آزمایش دانهول
آزمایش دانهول چیست و چه کاربردی در ژئوتکنیک دارد؟
در این نوشتار در پی پاسخ دادن به پرسش بالا هستیم.
پس اول مفهوم این آزمایش را به طور کامل شرح می دهیم.
سپس نحوه انجام تست دانهول را بیان می کنیم.
دانهول چیست؟
آزمایش دانهول یکی از روش های ژئوفیزیکی در تعیین خصوصیات خاک هاست.
در این روش یک گیرنده داخل خاک فرو می کنند.
روی سطح زمین موجی تولید می کنند.
زمان رسیدن موج از منبع تولید موج به گیرنده را محاسبه می کنند.
با تقسیم کردن مسافت بین منبع تولید موج و گیرنده موج سرعت موج برشی به دست می آید.
با به دست آوردن سرعت موج، بسیاری از خصوصیات خاک قابل تخمین زدن خواهد شد.
نحوه انجام آزمایش دانهول
آزمایش دانهول Downhole طی مراحل گام به گام زیر انجام می شود:
۱- حفاری گمانه یا چاه
در ابتدا لازم است یک گمانه به صورت ماشینی یا دستی حفاری گردد.
حفر یک گمانه برای این آزمایش کافی است.
بهتر است برای انجام تست دانهول، حفاری را به صورت ماشینی انجام دهید.
اما اگر چاه دستی نیز حفاری کردید، با انجام یک سری تمهیدات، می توانید آزمایش دانهول انجام دهید.
۲- لوله گذاری
برای جلوگیری از ریزش گمانه ماشینی، داخل آن لوله پولیکا قرار می دهیم.
اگر گمانه شما به صورت دستی انجام شده بود، دیگر نیازی به لوله گذاری نیست.
توصیه می گردد از لوله پولیکا با سایز ۶ استفاده کنید.
۳- گراول پک
در این مرحله لازم است اطراف لوله پی وی سی قرار داده شده در داخل گمانه را از شن و ماسه پر کرد.
اینکار باعث می شود تا اتصال مناسبی بین لوله و گمانه برقرار شود.
دقت کنید که موج برای حرکت، نیاز به ماده دارد.
پس اگر بین لوله پولیکا تا دیواره گمانه، فضای خالی وجود داشته باشد، موج نمی تواند حرکت کند و آزمایش ناتمام باقی می ماند.
۲- نصب ژئوفن ها
در این بخش و پس از نصب لوله پی وی سی در داخل گمانه ها، ژئوفن ها را در داخل گمانه قرار می دهیم.
ژئوفن ها گیرنده هایی هستند که برای دریافت و ثبت امواج ارسال شده از سطح زمین مورد استفاده قرار می گیرند.
گاهی جهت سهولت کار می توان از یک ژئوفن استفاده کرده و با بالا کشیدن مرحله ای آن ژئوفن، اطلاعات اعماق دیگر را نیز ثبت کرد.
اینکه ژئوفن را در چه عمق هایی قرار دهیم، بستگی به دقتی دارد که از آزمایش می خواهیم.
هرچه تعداد ژئوفن ها بیشتر باشد دقت آزمایش بالاتر خواهد رفت.
اما در عوض هزینه آزمایش و مدت زمانی که طول می کشد تست را به طور کامل انجام دهید، افزایش خواهد یافت.
۴-تولید موج
برای تولید موج باید یک روش مناسب انتخاب کنید.
معمولا در آزمایش های دانهولی که امروزه انجام می شود، صفحه فلزی یا چوبی در مجاورت گمانه قرار می دهند.
سپس با پتک بر روی آن ضربه ای وارد می کنند.
بسته به زاویه ضربه ای که پتک بر صفحه فلزی وارد می نماید، امکان ایجاد امواج برشی یا فشاری وجود دارد.
پس از وارد شدن ضربات، امواجی ایجاد می شود و به داخل زمین نفوذ می کند.
زمان رسیدن این امواج توسط ژئوفن ها ثبت می شود.
با داشتن زمان رسیدن امواج و فاصله ژئوفن تا محل ضربه، می توان سرعت امواج را محاسبه کرد.
