آزمایش چگالی ویژه خاک Gs
آزمایش چگالی ویژه خاک یا آزمایش Gs از جمله آزمایش های متداول آزمایشگاهی است که هدف آن، تعیین نسبت وزن مخصوص بخش جامد دانه های خاک به وزن مخصوص آب است.
در این نوشتار آموزش کامل تعیین وزن مخصوص ویژه خاک بیان می شود.
مفهوم وزن مخصوص ویژه
چگالی مخصوص یا توده ویژه خاک، عبارت است از نسبت وزن توده ای از خاک، به وزن آب با همان حجم در دمای چهار درجه سانتی گراد.
این مقدار را به طور اختصاری با دو حرف Gs نمایش می دهند.
از چگالی ویژه در مرتبط کردن پارامترهای وزن و حجم خاک استفاده می شود.
لذا از پرکاربردترین پارامترها در روابط وزنی-حجمی است.
اصلی ترین عامل تفاوت چگالی ویژه خاک های مختلف، وجود کانی های مختلف است.
لذا دامنه گسترش مقدار Gs چندان بزرگ نیست.
عمده خاک ها چگالی ویژه ای بین ۲٫۴ تا ۲٫۹ دارند.
اما گاهی ممکن است مقادیر Gs از این اعدادی که گفتیم بیشتر یا کمتر هم باشد.
به عنوان مثال اگر خاک، حاوی فلزات سنگین مثل سرب باشد، Gs آن بیش از ۳ خواهد بود.
از طرفی دیگر، چگالی خاک های آلی عمدتا کمتر از ۲ هستند.
در فیلم زیر،مفهوم چگالی ویژه بیان می شود.
این ویدئو به صورت انیمیشن و به زبان فارسی است.
وسایل مورد نیاز آزمایش Gs
وسایل و ابزارهای مورد نیاز جهت انجام آزمایش توده ویژه خاک عبارتند از:
- پیکنومتر با حجم ۲۵۰ یا ۳۰۰ سانتی متر مکعب.
باید دقت کنید که پیکنومتری که استفاده میکنید کالیبره باشد. - منبع خلا زا
- آب مقطر
- منبع حرارت زا مثل صفحه داغ یا اجاق گاز
- ترازو با دقت یک صدم گرم
- گرمخانه یا آون
- دماسنج با دقت یک صدم درجه سانتی گراد
- قطره چکان یا پیپت
نحوه تهیه نمونه
نمونه ای که برای این آزمایش انتخاب می کنید، می تواند از خاک خشک شده در آون و یا خاک مرطوب باشد.
باید دقت کنید که نمونه انتخابی شما، همانند تمام آزمایش های ژئوتکنیکی دیگر، نماینده ای از خاک محل باشد.
به عبارت دیگر اگر وزن کمی از خاک را انتخاب کرده اید، نباید داخل آن خاکی با ذرات بزرگ وجود داشته باشد.
پیشنهاد می کنیم نمونه انتخابی خود را با یکی از دو حالت زیر تهیه کنید:
| نمونه شماره یک | نمونه شماره دو | |
| حداقل وزن نمونه (گرم) | ۲۰ | ۱۰۰ |
| اندازه الک | ۱۰ | ۴ |
| بزرگترین ذره خاک (میلی متر) | ۲ | ۴٫۷۵ |
روش انجام آزمایش چگالی ویژه خاک
این آزمایش بر اساس استاندارد ASTM D854-14 انجام می شود و به طور کلی دو روش دارد:
روش خشک و روش تر.
حال به تشریح هر دو می پردازیم:
الف- آزمایش Gs به روش خشک
- نمونه را داخل آون قرار داده و دمای حدود ۱۱۰ درجه سانتی گراد خشک کنید.
- پیکنومتر تمیز و کاملا خشک را انتخاب می کنیم.
با استفاده از ترازو، آن را وزن می کنیم.
این مقدار را Mf می نامیم.
