شرایط اخذ جواز، بدون انجام آزمایش خاک
آزمایش خاک یکی از مدارک ضروری برای اخذ جواز ساخت یک ساختمان است.
اما بعضی از ساختمان ها از انجام آزمایش خاک معاف هستند.
یعنی انجام تست خاک در آنها اجباری نیست.
در این مطلب کوتاه قصد داریم ساختمان هایی که از انجام آزمایش خاک معاف هستند به شما معرفی کنیم.
ساختمان های معاف از آزمایش خاک
در صورتی که ساختمان شما تمامی شرایط زیر را داشته باشد، معاف از تست خاک است.
در این شرایط نیاز به حفر گمانه نیست.
صرفا جمع آوری اطلاعات و بازدید محلی کفایت می کند.
دقت کنید که حتی اگر یکی از شرط های زیر را نداشت، آزمایش خاک برای آن اجباری می شود.
- ساختمان هایی که داده های کافی از زمین شناسی محدوده مورد نظر در دسترس باشد.
- زمین هایی که ساختمان روی آن با اهمیت کم باشد
(برای اطلاع از اهمیت ساختمان خود، به مقاله انواع ساختمان ها از نظر اهمیت مراجعه کنید.) - ساختمان هایی با اهمیت متوسط با حداکثر چهار طبقه
- پروژه هایی با مساحت سطح اشغال کمتر از 300 متر مربع
- ساختمان هایی که در طراحی و اجرای آنها، گودبرداری کمتر از دو متر باشد.
- تعداد ساختمان ها زیاد نباشد.
(بیش از سه ساختمان نزدیک به یکدیگر مانند شهرک ها یا پروژه های انبوه سازی نباشد). - تیپ خاک مطابق استاندارد 2800، از نوع سه یا چهار باشد.
(برای تعیین تیپ خاک خود، مقاله روش های تعیین تیپ خاک را مطالعه فرمایید.) - احتمال مواجه شدن با خاک های مسئله دار وجود نداشته باشد.
(مانند خاک های رمبنده، خاک های متورم شونده و یا خاک هایی با پتانسیل روانگرایی) - خاک دستی در محل ساخت آن ساختمان وجود نداشته باشد.
- سازه ای در مجاورت محل انجام آزمایشات وجود نداشته باشد که احتمال خسارت وارد شدن به آن وجود داشته باشد.
- محل مورد نظر در منطقه گسل اصلی واقع نشده باشد.
- سطح آب زیرزمینی در منطقه بالا نباشد.
مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان تاکید می کند که اخذ جواز بدون انجام آزمایش خاک تنها در حالتی امکان پذیر است که تمامی موارد فوق پابرجا باشد.
حتی اگر یکی از شرایط بالا برقرار نباشد، لازم است آزمایش خاک انجام شود.
تا همین چند سال پیش، انجام آزمایش خاک صرفا برای ساختمان های شش طبقه و بالاتر اجباری بود.
یعنی ساختمان های پنج طبقه تست خاک نیاز نداشتند.
اما در هشتم دی ماه سال 1403 سازمان نظام مهندسی اطلاعیه زیر را ارائه کرد:
با توجه به بند 7-2 مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان وآیین نامه 2800 ویرایش پنجم، در راستای اجرای قانون و در جهت ارتقاء کیفیت خدمات ساخت و ساز شهری، فرآیند مطالعات ژئوتکنیک برای کلیه ساختمان های دارای 5 سقف به بالا در شهر تهران از تاریخ 08/10/1403 الزامی می باشد.
مطابق این اطلاعیه تمامی آزمایشگاه های مکانیک خاک موظند برای ساختمان های پنج طبقه نیز تست بگیرند.
کماکان انجام آزمایش خاک برای ساختمان های چهار طبقه و کمتر اجباری نیست.
لیست آزمایشگاه های خاک را می توانید در وبسایت نیازمندیهای بازار خاک ببینید.
در تصویر زیر نمایی از انجام آزمایش خاک در پروژه ای را مشاهده می کنید که طبق فوانین جدید، انجام تست خاک در آن اجباری است.