به جای چوب و پتک و ضربه، می توان از انفجار و خرج گذاری نیز برای تولید موج استفاده کرد.
۵- محاسبات تست دانهول
پس از اینکه موج تولید شده به گیرنده موج رسید، می توان به راحتی سرعت موج را محاسبه کرد.
از دروس دوران دبیرستان به یاد داریم که سرعت هرچیزی، یعنی فاصله طی شده در واحد زمان.
پس برای محاسبه سرعت موج ما دو چیز را لازم داریم:
- فاصله بین منبع تولید موج و ژئوفن
- مدت زمانی که طول کشیده تا موج از منبع تولید به ژئوفن برسد.
هر دو مورد بالا به راحتی قابل محاسبه است.
حال فاصله محاسبه شده را تقسیم بر مدت زمان می کنیم تا سرعت موج برشی به دست بیاید.
کاربرد آزمایش Downhole
هرچند کاربردهای فراوانی برای تست دانهول بیان شده است، اما چیزی که بیش از همه به درد آزمایشگاه مکانیک خاک می خورد، تعیین تیپ خاک است.
برای اینکه بدانید تیپ خاک شما چیست، در ابتدا باید تست دانهول را در عمق های مختلف انجام دهید.
سپس مقادیر به دست آمده را میانگین بگیرید.
در این شرایط ممکن است چهار حالت زیر اتفاق بیفتد:
- اگر میانگین سرعت موج برشی، کمتر از ۱۷۵ متر بر ثانیه شد، خاک تیپ ۴ است.
- در صورتیکه سرعت موج بین ۱۷۵ تا ۳۷۵ متر بر ثانیه بود، خاک تیپ ۳ است.
- اگر سرعت موجی که به دست آوردیم بین ۳۷۵ تا ۷۵۰ متر بر ثانیه شد، زمین مورد بررسی تیپ ۲ می باشد.
- در شرایطی که سرعت موج بیش از ۷۵۰ متر بر ثانیه شد، خاک تیپ ۱ است.
در شکل زیر نمایی از نتیجه آزمایش دانهول را مشاهده می کنید.
نتیجه آزمایش دانهول در یک پروژه واقعی
این نتیجه یک آزمایش واقعی است که اخیرا در شهر تهران انجام شده است.
با دقت در این شکل، می تونید حدس بزنید خاک تیپ چند است؟
عوامل ایجاد خطا در تست دانهول
عوامل زیر می تواند موجب ایجاد خطا در آزمایش دانهول Downhole گردد.
لذا حتی المقدور لازم است تا از انجام این آزمایش در موارد زیر اجتناب گردد.
- نزدیک جاده ها: عبور و مرور اتومبیل ها ایجاد نویز کرده و در نتایج آزمایش دانهول خلل ایجاد می کند.
- نزدیکی به ساحل: برخورد امواج دریا می تواند ایجاد نویز کرده و در نتایج آزمایش دانهول خلل ایجاد کند.
- لایه های عمیق تر نرم تر از لایه های بالایی باشند.
- سطح بین لایه ها نامنظم باشد.
- انجام آزمایش در نهشته های برجا
تست دانهول برای چه ساختمان هایی اجباری است؟
شرح آزمایش دانهول را در قسمت های قبلی گفتیم.
اما سوالی که پیش می آید این است که آیا تست دانهول برای همه ساختمان ها لازم است؟
طبق قوانین و مقررات حفاری سازمان نظام مهندسی استان تهران ، انجام تست دانهول فقط برای ساختمان های بالای ده طبقه اجباری است.
اگر قصد ساخت ساختمانی ده طبقه یا کمتر دارید، آزمایش دانهول اجباری نیست، اما اگر انجام دهید هم هیچ مشکلی پیش نمی آید.
قیمت آزمایش دانهول
هزینه انجام تست دانهول از شهری به شهر دیگر متفاوت است.
در شهر تهران هزینه آزمایش دانهول برای گمانه هایی تا عمق حداکثر ۵۰ متر، بیست و سه میلیون تومان است.
برای اطلاع از قیمت دانهول در شهر خود می توانید به پیمانکارهای ژئوفیزیک در شهر خود مراجعه کنید.