باید دقت شود پیکنومتر انتخاب شده، قبلا کالیبره شده باشد. - مقداری خاک داخل پیکنومتر می ریزیم و مجددا آن را وزن می کنیم.
مقدار وزن حاصله را از مقدار به دست آمده در مرحله قبلی کم می کنیم.
در نتیجه وزن خالص خاک به دست می آید.
آنرا M0 می نامیم. - آب مقطر را داخل پیکنومتر بریزد.
به طوریکه سطح آب اندکی بالاتر از سطح خاک باشد.
پیکنومتر را حداقل ۱۲ ساعت در این حالت قرار دهید تا مطمئن شوید، نمونه کاملا اشباع شده است. - هوای محبوس شده در داخل خاک را به یکی از روش های زیر، از خاک خارج کنید:
الف) نمونه را به مدت ده دقیقه بجوشانید تا هوای داخل آن کاملا خارج شود.
سپس پیکنومتر را در خنک کنید تا به دمای اتاق برسد.
ب) نمونه خاک داخل پیکنومتر را به مدت حداقل ۳۰ دقیقه در معرض پمپ خلا قرار دهید.
ج) اگر خاک مورد آزمایش شما ماسه ای بود، اصلا نیاز به حرارت دادن یا خلازدایی نیست.
صرفا با تکان دادن می توانید هوای محبوس را خارج نمایید. - آب مقطر را به نمونه خاک اضافه کنید تا سطح آب، کاملا تا محل نشانه گذاری شده روی پیکنومتر بالا بیاید.
باید این کار را با دقت و آرامش زیادی انجام دهید تا مجددا هوایی داخل خاک محبوس نشود. - سطح بیرونی پیکنومتر را با دستمالی کامل خشک کرده و وزن آن را با ترازو اندازه گیری کنید.
این مقدار را Mb نامگذاری کنید. - دماسنج را داخل آب فرو برده و دمای پیکنومتر را تحت عنوان Tb ثبت نمایید.
- پیکنومتر را خالی کرده و سپس آنرا فقط با آب مقطر پر کرده و وزن آنرا Ma بنامبد.
- دماسنج را داخل آب مقطر قرار داده و دمای آنرا Ta ثبت کنید.
ب- آزمایش Gs به روش مرطوب
- نمونه خاک با رطوبت طبیعی را داخل پیکنومتر بریزید.
اگر نمونه شما خاک رس باشد، لازم است قبل از ریختن آن داخل پیکنومتر، کاملا آنرا پراکنده سازید. - با یکی از روش های ارائه شده در گام پنجم بخش قبلی، هوای محبوس در خاک را خارج کنید.
- نمونه را از پیکنومتر خارج کرده و داخل ظرف مناسبی بریزید.
سپس آن را در گرمخانه حرارت دهید تا کاملا خشک شود.
وزن خاک خشک شده را اندازه گیری کرده و M0 بنامید.
مقدار Gs چگونه محاسبه می شود؟
بعد از اینکه مراحل آزمایش را به دقت انجام دادید، می توانید مقدار Gs را با استفاده از رابطه زیر به دست آورید:
فرمول Gs
که در رابطه بالا:
M0: وزن نمونه خشک شده در گرمخانه است که بر حسب گرم بیان می شود.
Ma: وزن پیکنومتر پر از آب مقطر در دمای Ta است و بر حسب گرم بیان می شود.
Mb: وزن پیکنومتر پر از آب و خاک در دمای Tb است که بر حسب گرم بیان می شود.
Tb: دمای محتویات درون پیکنومتر است، هنگامی که وزن Mb در حال اندازه گیری است.
این دما بر حسب درجه سانتی گراد بیان می شود.
دقت داشته باشید که مقدار چگالی ویژه ای که به دست آمد، چگالی ویژه در دمای Tb بود.
در حالی که چگالی توده خاک در دمای ۲۰ درجه گزارش می شود.
پس لازم است مقدار Gs به دست آمده در ضریبی مثل K ضرب شود تا مقدار Gs در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد به دست آید.
