آزمایش های اجباری جهت اخذ تاییدیه خاک
آزمایش های اجباری جهت اخذ تاییدیه مکانیک خاک شامل آزمایش های مختلفی است.
این آزمایش ها، خود به دو دسته کلی آزمایش های صحرایی و آزمایشگاهی تقسیم بندی می شود.
در این نوشتار قصد داریم آزمایش هایی که برای اخذ جواز ساخت یک ساختمان اجباری است را معرفی نماییم.
آزمایشات صحرایی
آزمایش های صحرایی ژئوتکنیکی، گسترده زیادی را در بردارد.
خوبی این دسته از آزمایش ها این است که خاک مورد آزمایش دستخورده نیست.
خاک های مورد آزمایش، شرایطشان مشابه واقعیت است.
اما در کنار این محاسن، مشکل مرزبندی آزمایش وجود دارد.
همچنین هزینه بالای آنها، استفاده از این آزمایش ها را محدود کرده است.
آزمایش های صحرایی جهت اخذ تاییدیه مکانیک خاک عبارتند از:
1- آزمایش نفوذ استاندارد یا SPT
آزمایش اس پی تی یا نفوذ استاندارد آزمایشی است که در موازات حفاری هر دو تا سه متر انجام می شود.
این دستگاه دارای وزنه ای با وزن 63.5 کیلوگرم است که از ارتفاع 76 سانتی متری سقوط می کند.
از میزان نفوذ صورت گرفته، می توان پارامترهای زیادی از خاک از جمله تیپ خاک را تشخیص داد.
انجام آزمایش نفوذ استاندارد (spt) و نیز نمونه گیری، بایستی تا عمق 15متر زیر تراز پی، به ازای هر 2 تا 3 متر و پس از آن هر 4 تا 5 متر انجام و فیلم آن ارایه گردد.
در شرایطی که لایه و نوع طبقه بندی خاک ساختگاه پروژه، بصورت قابل توجهی تغییر نماید، بنابر تشخیص شرکت خدمات آزمایشگاهی، عمق آزمایش و نمونه گیری مورد بازبینی قرار گیرد.
ضوابط انجام تست اس پی تی
پیشنهاد میگردد که در پروژه های با بیش از یک گمانه مطالعاتی، در صورتیکه تراز دهانه گمانه ها یکسان میباشد، اعماق انجام مطالعات صحرایی در یک گمانه در عمقهای زوج ( 6،4،2 و …) و در گمانه دیگر، در عمقهای فرد (5،3،1 و ..) انتخاب گردد.
تا نتایج بدست آمده، توزیع مناسب تری در عمق داشته باشند.
بدینوسیله تحلیل بهتری از آنها بدست خواهد آمد.
در انجام مطالعات صحرایی پروژه هایی که فاقد گمانه ماشینی بوده و گمانه اصلی آنها به صورت دستی میباشد، ضروری است که حداقل تعداد 5 آزمایش SPT تا عمق 15 متری زیر تراز فونداسیون انجام گردیده و مستندات فیلم آن ارائه گردد.
فواصل عمق های انجام آزمایش SPT دستی در این شرایط حداقل برابر 2 متر درنظر گرفته شود.
درخصوص انجام مطالعات صحرایی بالای تراز پی، با توجه به آیین نامه های موجود درخصوص تراز مبنای تعیین و اندازه گیری سرعت موج برشی، ضرورت است آزمایش SPT هر 3 متر قبل از تراز پی انجام گردد.
لیکن جهت تعیین پارامترهای ژئوتکنیک لایه های بالای تراز پی و جداره گود، طبق نظر مشاور ژئوتکنیک، عملیات نمونه گیری می تواند انجام گردد.
لیکن ضرورتی جهت ارائه مستندات فیلم های نمونه گیری به واحد ژئوتکنیک وجود ندارد.
2- آزمایش دانسیته در محل
تست دانسیته در محل، آزمایشی است جهت دست یابی به چگالی خاک.
این آزمایش برای حفاری های دستی در تراز پی اجباری است.