تعدادی از این شرکت ها را می توانید در سایت نیازمندیهای بازار خاک پیدا کنید.
در خصوص آزمایش دانهول سوالی دارید؟
در صورتی که در مورد نحوه انجام آزمایش دانهول سوالی دارید و یا با خواندن مطالب بالا پرسشی در ذهنتان ایجاد شده است، می توانید در بخش دیدگاه های همین نوشتار، آنرا مطرح نمایید.
کارشناسان ما پس از چند دقیقه پاسخ شما را خواهند داد.
من امروز این سایت رو پیدا کردم با کلی سرچ .. میتونم بگم در نوع خودش بی نظیره از لحاظ اطلاعات … ممنون اقای دکتر که به دانش ژئوتکنیک ما اضافه میکنید . همه چیز به طور جامع اینجا هست
متشکرم .
خواهش میکنم. خیلی ممنون از توجه شما
سلام.سازمان نظام مهندسی نتایج آزمایش دانهول رو برای تعیین تیپ خاک میپذیره؟یا اینکه دفترچه کامل باید ارائه بشه؟
سلام. سازمان نظام مهندسی کدوم استان؟
کهگیلویه و بویر احمد
ما در استان تهران کار می کنیم و متاسفانه در خصوص استان های دیگر اطلاعاتی نداریم.
با سلام
.برای ازمایش دانهول حداقل قطر گمانه ماشینی چقدر باید باشه؟
سلام. ۱۱ سانتی متر
با سلام.
اگه لطف کنید بفرمائید در حال حاضر قیمت دستگاه آزمایش دانهول حدود چقدر هست ممنون میشم.
سلام. حدود صد میلیون تومان
سلام ، جسارتا اگر حرف گمانه ماشینی نزدیک به چاه قدیمی فاضلاب باشه ، در نتیجه تست تاثیر داره ؟ حداقل فاصله را چقدر پیشنهاد میکنید ؟
سلام. اگر در مسیر بین ژئوفن و منبع لرزه باشه کلا نتایج رو تغییر میده. اگر بین ژئوفن و منبع لرزه نباشه مشکلی در نتایج پیش نمیاد. هرچند نزدیک بودن یک حفره باعث میشه خاک ها اندکی آزادی حرکت در جهت افقی داشته باشند. اما این تاثیر احتمالا آنچنان زیاد نباشد.
با استفاده از چه رابطه ای میتونیم سرعت موج برشی رو به ظرفیت باربری مجاز تبدیل کنیم ؟؟یعنی Correlation بین این دو تا پارامتر رو میشه بگویید؟؟
سلام. محققین زیادی در این زمینه کار کرده اند و فرمول های متعددی برای ارتباط دادن ظرفین باربری و سرعت موج برشی وجود دارد. یکی از آنها فرمولی است که در مقاله Turker در سال ۲۰۰۴ منتشر شده است.این مقاله را می توانید در لینک زیر دانلود کنید:
Computation of Ground Bearing Capacity from Shear Wave Velocity
سلام این تست برای بررسی یافتن ابعاد حفرات داخل زمین در عمق ۵ تا ۱۰ متر یا بررسی وجود یا عدم وجود حفره در این اعماق کارایی دارد؟با تشکر
سلام. بله از این آزمایش میشه برای تشخیص ابعاد حفره در زمین نیز استفاده کرد.
با سلام باتوجه به اینکه هدف از آزمایش دانهول تعیین نوع خاکه ، آیا میشود این کار را با انجام یک سونداژ الکتریکی انجام و انواع لایه بندی و نوع لایه ها را مشخص کرد؟
سلام. هدف از آزمایش دانهول، تعیین نوع خاک نیست، بلکه تعیین سرعت موج برشی در خاک است. دومین مطلبی که شما فرمودید هم صحیح است. با الکتریسیته می توان خصوصیات خاک ها را بررسی کرد. نام این آزمایش، تست مقاومت الکتریکی خاک است.
