طبقه بندی خاک به روش آشتو

طبقه بندی خاک به روش آشتو (AASHTO) یکی از مهمترین روش های طبقه بندی خاک هاست.
پس از روش طبقه بندی یونیفاید ، پر کاربردترین روش نامگذاری خاک هست.
از این روش عمدتا در راهسازی استفاده می شود.
در این مقاله در پی آن هستیم تا طبقه بندی به روش آشو را به زبانی ساده شرح دهیم.
سایر روش های نامگذاری خاک ها را می توانید در مقاله طبقه بندی انواع خاک مطالعه نمایید.

تاریخچه سیستم طبقه بندی آشتو

در سال ۱۹۲۸ اداره جاده های عمومی آمریکا، یک سیستم طبقه بندی معرفی نمود که هم اکنون نیز در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد.
بعد ها و در سال ۱۹۴۵ یکبار اصلاح جامعی بر روی این سیستم به عمل آمد.
اصلاحات اخیر در سال های ۱۹۴۹ و ۱۹۶۶ بر طبقه بندی ارائه شده صورت گرفت.
در نهایت روش طبقه بندی آشتو به شکل کنونی معرفی شد.

در این روش از طبقه بندی، خاک ها به سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند:

• خاک های درشت دانه
• خاک های ریزدانه
• خاک های آلی

طبقه بندی خاک به روش آشتو

در این بخش به روش گام به گام به شما آموزش می دهیم که چطور می توانید خاک را با استفاده از سیستم طبقه بندی آشتو ، نامگذاری کنید:

گام اول : انجام آزمایش دانه بندی

در قدم اول لازم است خاکی که در اختیار دارید با استفاده از الک های استاندارد، تحت آزمایش دانه بندی قرار دهید.
سپس مقدار درصد عبوری از الک ۱۰ ، الک ۴۰ و الک ۲۰۰ را یادداشت نمایید.

گام دوم : انجام آزمایش حدود اتربرگ

در گام بعدی باید آزمایش حدود اتربرگ را بر روی خاک انجام دهید تا حد روانی و حد خمیری خاک به دست آید.
با استفاده از حد روانی و حد خمیری، دامنه خمیری خاک را به دست آورید.

گام سوم: نامگذاری خاک

با استفاده از اطلاعاتی که در گام های اول و دوم به دست آورده اید، یکی از نامگذاری های زیر را برای خاک خود انتخاب کنید:

A-1-a : حداکثر ۵۰ درصد عبوری از الک ده ، حداکثر ۳۰ درصد عبوری از الک چهل، حداکثر ۱۵ درصد عبوری از الک دویست، حداکثر دامنه خمیری ۶

A-1-b : حداکثر ۳۰ درصد عبوری از الک چهل، حداکثر ۱۵ درصد عبوری از الک دویست، حداکثر دامنه خمیری ۶

A-3 : حداقل ۵۱ درصد عبوری از الک شماره چهل، حداکثر ۱۰ درصد عبوری از الک دویست

A-2-4 : حداکثر ۳۵ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداکثر ۴۰، دامنه خمیری حداکثر ۱۰

A-2-5 :حداکثر ۳۵ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداقل ۴۱، دامنه خمیری حداکثر ۱۰

A-2-6 :حداکثر ۳۵ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداکثر ۴۰، دامنه خمیری حداقل ۱۱

A-2-7 :حداکثر ۳۵ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداقل ۴۱، دامنه خمیری حداقل ۱۱

A-4: حداقل ۳۶ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداکثر ۴۰، دامنه خمیری حداکثر ۱۰

A-5: حداقل ۳۶ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداقل ۴۱، دامنه خمیری حداکثر ۱۰

A-6: حداقل ۳۶ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداکثر ۴۰، دامنه خمیری حداقل ۱۱

A-7: حداقل ۳۶ درصد عبوری از الک دویست، حد روانی حداقل ۴۱، دامنه خمیری حداقل ۱۱

A-8: خاک آلی

نکته: هرچه از خاک A1 به سمت خاک A8 می رویم خاک نامرغوب تر می شود.
به عبارت دیگر، خاک A1 مناسب ترین خاک و خاک A8 نامناسب ترین خاک برای راهسازی است.

فیلم نحوه نامگذاری خاک به روش آشتو

در ویدئو زیر معرفی مختصری از روش طبقه بندی آشتو ارائه می شود.
این فیلم حاوی نکات مفیدی است و دیدن آن می تواند مکمل خوبی بر مطالب پیشین باشد.

نحوه محاسبه نشانه گروه

بعد از نامگذاری هر خاک به روش آشتو، لازم است نشانه گروه آنرا هم تعیین کنیم.
نشانه گروه پارامتری است که کیفیت خاک را به عنوان مصالح بستر به صورت تخمینی نشان می دهد.
این پارامتر را با حروف GI نمایش می دهند.
مقدار آن داخل پرانتز و پس از نامگذاری نوشته می شود.
GI با استفاده از رابطه زیر محاسبه می گردد:

نشانه گروه یا GI در طبقه بندی خاک به روش اشتو

در رابطه بالا مقادیر به این صورت تعریف می شوند:
F: درصد عبوری از الک شماره ۲۰۰
LL: حد روانی
PI: نشانه خمیری

اگر مقدار GI منفی درامد، آنرا صفر در نظر می گیریم.
در صورتیکه مقدار GI اعشاری درامد، آنرا به نزدیکترین عدد گرد می کنیم.
هیچ حد بالایی برای GI وجود ندارد.
مقدار نشنه گروه در خاک های A-1-a و  A-1-b و A-2-4 و A-2-5 و A-3 همواره مساوی صفر است.

در خصوص نحوه نامگذاری خاک ها سوالی دارید؟

در صورتیکه در مورد نحوه طبقه بندی خاک ها سوالی دارید و یا با خواندن مطالب بالا ابهامی در ذهنتان ایجاد شده، می توانید در بخش کامنت ها و در زیر همین پست آنرا بپرسید.
کارشناسان مربوطه پاسختان را خواهند داد.