در صورتی که حفاری به صورت ماشینی انجام شود، لازم است از روش های دیگری جهت تعیین چگالی استفاده شود.
این روش ها عبارتند از:
در صورتیکه حفر گمانه ها به علت محدودیت، صرفاً بصورت چاه های دستی می باشد، انجام آزمایش دانسیته در تراز پی در چاه دستی الزامی می باشد.
ارائه فیلم sand bottle در چاهک های دستی که برای شناسایی گود حفاری می گردند، در کلیه پروژه ها الزامی می باشد.
مگر اینکه حفاری تا تراز پی بصورت مغزه گیری خشک صورت گیرد.
3- آزمایش دانهول
آزمایشی جهت حصول سرعت موج برشی در خاک و در نتیجه تخمین تیپ خاک.
انجام آزمایش دانهول در ساختمان های بیش از ده طبقه الزامی است.
برای انجام این آزمایش لازم است در داخل گمانه ماشینی لوله پولیکا قرار گیرد.
سایز این لوله پولیکا عمدتا 6 است.
لازم است اطراف این لوله، گراول پک شود.
گاهی آزمایش دانهول برای پروژه هایی به کار می رود که نتایج دیگر در آن، لب مرز باشد.
یا اینکه کارشناس سازمان نظام مهندسی به صحت و سقم آن شک کرده باشد.
در چنین شرایطی اجباری است که آزمایش دانهول انجام شود تا نتیجه آن با نتایج قبلی کنترل شود.
4- آزمایش برش برجا و آزمایش بارگذاری صفحه
آزمایشی است جهت دست یابی به پارامترهای مقاومت برشی خاک ها.
همچنین محاسبه دقیق تر مدول الاستیسیته و مدول عکس العمل بستر.
آزمایش برش برجا و بارگذاری صفحه در ساختمان هایی که گودبرداری آنها بیش از شش متر است اجباری است.
گاهی در پروژه هایی که سازه نگهبان در آنها اجباری می شود هم نیاز به انجام این آزمایش وجود دارد.
چرا که با استفاده از تست بارگذاری صفحه، پارامترهای مقاومت برشی با دقت بیشتری به دست می آید.
لذا می توان سازه نگهبان بهتری طراحی کرد.
آزمایشات آزمایشگاهی
دسته دیگر از آزمایشات اجباری جهت اخذ تاییدیه مکانیک خاک از سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، آزمایش های آزمایشگاهی هستند.
لازم به ذکر است که نمونه هایی که در آزمایشگاه تحت آزمایش های مربوطه قرار میگیرند، میبایست دقیقاً دارای همان لیبل نصب شده در زمان مطالعات صحرایی باشند.
که در فیلم نمونه گیری نیز نمایش داده شده بودند.
این آزمایش ها، اغلب مشکل دست خوردگی دارند.
مشابهت آنها با مقادیر واقعی، در هاله ای از ابهام است.
اما راحتی کار با آنها و همچنین سادگی کنترل شرایط آنها موجب شده که استفاده از این شیوه از آزمایش ها متداول گردد.
آزمایش های اجباری جهت اخذ تاییدیه مکانیک خاک عبارتند از:
1- آزمایش دانه بندی
این آزمایش برای اطلاع از نحوه دانه بندی خاک صورت می گیرد.
مطابق قوانین، انجام این آزمایش در گمانه های دستی هر دو متر یکبار الزامی است.
در گمانه های ماشینی هر سه متر یکبار اجباری است.
با استفاده از نتاج این تست، می توان طبقه بندی خاک انجام داد.
2- آزمایش درصد رطوبت
از دیگر آزمایش های اجباری جهت اخذ تاییدیه مکانیک خاک است.
در گمانه های دستی هر دو متر یکبار و در گمانه های ماشینی هر سه متر یکبار اجباری است.
آزمایش درصد رطوبت خاک اساس و پایه بسیاری از آزمایش های صحرایی و آزمایشگاهی در ژئوتکنیک است.
3- آزمایش برش مستقیم
این آزمایش جهت تخمین پارامتر های مقاومت برشی مثل Ø و c انجام می شود.