سلام ، اگه ملاحظه فرمائید در بخش کاربرد آزمایش دانهول اشاره کردید مهمترین کاربرد این تست تعیین تیپ خاک است برای تیپ خاک هم ۴نوع تیپ یا لایه خاک را اسم بردید خب شما با آزمایش دانهول و محاسبه سرعت برشی به تیپ یا لایه بندی خاک پی میبرید و میتوان با انجام سونداژ الکتریکی هم به تیپ و لایه بندی خاک پی برد. در واقع بقول خودتان محاسبه سرعت برشی ، راهی برای تعیین نوع ختک است
با سلام و احترام
میشه مفهومی توضیح بدهید که چرا سرعت موج برشی در خاک وقتی زیاد میشود تیپ خاک بهتر میشود؟ سرعت موج برشی چیست و چه ارتباطی با زلزله دارد؟
سلام.
موج برای حرکت نیاز به ماده دارد. هر چقدر این ماده متراکم تر باشد، یعنی در یک فضای مشخص مقدار ماده بیشتری وجود داشته است. پس موج سریعتر حرکت می کند. وقتی خاک بسیار متراکم است و تیپ آن بهتر است، مثلا خاک تیپ یک، موج با سرعت بیشتری از آن عبور می کند. توضیح قسمت دوم سوالتان در قالب یک کامنت قابل پاسخگویی نیست. توصیه می کنیم کتاب ژئوتکنیک لرزه ای نوشته کرامر را مطالعه کنید. پاسخ این پرسش در فصل پنجم این کتاب از صفحات ۲۰۷ تا ۲۵۷ آمده است. طبیعی است که امکان پاسخ دهی به این چنین سوال کلی که ۵۰ صفحه پاسخ آن است امکان پذیر نیست.
سلام.لطفا درباره نحوه آماده‌سازی گمانه برای تست دانهول توضیح بدین. لوله های پی وی سی به صورت دستی جاگذاری میشن؟ تا انتهای گمانه باید ادامه پیدا کنن؟ گراول پک کردن به چه صورتی است؟
همانطور که می دانید موج برای حرکت نیاز به ماده دارد. برای اینکه موج ارسال شده از سطح زمین هنگام عبور از داخل گمانه از هوا رد نشود، داخل گمانه را از شن پر می کنند. اما اگر بخواهند به طور مستقیم داخل گمانه را پر از شن کنند، گمانه پر شده و ژئوفن داخل آن فرو نمی رود. لذا داخل گمانه لوله پولیکا هم قطر با ژئوفن قرار می دهند و اطراف آن را پر از شن می کنند. بدین شکل، فضای خالی داخل گمانه را حذف می کنند.
سلام
میشه بجای ماسه و شن از دوغاب یا بتن استفاده کرد ؟ تاثیری در نتیجه آزمایش داره؟
سلام. هر ماده سفت و متراکمی میشه. چون باید بتونه موج رو به سنسورها برسونه. منتها باید دقت کنید که بتن قابلیت بیرون کشیدن لوله های پولیکارو از بین می بره. دوغاب هم آنچنان متراکم نیست که بتونه موج رو از خودش عبور بده. پیشنها ما استفاده از همان شن و ماسه است.
با سلام و خدا قوت. آیا از پروفیل سرعت موج برشی می توان محل سنگ بستر را تشخیص داد یا آزمایش دیگری بایستی انجام شود؟
ممنونم
سلام. بله می توان تشخیص داد.
سلام.عمق دان هل برای ساختمان ۱۱ طبقه به ابعاد فونداسیون ۲۲*۳۵ چقدر باید باشد
متشکرم
سلام. دوبرابر کوچکترین ضلع ساختمان. یعنی ۴۴ متر
سلام
آیا ازمایش دانهول را می توان در گمانه دستی انجام داد؟ اگر می شود نتابج تا چه میزان قابل قبول است؟ مثلا میشود در یک گمانه دستی ۱۰ متری دانهول زد؟
سلام.
پاسخ سوال اول: بله در چاه دستی هم می توان با استفاده از ابزارهایی مثل پکر آزمایش دانهول را انجام داد. اما بهتر است این آزمایش را در گمانه ماشینی انجام دهید.
پاسخ سوال دوم: خطا و نویز آزمایش در چاه دستی کم عمق مثل چاه ده متری بسیار زیاد است. بهتر است این آزمایش در گمانه یا چاه هایی با عمق بیش از ۳۰ متر صورت گیرد.