مقدار ضریب K با استفاده از جدول زیر به دست می آید:
جدول محاسبه ضریب تبدیل چگالی ویژه در دماهای مختلف
Gs خاک های مختلف چند است؟
همانطور که در بخش های قبلی اشاره کردیم، Gs در خاک های مختلف، متفاوت است.
در جدول زیر، مقدار چگالی ویژه برخی از خاک ها ارائه شده است.
دقت بفرمایید که مقادیر بیان شده در این جدول تقریبی و صرفا جهت مقایسه و اطلاع شما ارائه شده است.
ضروری است برای پروژه های مهم، مقدار Gs را خودتان از طریق آزمایش به دست آورید.
| نوع خاک یا کانی | Gs |
| شن | ۲٫۶۵-۲٫۶۸ |
| ماسه | ۲٫۶۵-۲٫۶۸ |
| لای | ۲٫۶۶-۲٫۷ |
| رس | ۲٫۶۸-۲٫۸ |
| رس و سیلت | ۲٫۴ – ۲٫۹ |
| خاک های سرب دار | ۴ |
| خاک های آلی | ۲ |
| کوارتز | ۲٫۶۵ |
| کائولینیت | ۲٫۶ |
| ایلیت | ۲٫۸ |
| مونت موریلونیت | ۲٫۶۵ – ۲٫۸ |
| هالوزیت | ۲ – ۲٫۵۵ |
| الیوین | ۳٫۲۷ – ۳٫۷ |
| لیمونیت | ۳٫۶ – ۴ |
| فلدسپات پتاسیم | ۲٫۵۷ |
| بیوتیت | ۲٫۸ – ۳٫۲ |
| کلریت | ۲٫۶ – ۲٫۹ |
| هورن بلاند | ۳ – ۳٫۴۷ |
در خصوص تست Gs سوالی دارید؟
در صورتی که در مورد نحوه به دست آوردن چگالی ویژه خاک سوالی دارید و یا با خواندن مطالب بالا ابهامی در ذهنتان ایجاد شده، می توانید سوال خود را در بخش نظرات در زیر همین پست، بپرسید. کارشناسان ما پاسخ شما را خواهند داد.
سلام بر شما مهندس نحوه انجام این آزمایش برای خاک های ریزدانه به شکل صورت میگیره؟
سلام. در متن بالا نحوه انجام آزمایش را نوشته ایم. آنرا کامل بخوانید
در بعضی مقالات آمده که فلان ماده را چند درصد وزن خاک خشک اضافه کردند سوالی که برای من پیش آمده اینه که منظور از وزن خشک خاک همان وزن مخصوص خشک خاک است؟
سلام. خیر
سلام خدمت شما
تفاوت دو استاندارد ASTM D854-14 با ASTM C128 در چی هست. آیا مدل پیکنومترها فرق داره در دو استاندارد؟
سلام. هر چند در هر دو روش، چگالی ویژه خاک به دست می آید. اما در استاندارد ASTM C128 هدف اصلی به دست آوردن میزان جذب آب توسط ذرات خاک ریزدانه است.
روش متداول در آزمایشگاه های خاک شهری برای به دست آوردن مقدار چگالی ویژه، روشی است که در استاندارد ASTM D854-14 بیان شده است.
سلام ممنون از توضیحاتتون، ی سوال، ممنون میشم بگید چگالی نسبی سنگ آهک و کلوخه اهک چطور میشه حساب کرد
سلام. با استفاده از آزمایش تعیین چگالی با استفاده از جیوه
سلام جناب دکتر
در مورد Gsتعریف فرمودین که نسبت وزن توده خاک به وزن اب همان حجم در دمای ۴ درجه سانتی گراد ولی در نهایت Gs رو در محاسبات در دمای ۲۰ درجه تعریف کردین؟ علت این کار چیه؟ مگر نباید تبدیل به دمای ۴ درجه کنیم؟
سلام. بله درسته در تعریف چگالی ویژه، باید چگالی آب را در دمای چهار درجه که حداکثر چگالی هست را در نظر بگیریم. اما به این نکته توجه داشته باشید Gs که آخر سر گزارش می کنیم معمولا برای دمای ۲۰ درجه است. چرا که می خواهیم عددی را گزارش کنیم که کاربردی تر باشد. دمای ۲۰ درجه بیشتر به محیط کاری ما انسان ها شبیه است تا دمای ۴ درجه. لذا با یک سری ضرایب تبدیل، در انتها مقدار Gs در دمای ۲۰ درجه گزارش می گردد.