انجام آزمایش برش مستقیم در یک گمانه سی متری به تعداد سه آزمایش اجباری است.
یکی در تراز پی، دیگری زیر تراز پی و آزمایش آخر، در محلی که نوع خاک تغییر کند.
مثلا لایه اول رس باشد، لایه بعدی شن.
اخیرا سازمان نظام مهندسی، می گوید هر ده متر یکبار تست برش مستقیم انجام شود.
در شکل زیر نمایی از انجام آزمایش برش مستقیم را ملاحظه می کنید.

آزمایش برش مستقیم، یکی از آزمایش های اجباری برای اخذ تاییدیه آزمایش خاک
4- آزمایش حدود اتربرگ
آزمایشی با هدف تعیین حد خمیری خاک، حد انقباض خاک و حد روانی خاک.
آزمایش حدود اتربرگ در گمانه های دستی هر دو متر یکبار انجام می شود.
در گمانه های ماشینی هر سه متر یکبار اجباری است.
از این تست آزمایشگاهی در تشخیص خاک رس استفاده می شود.
در خصوص آزمایش های خاک سوال دارید؟
اگر در خصوص نحوه انجام آزمایش های خاک و یا مفاهیم مرتبط با آنها سوالی دارید و یا با خواندن مطالب بالا ابهامی در ذهنتان ایجاد شده است، می توانید در بخش دیدگاه ها در زیر همین نوشته آن را مطرح نمایید.
کارشناسان ما پس از چند دقیقه پاسخ شما را خواهند داد.
ضمنا اگر قصد استخدام تکنسین برای انجام آزمایش های بالا را دارید، می توانید در سایت بازار خاک آگهی دهید.
خیلی زود نفر مورد نظرتان را استخدام نمایید.










ضمن سلام و سپاس از برنامه آموزشی مفید تون
سوالم در مورد تعداد دانسیته های بستر سازی زمین پانل خورشیدی است که فاقد هرگونه بارگذاری سطحی است و بنوعی محوطه سازی است ومحل سازه های با بار باربری لازم مانند ترانسه با مشخصات سازه مربوطه اجرا میگردد همچنین میزان تراکم لازم بستر که پایین ترین سطح و بعد از جاده درجه ۳روستایی است
سلام. در علم مکانیک خاک ما نحوه انجام درست آزمایش را شرح می دهیم. اینکه چند تا از آن آزمایش لازم است و اینکه نتیجه آزمایش باید چه عددی باشد که مورد قبول واقع شود، بحثی است که درعلم مکانیک خاک و ژئوتکنیک مورد بررسی قرار نمی گیرد. لذا لازم است این سوال خود را از کارشناسان راهسازی بپرسید.
سلام،ایا جهت مشخص شدن واریز خاک قبل از گود برداری و اینکه چه نوع سازه نگهبانی اجرا کنیم نیاز به ازمایش خاصی داریم؟
ازمایشی که دو گمانه 12 متری که هر یک متر spt بگیریم نیاز است؟
سلام. قوانین استان های مختلف در این خصوص متفاوت است. لطفا بفرمایید این پروژه برای کدام استان است تا بتوانم بیشتر راهنماییتان کنم.
سلام اینجا برای ازمایش ژئوفیزیک گفته شده که اگربالای ده طبقه باشه نیازهست
ولی امروزبحثی که ماداشتیم دراین رابطه بودکه خاکمون درشت دانه هست ژئوفیزیک نمیخواد،میخواستم ازمنظر ریزدانه یادرشت دانه بودن خاک موردبررسی قرار بگیره که ژئوفیزیک میخواد یانه؟
سلام. طبق قوانین و مقررات شهر تهران، لزوم آزمایش های ژئوفیزیک مثل آزمایش دانهول و یا آزمایش MASW هیچگونه ارتباطی به ریزدانه بودن یا درشت دانه بودن خاک ندارد. ما نمی دانیم شما با چه کسانی یا چه کسی بحث داشته اید. اما هر کس بوده، دلیل آن شخص را بپرسید و هیچ چیزی را بدون دلیل قبول نکنید.