آزمایش خاک در ساختمان برای اخذ جواز ساخت
در خصوص آزمایش خاک سوال دارید؟
در صورتی که در خصوص انجام آزمایش خاک ساختمان و ساختمان هایی که از از انجام تست خاک معاف هستند سوالی دارید می توانید در بخش دیدگاه ها در زیر همین نوشته، پرسش خود را مطرح کنید.
کارشناسان ما پس از چند دقیقه پاسخ شما را خواهند داد.




با عرض سلام و احترام
امروزه آزمایشگاههای مکانیک خاک برای انجام آزمایشات راه از روش اصلاح وزن مخصوص استفاده میکنند، راهی هست که این کار انجام نشه ؟
آیا در این مورد آیین نامه ای داریم ؟
سلام. ما مهندس ژئوتکنیک هستیم و تخصص ما مکانیک خاک است. بهتر است این سوالتان را از کارشناسان راهسازی بپرسید.
عرض سلام وارادت
با توجه به اینکه صریحا اعلام شده ساختمانهای ۴ طبقه احتیاج به آزمایش خاک ندارند.ولی نظام مهندسی قم اصرار بر این کار را دارند.من باید چکار کنم یا به کجا شکایت کنم
سلام. در تهران هم آزمایش خاک برای ساختمان های 4 طبقه اجباری نیست.
سلام ساختمان 4 طبقه مسکونی بدون زیرزمین، با 5 سقف و مساحت کل زمین 305، نیاز به آزمایش خاک دارد ؟
سلام. بله. ساختمان با 5 سقف نیاز به انجام آزمایش خاک دارد.
سلام و خسته نباشید آیا ساختمان با مساحت زمین ۱۲۰ متر و دستور نقشه ۴ طبقه مسکونی و یک پیلوت در تهران نیاز به آزمایش خاک دارد ؟
سلام. بله
سلام
برای ساختمان با زیر بنای ۴۳۶ در ۵ طبقه زیر زمین ، همکف و ۳ طبقه بالا در شهر مشهد ازمایش خاک الزامی است؟
باتشکر
سلام. ما تهران هستیم و در خصوص آزمایش خاک در شهر مشهد اطلاعاتی نداریم. بهتر است این سوالتان را از سازمان نظام مهندسی استان خراسان رضوی بپرسید.
سلام،من مجوز ساخت ۴سقف رو داشتم ولی ۵ سقف ساختم الان برای پایان کار نظام مهندسی آزمایش خاک میخواد آیا واقعا آزمایش خاک نیاز هست اردبیل ساختیم.
سلام. با توجه به بند 7-2 مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان وآیین نامه 2800 ویرایش پنجم، در راستای اجرای قانون و در جهت ارتقاء کیفیت خدمات ساخت و ساز شهری، فرآیند مطالعات ژئوتکنیک برای کلیه ساختمان های های دارای 5 سقفبه بالا در شهر تهران از تاریخ 08/10/1403 الزامی می باشد.
با سلام
باستحضار جنابعالی می رساند ما مالکین ۸ واحد ساختمانی از یک مجتمع مسکونی هستیم که در سال ۱۳۹۲ تکمیل گردیده است این ساختمان با یک طبقه پیلوت و زیر زمین در مجموع ۱۰طبقه می باشد که مالک اصلی ساختمان متاسفانه بعلت بدهی متواری است و رای دادگاه به ما مالکین این اجازه را داده که کارهای پایان کار را انجام دهیم طراح، ناظر و مجری ساختمان همه موارد را تایید نموده اند الان که برای پایان کار به سازمان نظام مهندسی مراجعه نموده ایم از ما درخواست آزمایش خاک دارند در صورتی که در آن زمان آزمایش خاک الزامی نبوده است
یادآور میگردد مالک مجوز شش طبقه و پیلوت داشته است لطفاً راهنمایی بفرمائید
باتشکر
سبلم. برای یک ساختمانی که شش طبقه روی پیلوت است همیشه آزمایش خاک اجباری بوده است. اگر قبلا تست نزدید، الان باید انجامش دهید.
سلام زمینی به مساحت197متر مربع و زیربنا 860مترغیرمفید و پنج طبقه نیاز به ازمایش خاک دارد؟
سلام. نگفتید در کدوم استان هستید. اگر در تهران هستید، بله نیاز به آزمایش خاک می باشد.