بروز ترین سایتی هستین که دیدم
ممنونم از شما
ممنون از سایت درجه یک‌تون
فقط یک پیشنهاد
کاش اموزش تصویری رو به مراحل انجام آزمایش اضافه کنین. خیلی خیلی عالی میشه. بازم ممنون
چشم، حتما توی برنامه هامون قرار میدیم.
سلام وقتتون بخیر تاثیر دماسنج تو ازمایش gs چیه؟؟
سلام. با استفاده از دماسنج میتوانید دمای مخلوط آب و خاک و نیز آب را در هر مرحله ثبت نمایید.
سلام وقت بخیر من میخوام دو نوع ماسه رو داخل اب بریزم یکی پودر سیلیس و دیگری کنسانتره اهن چطور میتونم حساب کنم که وقتی طرف حاوی اب و دو نوع پودر را برگردانیم در حالی که به پایین میایند دو نوع پودر با هم مخلوت نشن یا کلا هر نوع دانه در کنار نوع خود قرار گیرد اندازه دانه بندی مش۱۰۰ باشه برای تست
سلام. در دنیای مکانیک خاک ما راجع به اندازه دانه ها و مقاومت آنها بحث میکنیم. اینکه چطور می شود پودر سیلیس و کنسانتره آهن باهم مخلوط نشود را باید از کارشناسان شیمی بپرسید.
با سلام و احترام، آیا Gs دارای واحد هست؟
تشکر و سپاس
سلام. خیر. جی اس واحد ندارد.
سلام ، آزمایش کرکاتر رو میشه لطف کنید یه توضیح مختصر بدید
سلام. آزمایشی تحت عنوان کرکاتر نداریم. این اصطلاح در جاهیی به کار می رود که سعی داریم با مغزه گیری، برشی پیوسته و دست نخورده از آن خاک یا بتن یا هر ماده دیگر داشته باشیم.
سلام من از شما یه سوال دارم من میخوام دو نوع خاک رو درون اب بریزم و با هم مخلوط کنم چه چیزی باعث میشه این دو نوع خاک با هم مخلوت نشن یعنی بعد از تکان دادن باز خاک سیاه با خاک سفید کاملا مخلوت نشود رنگ سیاه جدا و سفید هم جدا روی هم انباشه شود
سلام. متاسفانه جواب سوال شما را نمی دانم. دقت بفرمایید تخصص ما “مکانیک خاک” است. یعنی خاک را آزمایش می کنیم ببینیم چه مقدار نیرو تحمل می کند، چند طبقه ساختمان می توان روی آن ساخت. سوالی که شما پرسیدید در حیطه شیمی است و لازم است این سوال را از کارشناسان شیمی بپرسید.
سلام وقت بخیر
اینکه نوشتین اگر خاک مورد نظر رس باشه باید قبل از ریختن داخل پیکنومتر پراکنده بشه یعنی بصورت کلوخه نباشه درسته؟
و اینکه بعد از حباب گیری به‌وسیله جوشاندن که آب و خاک و پیکنومتر داغ شده، اول باید صبر کنیم سرد شه بعد تا خط نشان رو پر کنیم و وزن کنیم؟
ممنون.
سلام. پاسخ هر دو سوال شما “بلی” هست.