در مورد پكر كمي بيشتر توضيح مي دهيد؟؟ يعني اگر با ابزار آلاتي كه براي گمانه ماشيني دانهول زده مي شود براي چاه دستي هم از آن ها استفاده كرد اشتباه است؟آيا روش انجام اين ازمايش در چاه هاي دستي در جايي گفته شده؟ اگر هست لطف ميكنيد منبع معرفي كنيد. و اينكه آيانظام مهندسي مي تواند بگويد من دانهول در چاه دستي را قبول ندارم؟
پاسخ سوال اول: پکر ابزاری است که با کمک آن آزمایش دانهول در گمانه های دستی انجام می شود. در واقع گیرنده امواج را محکم به دیواره خاک می چسباند.
پاسخ سوال دوم: بله معمولا ابزارآلاتی که برای گمانه ماشینی استفاده می شود برای چاه دستی استفاده نمی شود.
پاسخ سوال سوم: استاندارد ASTM اصلی تست دانهول را بخوانید.
پاسخ سوال چهارم: نظام مهندسی کدام استان؟
با سلام.سوالی داشتم.
در آزمایشی تیپ خاک نوع سه با مقاومت۱٫۴ و در خاک دیگری تیپ دو با مقاومت ۱٫۲ بدست امده .ایا این نتایج درستند؟
سلام.
بله می تواند درست باشد. ظرفیت باربری تابعی از ویژگی های ذاتی خاک مثل چسبندگی، زاوایه اصطکاک داخلی و چگالی و همچنین ویژگی های مرتبط با پی، مثل عمق مدفون و شیب پی و .. است و ارتباطی به تیپ خاک ندارد.
سلام مجدد.پس چرا در۲۸۰۰ میگه تیپ ۲ سخت تر از تیپ۳ هست.و سرعت موج برشی بیشتر؟
خاک تیپ دو سخت تر از خاک تیپ سه هست. اما دلیل نمیشه ظرفیت باربریش بیشتر از خاک تیپ سه باشه. توصیه می کنم این ویدئوی آموزشی را که در واقع آموزش تعیین ظرفیت باربری هست را به دقت مشاهده کنید و ببینید ظرفیت باربری به چه پارامترهایی وابسته است:
https://www.instagram.com/tv/CUC5cnpFfW9/?utm_source=ig_web_copy_link
سلام. خسته نباشید. در مورد آزمایش لرزه ای بدون حفر گمانه هم توضیحی میدید، با این آزمایش میشه تیپ خاک مشخص کرد و اینکه تجهیزات و هزینش با ازمایش درون گمانه ای چقدر فرق داره؟
سلام. در این خصوص می توانید مطلب مرتبط با آزمایش MASW را مطالعه بفرمایید.
سلام وقت بخیر
استاندارد عمق گمانه جهت آزمایش دانهول رو می خوتستم بدونم .
و هر چند متر در گمانه باید تست رو انجام داد .(جابه جایی ژئوفن ها )
آزمایش دانهول بر اساس استاندارد D7400-08 انجام می شود. در این استاندارد عمقی برای انجام آزمایش تعیین نشده است. منطقی هم هست. چون با توجه به هدفی که از انجام آزمایش داریم و میزان شناسایی که در نظر داریم، مقادیر متفاوت خواهد بود. اما آیین نامه ۲۸۰۰ زلزله ایران می گوید برای تعیین تیپ خاک لازم است عمق گمانه تا ۳۰ متر زیر تراز پی ادامه یابد.
در خصوص سوال دوم شما هم خدمتتان عرض کنم که جابجایی ژئوفن ها مطابق آیین نامه باید هر ۴٫۹ فوت صورت گیرد (تقریبا هر ۱٫۵ متر یک آزمایش).
سپاسگزارم . فوق العاده اید
ممنون
ضمن عرض سلام و احترام
سوالی از محضر شریفتان داشتم
اگر یه پلاک ثبتی داشته باشیم با سطح اشغال ۲۵۰۰ متر مربع و مثلا بر اساس مبحث ۷ و ۲۲ تعداد گمانه آن ۵ عدد محاسبه گردید.آیا برای تک تک گمانه ها بایستی آزمایش دانهول رو انجام داد یا می توان به یک گمانه استناد نمود.
