اما به نظر من ممکنه موجب خطا در روند آزمایش بشن:
۱- این آزمایش برای ذرات با قطر کمتر از ۰٫۰۰۰۲ میلی متر دقت کافی ندارد.
۲- اساس این آزمایش قانون استوکس است. در این قانون فرض می شود که ذرات کروی هستند. در صورتی که ممکنه خاک مورد آزمایش در عمل کروی نباشه.
۳- اگر مقدار خاک مورد استفاده ما زیاد باشه، برخورد و اندرکنش خاک باهم موجب جلوگیری از سقوط میشه
۴- معادله استوکس برای محیط نیمه بی نهایت نوشته شده، اما محل انجام آزمایش هیدرومتری اینگونه نیست و ممکن است موجب خطا شود.
۵- نتایج آزمایش وابسته به دمای محیط است.
سلام ممنون از مطالب سایتتون استادمون برامون یه فیلم از آزمایش هیدرومتری گرفته و توی آز بعداز ۴۰ثانیه گفت شن ته نشین میشه و هیدرومتر غلظت رس وسیلت رو اندازه میگیره الان من برای محاسباتش برای شن باید چه چیزی بنویسم یا برای سیلت ممنون میشم اگه جوابمو سریع بدین.
برای محاسباتش لازمه عدد قرائت هیدرومتر رو توی زمان های مختلف داشته باشید. دارید؟
سلام برای رسم منحنی دانه بندی خاک به روش هیدرومتری محور عمودی نمودار پارامتر p است؟
سلام. نمودار هیدرومتری، در واقع ادامه نمودار دانه بندی به روش الک است. در نمودار دانه بندی و هیدرومتری، جهت افقی نشانگر قطر ذرات و بخش عمودی نشاندهنده درصد عبوری از الک است. عبارت انگلیسی آن Percent finer by weight است که به اختصار آن را با P نشان می دهند.
سلام
هنگام رسم نمودار محور عمودی p است
سلام. متوجه منظورتان نمی شوم. جمله شما خبری است یا سوالی؟ کدام نمودار منظورتان است؟
سلام ایرادات استفاده از قانون استکوس در روش هیدرومتری چی هست
سلام
۱- قانون استوکس برای ذرات کروی است. در حالی که کانی های خاک رس عمدتا صفحه ای هستند و کروی نیستند.
۲- قانون استوکس برای شرایطی که ذرات خاک بسیار ریز و کوچکتر از ۰٫۰۰۰۲ میلی متر باشد برقرار نیست. چرا که در این شرایط جریان پشت ذره آرام نیست و همراه با اغتشاش است. در این شرایط قانون حرکت براونی برقرار است.
۳- استوکس در مواردی که وزن خاک انتخاب شده بیش از ۵۰ تا ۶۰ گرم باشد پاسخ های دقیقی نمی دهد. چرا که حرکت ذرات آزادانه نبوده و روی هم تاثیر خواهند گذاشت.
۴- معادلات استوکس در محیط نیمه بی نهایت معتبر است. این در حالی است که فضای آزمایش توسط استوانه محدود شده است.