سلام. عذر میخوام نمونه باید از الک چند رد شده باشه؟
بعضیا از ۲۰۰ رد کردن
بعضیا هم از ۱۰
الک شماره ۱۰
آیا مصالح اساس آهکی و اساس سیاسی با دانه بندی های ۵ گانه مطابق نشریه ۱۰۱ Gs های مختلفی دارند؟
بعضی از همکاران آزمایشگاهی میفرمایند امکان بدست آوردن Gs مصالح سنگی وجود ندارد در صورتیکه در نشریه ۲۳۴ جهت طراحی روسازی Gs اساس و براساس قید شده
ما آزمایش ها را بر اساس استاندارد ASTM انجام میدهیم که آیین نامه آمریکاست. متاسفانه از ساز و کار نشریه ۱۰۱ و نشریه ۲۳۴ اطلاعی نداریم.
سلام وقت شما بخیر
۱. در زمان جوشاندن یا با پمپ باید پیکنومتر را تکان هم بدیم یا لازم نیست؟
۲.در روش خشک ملاک ما برای اتمام هواگیری اتمام ده دقیقه جوشاندن یا اتمام سی دقیقه با پمپ هست؟ یا اینکه باید بعد از این زمانها نگاه کنیم ببینیم آیا حباب هوایی خارج میشه یا نه؟ که اگر هنوز حبابی بود باید اون روش جوشاندن یا خلاگیری با پمپ رو ادامه بدیم؟تشکر
سلام.
پاسخ سوال اول: خیر نیاز نیست.
پاسخ سوال دوم: هوای داخل خاک آنقدر کوچک است که به چشم دیده نمیشود. هواگیری به یکی از روش های جوشاندن یا پمپ کردن انجام میشود. هر دو همزمان انجام نمی شود. اگر می جوشانید، ده دقیقه و اگر پمپاژ می کنید سی دقیقه کافی است.
تشکر
سلام وقت بخیر .
ممنون از اطلاعات خوب و کاملتون
برای حباب گیری اشکال نداره پیکنومتر مستقیم روی گاز قرار بگیره؟
سلام. خیر اشکالی نداره
سلام و عرض ادب
ببخشید گزینه دانلود فیلم نیست؟ نمیشه فیلم رو دانلود کنیم؟
سلام. خیر نمی توانید فیلم را دانلود کنید. هر زمان خواستید می توانید فیلم ها را داخل همین سایت به رایگان مشاهده کنید.
با عرض سلام و خسته نباشید
من دوتا سوال داشتم از شما
یکی اینکه درصورتیکه دمای تعیین شده در ابتدا اگر بیش از آن شود، چه اتفاقی رخ میده؟
و دوم اینکه به چه علت دمای خاک و دمای آب هردو نیاز به اندازه گیری هست؟
سلام
پاسخ سوال اول: سوال شما را متوجه نمیشوم. خودتون یکبار دیگه این جمله ای که نوشتید رو بخونید، ببینید معنی داره؟ “درصورتیکه دمای تعیین شده در ابتدا اگر بیش از آن شود”
پاسخ سوال دوم: این آزمایش در دمای ۲۰ درجه تعریف شده است. دمای خاک و آب را اندازه میگیریم تا بتوانیم با ضرایب تبدیل، مقدار جی اس را به مقدار جی اس ۲۰ درجه تبدیل کنیم.
سلام
یک سوال دیگه اینکه وقتی در روش خشک میخایم آب مقطر بریزیم تا خط نشان و دیگه مرحله وزن کردن آخره… آیا باید در حدی بریزیم ک خط تقریبا صاف قوس آب (یعنی وسطش) روی اون خط نشان مخصوص پیکنومتر باشه؟
ببخشید چون این آزمایش طوریه که یک قطره کم و زیاد بریزیم وزنش فرق میکنه
واسه همین دقیق خواستم بدونم
تشکر
سلام. بله وسط قوس مماس بر خط نشانه باشد.