به عبارتی بهتر عرض کنم آیا آیین نامه یا استانداردی وجود دارد که بیان کند، فاصله ی(بر روی سطح زمین) بین آزمایشات دانهول در منطقه تا چه میزان مورد قبول است؟
سلام. استاندارد مشخص رسمی که وجود ندارد. اما معمولا سازمان نظام مهندسی هر استان، شیوه نامه ای در خصوص نحوه انجام آزمایش های ژئوفیزیکی و ژئوتکنیکی ارایه می کند. مثلا در شیوه نامه ای که در شهر تهران اجرا می شود، انجام آزمایش دانهول صرفا برای ساختمان های بیش از ده طبقه اجباری است. ضمنا از هر سه گمانه، یکی از گمانه ها باید مورد آزمایش دانهول قرار گیرند.
سلام.ایا برای هر پروژه خاک تست دانهول لازم است انجام گیرد.اگر تیپ خاک رو هم بدونیم
سلام. خیر. انجام آزمایش دانهول صرفا برای ساختمان های بالای ده طبقه اجباری است.
سلام وقت بخیر
ممنون از مقاله و پاسخ های عالی شما
آزمایش دانهول رو میتوان در عمق ۱۵ متر انجام داد و اگر در چنین عمقی انجام شود نتایج قابل قبول خواهند بود یا نه شهر مورد نظر تبریز
سلام. آزمایش دانهول را در هر عمقی که دلتان خواست می توانید انجام دهید. اما دقت کنید که هر چه عمق آزمایش کمتر باشد، نتیجه آزمایش غیردقیق تر خواهد بود. مطابق توصیه آیین نامه ۲۸۰۰ برای تعیین تیپ خاک ، بهتر این است که آزمایش را تا سی متر زیر تراز پی انجام دهید. اگر این آزمایش را برای اخذ جواز ساخت انجام می دهید، لازم است این سوال خودتان را از سازمان نظام مهندسی تبریز بپرسید.
سلام
برای مشخص کردن نقطه دقیق زمان رسیدن ضربه و سرعت موج برشی در نمودار موج برشی توضیح بفرمایید؟ در عمل امکان این وجود دارد که زمان رسیدن دقیق را روی هر ریتریس مشخص کرد
سلام. سوال شما بسیار ناواضح هست. راجع به چیه نقطه دقیق زمان رسیدن توضیح بدیم؟
با سلام و احترام. همانگونه که مستحضر هستید در فهرست بهای ژئوفیزیک به آزمایش دانهول اشاره ای نشده و فقط در مورد لرزه نگاری انکساری صحبت کرده اند. سوال بنده این است که برای تعیین حق الزحمه آزمایش دانهول از کدام صورت وضعیت استفاده میشود.
سلام. دستمزد آزمایشگاه مکانیک خاک در پروژه های معمول شهری، از طریق فهرست بها تعیین نمی شود. لذا ما اطلاعی از محتویات فهرست بها ژئوتکنیک نداریم.
سلام خسته نباشید. لطفا استاندارد Downhole را در سایت قرار بدهید. جهت انتخاب تعداد و عمق لازم و برای سازه های موجود.
با تشکر
سلام.
چشم. حتما استاندارد رو قرار میدیم.
در خصوص نحوه انتخاب عمق و تعداد گمانه ها به لینک زیر مراجعه کنید:
https://testkhak.com/number-and-depth-of-boreholes/
سلام وقت بخیر هدف انجام این ازمایش چی هست؟
سلام. هدف از انجام این آزمایش، به دست آوردن سرعت موج برشی در خاک است.
سلام و وقت بخیر
دانهول چه مزایا و معایبی نسبت به سایر روش های لرزه ای داره؟ و بهترین روش کدومه؟
سلام. هر دو سوال شما بسیار کلی است. واقعا راجع به اینکه آزمایش دانهول چه مزایا و معایبی داره میشه یه کتاب نوشت. آزمایش دانهول روشی سریع برای به دست آوردن سرعت موج برشیه. مزیت اصلی این روش اینه که نیاز به یک گمانه داره و گمانه اضافه تر نیاز نیست. مزیت بعدیش اینه که منبع تولید موج روی سطح زمینه و به طور کلی تولید موج روی سطح زمین راحت تر از تولید موج داخل گمانه است.
