تعیین چگالی خاک به روش موم گیری
تعیین چگالی خاک به روش موم گیری یکی از روش های تعیین وزن مخصوص خاک ها در آزمایشگاه است.
وقتی برای انجام آزمایش خاک در محل پروژه ای حفاری ماشینی داشته ایم، دیگر نمی توانیم از آزمایش دانسیته در محل استفاده کنیم.
پس مجبوریم یکی از روش های تعیین چگالی در آزمایشگاه را استفاده کنیم.
روش موم گیری یکی از همین روش های آزمایشگاهی است.
در این مقاله صفر تا صد تعیین چگالی خاک با روش موم اندود کردن را به شما آموزش می دهیم.
تجهیزات لازم برای آزمایش
- ترازو
- موم
- آب مقطر
- ظرف کوچک
در شکل زیر نمایی از یک تخته موم یا پارافین را مشاهده می کنید.
موم یا پارافین برای تعیین چگالی خاک
پارافین یا موم که در تصویر بالا نشان داده شده است، تکه تکه می شود.
سپس داخل ظروف مناسب ریخته شده، آنها تحت حرارت ذوب می کنند.
پارافین ذوب شده را برای انجام آزمایش استفاده می کنند.
موم صنعتی به شکل بالا را می توان از سایت بازار خاک خریداری کرد.
مراحل انجام آزمایش موم گیری
اصول کلی این آزمایش، جابجایی آب است.
به عبارت دیگر، با استفاده از موم، خاک را به صورت منسجم و آب بند درمی آوریم.
سپس با انداختن آن در آب و محاسبه مقدار آب سرریز شده، حجم خاک را بدست می آوریم.
با تقسیم کردن وزن خاک به حجم خاک، چگالی آن به دست می آید.
در ادامه مراحل گام به گام تعیین وزن مخصوص خاک شرح داده می شود:
گام اول: نمونه برداری
در این مرحله لازم است به محلی که قرار است چگالی آن را تعیین کنیم رفته و مقداری از خاک محل را نمونه برداری کنیم.
باید دقت کنیم که خاک محل چسبنده باشد و نمونه ای که اخذ کردیم به شکل کلوخه شده باشد.
برای تعیین چگالی خاک های درشت دانه می توانید از روش های دیگری همچون آزمایش دانسیته در محل استفاده کنید.
گام دوم: محاسبه وزن خاک
در این مرحله، لازم است وزن خاک را با استفاده از ترازوهای موجود در بازار محاسبه کنیم.
گام سوم: موم اندود کردن خاک
اگر تکه ای از خاک را به داخل آب بندازید، خاک به سرعت در آب پخش می شود.
برای جلوگیری از نفوذ آب داخل خاک، آن را با لایه نازکی از پارافین می پوشانند.
دقت کنید که قبل از انجام این کار، لازم است وزن پارافین استفاده شده را حساب کنید.
با داشتن چگالی پارافین، حجم پارافین مصرفی نیز به دست خواهد آمد.
این مرحله باید با وسواس زیادی انجام شود.
چرا که حتی اگر گوشه کوچکی از خاک مورد نظرمان تحت پوشش پارافین قرار نگیرد، آب داخل خاک فرورفته و نمونه خراب می شود.
گام چهارم: محاسبه حجم خاک
برای محاسبه حجم خاک، خاک اندود شده با پارافین را داخل استوانه ای می اندازیم که قابلیت سرریز شدن در استوانه مدرج دیگری را دارد.
حجم آب سرریز شده، همان حجم خاک و پارافین اطرافش است.
حجم پارافین هم در گام سوم محاسبه کرده بودیم.
پس برای محاسبه حجم خاک، حجم آب سرریز شده از استوانه را از حجم پارافین، کم می کنیم.
گام پنجم: محاسبه چگالی خاک
چگالی هر ماده ای، از تقسیم جرم بر حجم به دست می آید.
جرم خاک را در گام دوم حساب کردیم.
حجم خاک را نیز در مرحله چهارم.
با استفاده از این دو مقدار، می توانیم چگالی خاک را محاسبه کنیم.
در ویدئو زیر، آموزش تعیین چگالی خاک به روش جابجایی آب به طور خلاصه بیان شده است:
در خصوص تعیین چگالی خاک سوالی دارید؟
اگر در خصوص روش های تعیین چگالی خاک به روش موم گیری سوالی دارید و یا با مطالعه مطالب بالا ابهامی در ذهنتان ایجاد شده است، می توانید سوال خود را در بخش نظرات در زیر همین پست، بپرسید.
کارشناسان ما پاسخ شما را خواهند داد.
سلام، وقتتون بخیر
میخوام یه نمونه خاک درست کنم که ترکیب ماسه و ژئوفوم هست، چطور میتونم چگالیش رو بدست بیارم؟
ممنون
سلام. می توانید از روش تعیین چگالی با جیوه استفاده کنید.
برای آزمایش دانسیته صحرایی مصالح بزرگتر از ۳۸ میلی متر در حجم مصالح محاسبه نمیشود؟
در صورت محاسبه نشدن روش آزمایش دیگری وجود دارد ؟
می توانید از آزمایش دانسیته در محل بزرگ مقیاس استفاده کنید.
چگالی پارافین ۰.۸ یا ۰.۹؟ ممنون
چگالی پارافین تقریبا ۰٫۹ گرم بر سانتی متر مکعب می باشد.
با سلام
در این روش با استفاده از ترازوی ارشمیدس هم میشه چگالی بدست آورد
امکانش هست بفرمایید با ترازوی ارشمیدس از چه فرمولی چگالی بدست میاد؟
سلام. بله می شود. توضیح آن روش در قالب یک کامنت امکان پذیر نیست. در آینده مطلب مفصلی راجع به آن خواهیم نوشت.
تو روش موم گیری خاکی که از محل میاریم باید بصورت خمیری باشه که شکل پذیر ی داشته باشه؟ چون فرمودین که خاک باید به شکل واحد دربیاد که به پارافین بچسبه
اگه خشک باشه میتونیم آب اضافه کنیم
به زبان ساده خاک باید یک تکه باشه تا بتونید چگالیش رو با روش موم گیری به دست بیارید. به عبارت دیگر این روش برای خاک های رسی مناسب است نه خاک های شنی و ماسه ای
اگر خاک درشت دانه باشد وحفاری بصورت ماشینی باشد وامکان ازمایش مخروط ماسه برای تعیین چگالی خاک وجود نداشته باشد چطور چگالی خاک درشت پانه را محاسبه کنیم
در این شرایط می توانید از روش تعیین چگالی خاک با کمک از جیوه استفاده کنید.
سلام ممنون از شما. استاندارد این آزمایش چیه ؟
سلام. این آزمایش بر اساس استاندارد ASTM D1188-96 انجام می شود.
اگر حفاری ماشینی باشه نمیتونیم در یک قسمت دیگه از زمین آزمایش دانسیته در محل رو انجام بدیم؟
بله میتونید در جای دیگری از زمین، حفاری دستی انجام داده و در آن محل، آزمایش دانسیته در محل انجام دهید.
هر که مرا مطلبی آموخت، مرا بندهُ خود نمود.
ممنون. شما به ما لطف دارید.