تشکررر
با سلام .وقت شما بخیر
۱_ در روش خشک فرمودین که مقداری آب روی خاک میریزیم و بعد ازطی مراحلی…….دوباره آب مقطر میریزیم تا اون خط مخصوص و وزن میکنیم
.خب اون مقدار آبی که اول میریزیم در خاک که خاک رو بپوشونه اندازه دقیقی نداره؟ چون بعد از هوا گیری میخایم آب مقطر اضافه کنیم تا خط مخصوص .(که این آب مقطر دومی مقدارش مشخصه تا اون خط نشان)
اما اولی مشخص نیست
در نهایت وقتی میخایم وزن کنیم پیکنومترو اگر کسی اون آب مقطر اولی رو بیشتر یا کمتر بریزه فرق میکنه که. مثلا کسی که آب مقطر اول رو بیشتر ریخته پس آب بیشتری رو هواگیری کرده و بالعکس کسی که کمتر ریخته ……
(بخاطر اینکه اندازه دقیقی نداره و هر کس چشمی در حدی ریخته ک خاک رو بپوشونه)
پس حالا نتایج متفاوت نمیشه؟ وکلا نظرتون رو درین باب میفرمایین؟ تشکر
سلام. نه آب اول که میریزیم مقدار مشخصی نداره. فقط اینکه روی خاک رو بپوشونه کفایت میکنه. جواب آخر هم هیچ تغییری نمیکنه. خودتون میتونید امتحان کنید این موضوع رو.
خیلی ممنون
ممنون از مطالب خوبتون جامع و کاربردی بود
خواهش میکنم. موفق باشید.
سلام این مرحله از آزمایش که (پیکنومتر به همراه نمونه و کمی آب حداقل ۱۲ ساعت میذاریم تا اشباع بشه) اگر آب را کاملا تا محل نشانه‌گذاری شده ریخته باشیم و بگذاریم به اشباع برسه چی آیا در نتیجه تاثیر اشتباهی خواهد داشت؟
ممنون
توصیه میکنم یکبار اینکار رو انجام بدین. عملا امکان پذیر نیست. چون وقتی شما تا محل نشانه گذاری پر میکنید، تا فردای آن روز در محل نشانه گذاری نخواهد ماند. بخشی از آن تبخیر می شود و شما دوباره مجبور خواهید بود روی آن آب بریزید.
درسته ممنون
یک سوال دیگه هم هست اینکه فرض بفرمایید من از یک پیکنومتر استفاده کنم حالا آیا برای هر بار آزمایش لازم است وزن پیکنومتر و آب مقطر را هر بار بگیرم یا یک بار برای هميشه کفایت میکنه؟
اگر در هر بار آزمایش دما هم یکسان باشه و ترازو هم یکسان باشه میتونید فقط یکبار وزن پیکنومتر و آب رو محاسبه کنید. اما من شخصا به شما توصیه نمیکنم همچین کاری رو. به نظرم هر دفعه جداگانه حساب کنید. مقدار Gs خیلی وابسته به دقت محاسبات شما داره. کوچکترین تغییر دمایی، نتایج رو تغییر میده.
متشکرم
با سلام و خسته نباشید
اگر امکانش هست با یک مثال واقعی این بحث رو آموزش بدید. من قسمتی که ضریب تصحیح k باید اعمال بشه رو متوجه نشدم. هم ستون دما رو داریم و هم یه ستون چگالی دانه جامد و یه ستون k
سلام. چشم. به زودی یک مثال هم اضافه می کنیم. در جدول مربوط به ضریب تصحیح k، چگالی دانه های جامد رو نداریم، چگالی آب رو داریم. این دوتا چگالی را باهم اشتباه نگیرید.
با سلام لطفاً نحوه به دست آوردن وزن مخصوص از GS را هم بفرمایید
با استفاده از Gs صرفا چگالی دانه های جامد خاک به دست می آید. نه وزن مخصوص توده خاک
با سلام. برای خاک های ماسه ای مقدار Gs در چه بازه ای قرار دارد ؟
مقدار Gs برای خاک های درشت دانه بیشتر است یا ریزدانه و چرا؟
سلام. در اغلب مواقع، مقدار Gs خاک ها مستقل از دانه بندی آن است. مقدار چگالی ویژه به کانی های تشکیل دهنده آن وابسته است. خاک های سرب دار، مقدار Gs در حدود چهار دارند و خاک های آلی، در حدود ۲٫ اغلب خاک های رسی وسیلتی، چگالی ویژه ای در حدود ۲٫۴ تا ۲٫۹ دارند.