از جمله معایب این روش امکان ترکیب موج تولیدی روی سطح زمین با امواج مزاحم سطحی مثل عبور هواپیما، موج دریا و ترافیک ماشین هاست. این موج های مزاحم، تولید نویز میکنند و ممکن است نتایج را غلط نشان دهد.
در پاسخ سوال دومتان عرض کنم که تمامی آزمایش های مکانیک خاک معایب و محاسن خاص خودشان را دارند. نمی توان گفت کدوم بهتر یا کدوم یکی بدتره. هر کدوم توی جای خودش خوبه و کاربرد داره. مثلا هیچوقت نمیشه گفت آزمایش ژئوفیزیکی masw بهتره یا downhole ؟ چرا که هر کدوم ازین آزمایش ها هدف مختلفی دارن. آزمایش اول واسه به دست آوردن سرعت امواج رایلی و دومی برای به دست آوردن سرعت موج برشی استفاده می شوند و نمیشه گفت کدوم بهتره. به قول شاعر هر گل یه بویی داره 🙂
سلام وقت بخیر. عمق حفاری برای انجام آزمایش دانهول باید چه مقدار باشد؟ فرض بر این است که کف پی در عمق ۱ متری قرار دارد. سوال دوم: در تعیین سرعت موج برشی از چه عمقی به بعد باید مد نظر در محاسبات قرار گیرد؟
با تشکر
سلام.
جواب سوال اول: در استاندارد آزمایش دانهول عمق مشخصی برای انجام آزمایش دانهول ذکر نشده است. شما می توانید عمق گمانه خود را زیاد یا کم بگیرید. اما به این نکته باید دقت کنید که عمق گمانه نباید خیلی کم باشد. چرا که در عمق های کم، خاک به صورت دستی است و نتایج عبور امواج از آن ارزش زیادی ندارد. از سوی دیگر عمق گمانه نباید خیلی زیاد باشد. چرا که فاصله تولیدکننده و گیرنده موج خیلی زیاد می شود و پراکنش موج بسیار زیاد می شود. پس بهتر است عمق گمانه در حد معقول و مناسب باشد. در تهران عمدتا آزمایش دانهول در گمانه هایی با عمق ۳۰ متر انجام می شود.
جواب سوال دوم: در تعیین سرعتموج برشی، از عمقی که خاک دستی رد شد، باید در محاسبات لحاظ شود.
سلام ببخشيد براي انجام آزمايش وزن مخصوص حداقل و حداكثر از چه آزمايشي استفاده مي شود؟
سلام. آزمایشی برای تعیین چگالی حداقل نداریم. ولی برای بدست آوردن چگالی حداکثر می توانید از آزمایش تراکم استفاده کنید.
سلام
خسته نباشید خدمت شما
نگاشت های حاصل از آزمایش Downhole ، مربوط به شتاب هستند یا سرعت؟
نمونه ای از این نگاشت ها را برای کار پایان نامه استفاده می کنم ولی وجود دو نمودار را متوجه نمیشم!
چرا دو نمودار ترسیم شده؟ و این نمودارها مربوط به چی هستن؟
(اینجا نشد عکسشو خدمتتون بفرستم)
۰۹۳۶۵۴۶۵۸۸۵
پیشاپیش ممنونم از راهنمایی های شما
سلام. خروجی آزمایش دانهول به طور مستقیم سرعت است نه شتاب. هر چند با روش های غیرمستقیم می توان شتاب را نیز تخمین زد. در مورد سوال دومتان خدمتان عرض شود که دو نمودار سرعت داریم چرا که دو سرعت موج برشی داریم، یکی SH و دیگری SV. یکی سرعت موج برشی است که درون صفحه حرکت می کند، دیگری سرعت موج برشی است که عمود بر صفحه منتقل می شود.