سلام وقتتون بخیر ساختمان ما سال ۱۳۹۰با یک طبقه روی پارکینگ ساخته شد امسال قصدتوسعه بنا تا ۳طبقه روی پارکینگ را داریم امکان آزمایش خاک در زمین خودمون نیست کارشناس آزمایشگاه خاک گفتند گمانه زنی در زمین مجاور انجام میشه و خاک زمین مجاور آزمایش میشه حالا سوالم اینه جواب این آزمایش برای زمین وساختمان ما قابل استناد هست یانه ؟ محل ساختمان استان گلستان هست
سلام. خیر
برای ساختمان شما معتبر نیست.
هر ساختمان باید در زمین خودش آزمایش خاک انجام دهد. نه در زمین همسایه
با سلام .حدودا ۹ ماه پیش همسایه دیوار به دیوار بنده آزمایش خاک انجام داده وساختمان خود را که. ۴طبقه هست احداث نموده است حال سوال اینست که آیا بنده نیز اگر بخواهم ساختمان احداث کنم میتوانم با استناد به ازمایش خاک همسایه همجوار ازماش خاک انجام ندهم ؟
با تشکر
سلام. خیر نمی توانید به آن استناد کنید و لازم است خودتان آزمایش خاک انجام دهید.
سلام وقت بخیر
آیا زمینی که در شعاع ۵۰ متری آزمایش خاک انجام داده باشد.باز نیاز به انجام آزمایش خاک برای زمینهای اطراف تا اون شعاع لازمه؟
سلام. بله طبق قوانین و مقررات لازم است برای تک تک زمین ها، آزمایش خاک انجام شود، حتی اگر در مجاورت آن زمین قبلا تست خاک صورت گرفته باشد.
سلام من سال۸۷ ساختمان خودم را ساختم ۴طبقه مسکونی ویک طبقه پارکینگ که کل طبقه ۵طبقه میباشد وکل زیر بنا ۶۸۰مترمتر میباش در سال۱۴۰۲ میخواهم پایان کار بگیرم گفتند آزمایش خاک لازم دارم یک گمانه ممنون میشوم راهنمای کنید که آزمایش خاک را انجام ندهم
میدونید اگر آزمایش خاک انجام ندید چی میشه؟
سلام و وقت بخیر.
یک واحد دوطبقه همکف و اول در حال صدور مجوز هست که آیا نیاز به آزمایش هست یا معاف عست؟
کل متراژ دو طبقه 210متر میباشد.
محل استان ا.ش.شهر جدید سهند.
سلام. قوانین استان های مختلف با یکدیگر متفاوت است. لازم است این سوال را از سازمان نظام مهندسی استان آذربایجان شرقی بپرسید.
سلام همسایه دیوار به دیوار من آزمایش خاک را دیروز انجام داده وسازه من نیززیر۳۰۰مترو۴طبقه است ایامن هم ملزم به انجام ازمایش خاک هستم
سلام. البته نگفتید در کدام شهر هستید. چون قوانین در استان های مختلف متفاوت است. اگر شهر تهران هستید بله شما هم باید آزمایش خاک انجام دهید.
اگرجواب منفی است از چه طریق میتوانم اقدام واثبات کنم
جواب مثبت است.
سلام من یه سوال داشتم همسایه با یک خانه فاصله ما ۶ طبقه احداث کرده ایا من میتونم به ازمایش خاک اونها استناد کنم و خودم ازمایش خاک ندم؟ من یه سه طبق با پارکینگ دارم که میخوام دوطبقه روش بسازم
خیر نمی توانید. مطابق مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان ایران، امکان استفاده از نتایج آزمایش خاک ساختمان دیگر برای ساختمان فعلی وجود ندارد.
سلام خسته نباشید
موردی که نوشتید سطح آب زیرزمینی بالا نباشد دقیقا چه مقداری تعیین کننده است؟
سلام. این متن عینا از آیین نامه است و ما هیچگونه دخل و تصرفی در آن نکرده ایم. اما حق با شماست و این آیتم دارای ابهام است. به نظرم منظور در عمق تاثیر زیر فونداسیون است. عمق تاثیر جایی است که یک دهم بار سازه مستهلک می شود.
خیلی عالی بود
ممنون