سلام …بر اساس داده های استاد
وزن پیکنومتر و آب: ۶۵۵gr
وزن پیکنومتر و آب وزن خاک:۷۸۰gr
وزن خاک خشک:۹۷ gr
دمای آزمایش:۲۰ درجه
بعد از جایگذاری Gsمنفی شد مشکل از کجاست؟
سلام. همین صورت مسئله شما دو تا ایراد دارد.
اول اینکه گفته اید وزن پیکنومتر و آب ۶۵۵ است و وزن پیکنومتر و آب و خاک ۷۸۰ می باشد. پس به عبارتی می توان نتیجه گرفت که وزن خاک ۱۲۵ گرم است. در صورتی که در ادامه گفته اید وزن خاک ۹ گرم! که خود یک تناقض است.
مسئله دوم اینکه اصلا در صورت سوال، ابهام وجود دارد و داده های مسئله کم است. مثلا وزن پیکنومتر را نگفته اید.
سلام…اگر در آزمایش Gs مقدار منفی به دست آمد مشکل از کجاست؟
سلام. ممکن است اطلاعات را به صورت کامل در اختیار نداشته اید و یا داده ها کامل نبوده اند. همواره به یاد داشته باشید که برای به دست آوردن مقدار Gs باید این چهار مورد را داشته باشید:
۱- وزن پیکنومتر خالی
۲- وزن خاک و پیکنومتر
۳- وزن آب و خاک و پیکنومتر
۴- وزن آب و پیکنومتر
سلام، در آزمایش GS ، مقداری مواد سیاه رنگ در بالای سطح آب جمع می شود، این مواد همان مواد آلی است؟ حال خط نشانه باید در بالای این مواد سیاه رنگ قرار بگیرد یا زیر آن؟ ممنون
سلام. پاسخ سوالات شما بدین ترتیب است:
جواب سوال اول: تشخیص مواد تشکیل دهنده خاک ها به خصوص از روی رنگ آنها، در حیطه علم مکانیک خاک نیست و عمدتا مهندسین شیمی یا زمین شناسی در این زمینه تخصص دارند. در علم ژئوتکنیک معمولا مقاومت خاک ها بررسی می شود نه مواد تشکیل دهنده آن. لذا در مورد علت سیاه بودن خاک شما نظری نداریم که خدمتتان عرض کنیم.
جواب سوال دوم: خاک و مواد تشکیل دهنده آن به هر رنگی که باشد، به هر حال جزئی از همان خاک است. در تست شما نیز بخشی از خاکتان سیاه تر از سایر بخش هاست. اما به هر حال بخشی از همان خاک است. پس شما باید کل خاک داخل آب مقطر را یک خاک واحد ببینید. پس نشانه را بالای مواد سیاه رنگ در نظر بگیرید.
سلام آقای دکتر غلامی
روابطی برای محاسبه وزن مخصوص یا Gs خاک بر اساس عدد spt وجود داره؟
سلام بر شما. ارتباط دادن پارامترهای مختلف ژئوتکنیکی با عدد اس پی تی، بسیار متداول است و محققین و دانشمندان، پارامترهای گوناگونی مثل E و Dr و c و … را به عدد اس پی تی مربوط کرده اند. برخی از این روابط و فرمول ها در مقاله مرتبط به آزمایش SPT بیان شده است. اما در خصوص مقدار Gs خدمتتان عرض کنم که بنده تا کنون مقاله ای ندیده ام که عدد اس پی تی به مقدار جی اس ربط داده شده باشد. شاید قبلا همچین تحقیقی انجام شده باشد، شایدم نشده باشد. بهتر است مقالات اخیر در خصوص تست آزمایش چگالی ویژه را مطالعه بفرمایید.