درود بر شما
با توجه به اینکه هر دو نمودار سرعت موج برشی روی یک دستگاه مختصات رسم شدن، نحوه تشخیص اینکه کدام مربوط به SH و کدام SV میباشد، چگونه است؟
“زمان رسیدن اول موج” نیز بر روی نمودار((به صورت مشترک بر روی هر دو منحنی SH و SV))مشخص شده؛ چه مشخصاتی برای تعیین زمان رسیدن اولین موج لازم است؟ و چگونه؟
تشکر از راهنمایی های شما
راجع به سوال اولتان توضیح این است که نحوه شناخت SV و SH از نوع ضربه ای که به سطح زمین می زنیم مشخص می شود. آزمایش دانهول به این صورت است که روی سطح زمین الواری قرار داده و به آن ضربه ای وارد می شود. با ضربه زدن افقی به الوار و ثبت رکورد با دستگاه، موج SH را ثبت کرده ایم. با ضربه عمودی به الوار، موج SV مشخص می شود.
در خصوص سوال دومتان خدمت شما عرض شود که زمان رسیدن موج اول ارتباطی به موج SV و SH ندارد. زمان رسیدن موج اول از اندازه گیری سرعت موج P بدست می آید.
درود بر شما
فکر کنم “سوال اولم” رو بد به عرضتون رسوندم. تصحیح میکنم: بنده با نحوه انجام آزمایش دانهول آشنایی دارم، لذا سوال من اینه که دو نمودار SH و SV که بر روی یک دستگاه مختصات، بر روی یک برگه کاغذ رسم شده را چگونه از هم سوا کنم؟(کدومش SHو کدومش SV هست؟)
سوال دوم: فرمودید زمان رسیدن اولین موج را با اندازه گیری سرعت موج فشاری(موج P) بدست می آوریم. اگر فرمولی دارد فرمول آن کدام است؟
سوال سوم: هر دو نمودار رسم شده، سینوسی بوده و دارای Peakهای متفاوت از هم هستند. یکی از دو نمودارها، Peakهای رو به پایین آن ((از محور افقی نمودار، تا Peak پایین)) کاملا با مشکی رنگ شده اند. دلیل آن چیست؟
سپاس از راهنمایی های ارزشمند شما
سلام مجدد. پاسخ سوالاتتان بدین ترتیب است:
سوال اول: جدا کردن نمودار SV و SH به صورت چشمی، کار سخت و بعضا غیرممکنی است. چرا که یک نموداردرون صقحه و نمودار دیگر عمود بر صفحه است. تفکیک این دو نمودار معمولا با نرم افزار صورت می گیرد.
سوال دوم: برای بدست آوردن رابطه سرعت موج برشی روابطی در کتب مرجع مثل کتاب دینامیک خاک نوشته “براجا ام داس” ارایه شده است. این فرمول بر حسب مدول الاستیسیته و ضریب پوآسون خاک و چگالی خاک است. به دلیل پیچیده بودن این فرمول امکان نوشتنش در این کامنت میسر نبود. به کتابی که نام بردم مراجعه کنید.
سوال سوم: رفتار خاک ها متفاوت است. اینکه چرا پیک یکی بالا و پیک دیگری پایین است بستگی به خصوصیات خاک دارد و دلیل خاصی ندارد.
سلام
بجای لوله pvc می شه از راد خود حفار استفاده کرد که هم سریعتر بعد از حفر گمانه تست دانهول رو انجام بدیم و هم هر بار هزینه جداگانه برای لوله گذاری نداشته باشیم؟
در ضمن شما تجهیزات دانهول با چه مشخصاتی و به چه قیمتی دارید؟
ممنونم
استفاده از راد خود حفار چندان متداول نیست. زیرا محاسن لوله پی وی سی را ندارد. ضمنا برتری مهمی که لوله پی وی سی دارد امکان کنترل مقدار حفاری است. در هر زمان بعد حفاری می توان با یک ریسمان ساده عمق حفاری شده را مشخص کرد. امکان به دست آوردن سطح آب زیرزمینی برای مواقعی که از لوله pvc استفاده می کنیم میسر است. برای خرید تجهیزات دانهول با تلفن های دفتر تماس بگیرید.