با سلام
آزمایشاتی که در ازمایشگاه مکانیک خاک باید انجام میشه رو لطفا بیان بفرمایید.
سلام. آزمایش دانه بندی، حدود اتربرگ، درصد رطوبت، هیدرومتری، سه محوری، تحکیم
سلام ارادت
سال نو شما مبارک باشه
عزیز یه سوال داشتم
خونه مادر بزرگ بنده توی شهرستان یه خونه ویلایی هست که زیرش از قدیم یه زیر زمین کار شده و روی زیر زمین پارکینگ قرار داره
طی این چند سال که گاهی پارکینگ رو شسته زیر زمین حالت شوره زده سقف و حالت نم نم شده سقفش
جنس سقفش هم خاک هست یعنی طاق ضربی چیزی نیست نمیدونم دقیقا چطور ساختن قدیم ولی پایدار هست و به صورت حلالی هست
میخواستم بپرسم این خطرناک نیست؟
در صورت نیاز به آزمایش خاک ؛ کدام آزمایش باید انجام بشه؟
سلام. برای این ساختمان باید از آزمایش های غیرمخرب مثل آزمایش MASW استفاده کرد.
سلام
در محاسبه قیمت لیست ازمایشات ما شرکت مکانیک خاک ایتمی تحت عنوان خدمات مهندسی امده است که حدود 50 ملیون تومان است. سوال کردیم این برای چیه، گفتن اگه این رو حذف کنیم تحلیل و دفترچه نتایج رو نمیتونیم بهتون بدیم. ایا پرداخت همچین هزینه ای معموله تو ازمایشگاههای خاک؟
ممنون
سلام. نحوه قیمت گذاری خدمات آزمایشگاهی تابع عوامل مختلفیه. مهمترینش نوع پروژه و محل قرارگیری اونه. مثلا اگر انجام آزمایش خاک برای احداث یک سد خاکی است، طبیعتا قیمت متفاوتی با خدمات آزمایشگاهی یک ساختمان کوچک شهری خواهد داشت. برای کسب نحوه تعیین قیمت برای خدمات آزمایش خاک برای اخذ جواز ساخت ساختمان در تهران می توانید مقاله قیمت آزمایش خاک را مطالعه کنید. متاسفانه اطلاعاتی که در خصوص پروژه خود به ما داده اید بسیار ناقص است و نمی توانیم اظهار نظر کنیم. اما به طور کلی برای پروژه های شهری معمول در استان تهران، آیتمی تحت عنوان خدمات مهندسی، اون هم با قیمت حدود 50 میلیون تومان نداریم. تمایل داشتید اطلاعات دقیق تر از شرایط پروژه ارایه کنید و یا با شماره تلفن های دفتر مرکزی ما تماس بگیرید تا شما را بیشتر راهنمایی کنند.
باسلام و خسته نباشید خدمت شما تشکر از اطلاعات مفیدی که در اختیار ما قرار می دهید سپاسگذارم یک سوال از خدمتتان داشتم چه زمانی از برش مستقیم 10*10و برش 30*30و روش کند و تند استفاده میشه و چه زمانی از آزمایش تحکیم (هر چند متر طبق استاندارد) و آزمایش تک محوره (هر چند متر) و آزمایش سه محور (هر چند متر) باید انجام شود
سلام. اینکه چه آزمایشی را چه زمانی انجام دهید و از هر کدام چندتا انجام بدید، بستگی به سیاست گذاری نظام مهندسی هر استانی داره. به عنوان مثال در استان اردبیل، به دلیل رسی بودن خاک شهرشان، انجام آزمایش تحکیم و هیدرومتری اجباری است. اما در شهر تهران این آزمایش ها اجباری نیست. آزمایش های که در متن بالا نام برده شده، مجموعه آزمایش های اجباری ژئوتکنیک در شهر تهران هستند. راجع به آزمایش های اجباری سایر استان ها و تعداد اونها اگر سوالی داشتید، به نظام مهندسی همان استان مراجعه کنید.