سلام آقای دکتر ،یک نمونه خیس رو با آب از چند الک رد میکنیم در اخر زیر الکی مقداد زیادی آب باقی میمونه ک میزارم ته نشین بشه مقداری از آبش رو خارج میکنم ولی با این حال سه چهار ساعت زمان میخواد تا در آون خشک بشه و بتونم وزن خاکشو اندازه بگیرم میخواستم ببینم چطوری میتونم بدون خشک کردن وزت خاکی ک از همه الک ها رد شده و تو زیر الکی هست رو بفهمم ،ممنون میشم بتونید کمکم کنید
سلام. بدون خشک کردن یک آب گل آلود نمی توان تشخیص داد که چقدر خاک داخل آن بوده است. ضمنا خالی کردن بخشی از آب از زیر الک کار اشتباهی است. همان آب هم حاوی مقادیری خاک بوده است که شما ناخواسته آنرا بیرون ریخته اید.
با سلام
لطفا روش کالیبراسیون پیکنومتر رو هم توضح بدید .
ممنون
سلام. کالیبره کردن پیکنومتر به ربان ساده، به معنی به دست آوردن وزن پیکنومتر و آب در دمایی است که در آن آزمایش تعیین چگالی انجام می شود.
روش کار به این صورت است که ابتدا پیکنومتر را از آب پر می کنیم و دمای آنرا با دماسنج ثبت می کنیم. در گام بعدی می خواهیم وزن این پیکنومتر و آب را به وزن پیکنومتر و آب در دمای دیگری مثل Tx تبدیل کنیم که در آن دما وزن پیکنومتر و آب و خاک را محاسبه کرده بودیم. این کار با با استفاده از نسبت و تناسب بین چگالی آب در دمای فعلی و چگالی آب در دمای Tx صورت می گیرد.
این روشی که فرمودید چه فرقی با جدول تصحیح دما که در متن توضیحات مربوط به آزمایش آمده، دارد؟
یکسان هستند و تفاوتی ندارند.
به نظرتون خطاهای رایج در این آزمایش چی هستش ؟من gs رو ۳٫۰۴ به دست آوردم فک کنم اشتباه باشه.
عوامل مختلفی می تونه در انجام آزمایش Gs خطا ایجاد کنه. بعضی از این عوامل عبارتند از:
۱- عدم استفاده از آب مقطر
۲- خارج نکردن هوای محبوس شده در داخل خاک
۳- خشک نبودن کامل نمونه خاک در حین انجام آزمایش به روش خشک
۴- انجام ندادن تصحیح دمایی. توصیه می کنیم برای کاهش اثرات خطای دما، تمام وزن ها را در یک دما و ترجیحا دمای اتاق انجام دهید.
۵- دقیق نبودن ترازو
۶- عدم استفاده از خاک کافی
۷- دقیق نبودن دماسنج
کوچکترین خطایی در موارد بالا، منجر به نتیجه کاملا غلط در عدد حاصله برای Gs می شود. عرف انجام این آزمایش چنین است که چندین آزمایش چگالی ویژه انجام می شود. سپس نتایج میانگین گیری می شود.
سلام
وزن پیکنومتر پراز آب مقطر در دمای ta رو هیج جا بهش اشاره نشده، اونو چه زمان باید انجام بدیم.؟! ممنون از لطفتون، شاد باشید.
سلام. در بخش روش انجام آزمایش Gs به روش خشک، مورد شماره ۹ و ۱۰ مربوط به وزن کردن پیکنومتر و آب مقطر در دمای Ta است.
با سلام و خسته نباشید نحوه بدست آوردن Gs مصالح اساس را هم بفرمایید ممنون میشم
سلام. جی اس مصالح اساس هم مطابق دستوراتی است که در متن بالا ذکر شد و تفاوتی ندارد.